UZMANLARDAN SINAV YORUMLARI
BAHÇEŞEHİR KOLEJİ BÖLÜM BAŞKANLARI SINAV YORUMLARI
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
2020 AYT Türk dili ve edebiyatı testinde, geçen sene üç adet anlama ve yorumlama sorusu varken bu sene bu sayı altıya çıktı.18 edebiyat sorusu ise ağırlıklı olarak 9, 10 ve 11'inci sınıf kazanımlarından oluştu. 12'nci sınıf kazanımından sadece 'Garip' anlayışını sorgulayan iki soru soruldu. Şiirin ağırlıklı olduğu sınavda tek metin üzerinden birden fazla dönem, sanatçı ve eserin sorgulandığı sorular da var. Şiirlerde sözcüklerin Türkçesine yer verilmemesi öğrenciyi zorlayabilir ama genel olarak yeterli alan bilgisi olan öğrencilerin rahatlıkla yapabileceği, orta güçlükte bir sınav olduğunu söyleyebiliriz.
MATEMATİK
2020 AYT matematik soruları orta güçlükte ve kazanımlara uygun bir şekilde hazırlanmış. Sınavda bu yıla özgü olarak AYT müfredatından çıkarılan 'Limit – Türev ve İntegral' konularının olmaması ve 9, 10'uncu sınıf kazanımlarından önceki yıllara göre daha fazla sayıda soru sorulmuş olması sınavın ortalamasını arttıracaktır. Ayrıca sınavda birkaç kazanımı içinde barındıran soru sayısının da az olması soruların yapılabilme oranını arttıracaktır. Sınavda 26 matematik sorusuna ve 14 geometri (dört adet trigonometri olmak üzere) sorusuna yer verildi. 9'uncu sınıf kazanımlarından 12 , 10'uncu sınıf kazanımlarından 12, 11'inci sınıf kazanımlarından 10, 12'nci sınıf kazanımlarından altı olmak üzere toplam 40 soru soruldu. Daha önceki yıllarda soruların yoğunluğu 11 ve 12'nci sınıf konularından oluşuyordu. Geometri soruları ise modelleme ve günlük hayatla ilişkilendirilen soruların yanında birkaç tane de direk bilgiyi sorgulayan sorulardan. Bu sebeple bilgiyi kullanıp, yorumlayabilen öğrencilerin başarılı olabileceği orta güçlükteki sorulardan oluşmuş.
FİZİK
AYT fizik soruları da TYT’deki gibi konuyla ilgili kazanımların günlük hayatla ilişkilendirildiği, öğrencilerin konu kazanımlarına dair hâkimiyetini ölçen ve bilginin yanında yorum gerektiren sorulardan oluştuğu görüldü. Sınavın zorluk derecesi olarak orta güçlükte sorulardan. Sınav geçen yıl yapılan AYT Fizik sınavına ve MEB tekrar testlerine benziyor. Sınavda 11 ve 12'nci sınıf fizik öğretim programlarından sorular sorulmuş. Geçen yıl 11'inci sınıf konularından altı, 12 sınıf sorularından sekiz soru varken, bu yıl sınava dahil edilmeyen 12'nci sınıf konularından dolayı 11'inci sınıflardan dokuz ve 12'nci sınıf konularından beş soru çıktı. Pandemi sürecinden ve 12'inci sınıfta sınava dahil edilmeyen konulardan dolayı sınavın zorluk derecesi etkilenmemiş olup geçmiş yıllarda yapılan AYT Fizik sınavlarıyla aynı benzerlikteydi. Sınavda sadece bir matematiksel işlem sorusu olup, diğer 13 soru bilgi ve bilgiyi yorumlama üzerine sorular hazırlanmış. Hikayeleştirilmiş yeni nesil soru tipi sınav içinde sorularda kullanılmış. Sınavda öğretim programı dışı veya belirtilen kapsam dışında soru bulunmuyor. MEB ders kitaplarındaki konulara hakim, kazanımları tam olarak özümsemiş, konuya dair varsa deneyini anlamış, düzenli ve yeterli sayıda soru çözen öğrencilerin yapabileceği bir sınav oldu.
KİMYA
13 adet ATY kimya sorusunun dördü 12'nci sınıf, dokuzu da 11'unci sınıf kimya kazanımlarını ölçmeye yönelik. Sorular MEB kazanımlarına uygun. Uzaktan eğitim sürecinde MEB'in belirttiği gibi 12'nci sınıfın ikinci döneminde işlenen MEB öğretim programında yer alan ünitelerden herhangi bir soruya da yer verilmemiş. TYT kimya sorularıyla kıyaslandığında öğrencilerin çözerken zorluk çekebileceği, ayırt ediciliği yüksek, birden çok kazanımı kapsayan, çözümü zaman alan sorular da yer alıyor. Özellikle kimyanın yoğun konularının işlendiği ve öğrenciler tarafından anlaşılması güç kazanımlarını içeren 11'inci sınıf ünitelerinden soru sayısının fazla olması bu sonucu doğurdu. Görsel/grafik içeren soru tiplerine de yer verildi, öğrencilerin verilen grafiği okuma, görseli anlama ve işlemde uygun verileri yerinde kullanma becerisi de ölçüldü. Özellikle 11'inci sınıf öğretim programında yer alan kazanımlara hâkim, bu kazanımlara uygun çok soru çeşidiyle deneyim kazanmış, soruyu okur okumaz hangi çözüm yolunu kullanacağına hızlı karar verebilen öğrenciler kimyada yüksek netlere çıkabilecektir. Bunun yanı sıra pek çok öğrencinin kolaylıkla çözebileceği, bilgi/kavrama düzeyinde kolay sorular da sınavın yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Uzaktan eğitim sürecinde MEB tarafından yayımlanan ya da yeni nesil kimya soruları olarak nitelendirilen; uzun metinli, birden fazla kazanımı aynı soruda ölçen soru mevcut ancak adedi az. Sınavın geneline bakıldığında soruların metinleri kısa, açık ve anlaşılır. Sınavda alan dışı ya da sürpriz soru diye nitelendirebileceğimiz soru/sorular mevcut değil. 11'inci sınıf 'Kimyasal Tepkimlerde Hız' ünitesinden gelen soru öğretim programında yer alan kazanıma uygun, benzer sorular MEB kitaplarında da vardı ancak soru köküyle seçenekler örtüşmüyor. Soruda verilen tepkime denklemine bakarak seçenekleri kendi aralarında kıyaslayan öğrenciler sorunun doğru cevabına kolayca ulaşabildiler. 12'inci sınıf 'Karbon Kimyasına Giriş' ünitesinden gelen soruda da, orbitallerin örtüşmesi hakkında yargı içeren iki seçenekte, orbitallerin türlerine ilişkin çok net ifade kullanılmamış. Öğrenciler bu soruyu çözerken de çelişki yaşayabilir.
BİYOLOJİ
Biyoloji testinde, 11'inci sınıf öğretim programına ait, 'İnsan Fizyolojisi' ünitesi konularından altı, 'Komünite Ekolojisi' ve 'Popülasyon Ekolojisi' konularından birer adet; 12'inci sınıf öğretim programına ait ise 'Genden Proteine' konusundan üç, 'Hücresel Solunum ve Fotosentez' konularından birer adet soru sorulmuş. Sorular ortaöğretim programı kazanımlarına uygun, son derece sade ve anlaşılır bir dille kurgulanmış olup görsel içerikli sorular az sayıda tercih edilmiş. 12'nci sınıfa ait sorular birinci dönem konularıyla sınırlandırılmış. Testin, temel bilgi ve kavrama düzeyindeki soruların yanı sıra, düzenli çalışan ve konuları tüm detaylarıyla özümseyen öğrencilerin çözebileceği nitelikte ayırt ediciliğe sahip soruları da içerdiği söylenebilir.