Tourette (Turet) sendromu nedir? Tourette sendromu belirtileri ve tedavisiyle ilgili detaylar
Güncelleme Tarihi:
Tourette sendromu nedir? Nörolojik veya “nörokimyasal” kalıtsal bir rahatsızlık olan tourette sendromu aniden ve istemsiz beliren bedensel tiklerle görülüyor. Belirtileri genellikle 5-6 yaşlarında ortaya çıkan turet yani tourette sendromunun bilinen kesin bir tedavisi ise mevcut değil. Tourette sendromunun semptomları ve belirtileri hastalık hakkında bilgi edinmek isteyenlerin odaklandığı konular arasında yer alıyor. İşte, tourette sendromu belirtileri ve tedavisiyle ilgili detaylar.
Tik diye adlandırılan tourette sendromu, binde 0,5 oranında görülen, 10-12 yaşta artan, genetik zemini de olduğu düşünülen özel bir sendrom olarak biliniyor. Turet sendromu, erkeklerde kadınlara oranla daha fazla görülüyor. Uzmanlar, bu sendromda, genetik, nörobiyolojik, psikolojik, çevresel etkilerin varlığının söz konusu olabileceğini belirtiyor. İşte, tourette sendromuyla ilgili ayrıntılar.
TOURETTE SENDROMU NEDİR?
Tiklerin bir yıldan uzun sürmesi ‘süreğen tik’ olarak adlandırılırken, günümüzde ‘nadir hastalık’lar arasında yer alan ve Tourette sendromu adı verilen, tiklerle giden karmaşık hastalığın da düşünülmesi gerekir. Tourette sendromunun, binde 0,5 oranında görülen, 10-12 yaşta artan, genetik zemini de olduğu düşünülen özel bir sendrom olduğunu belirten Doç. Dr. Selda Karaayvaz “Hastaların yüzde 10’unda uygunsuz sözler söyleme eşlik eder. Erkek çocuklarda 3-4 kat daha fazla görülür.
Bir yıldan uzun süren tikler varsa, hasta 18 yaş altındaysa ve eşlik eden tıbbi bir sorun yoksa akla gelmelidir. Beynin bölgesel işlev bozukluğu olduğu düşünülmektedir ve bunu destekleyen kanıtlar artmaktadır. Genetik, nörobiyolojik, psikolojik, çevresel etkilerin varlığı tartışılmaktadır. Stres bunda da önemli bir etmendir. Çoğunlukla tıbbi destek gerekir. Tekrarlayan ataklar olabilmesine karşın, ergen ve yetişkin olgularda 2/3 oranında düzelme beklenir” diyor.
BAKMADAN GEÇME!
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kişide şu semptomlar da bulunabilir ekolali: karşısındakinin sözlerini sesli veya kendi kendine sessizce tekrar etme. Hastalığın belirtileri genellikle 5-6 yaşlarında ortaya çıkar. Ergenlikle beraber tikler artış gösterir.
Çoğu vakada ergenlik döneminin sonuna doğru tiklerin sayısı ve şiddeti azalmakla beraber genellikle ömür boyu süren kronik bir hastalıktır. Bir kişinin Tourette sendromlu sayılabilmesi için en az iki motor (bedensel tik) bir vokal (ses tiki) tikinin olması ve bu tiklerin 18 yaşından önce başlamış olması gerekmektedir. Tikler yere ve duruma göre şekillenebilir.TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Bilinen kesin bir tedavisi yoktur fakat tedaviye yardımcı ilaçlar, bazı terapi ve cerrahi müdahaleler mevcuttur.
TİKLERE KARŞI ETKİLİ ÖNERİLER
• Çocuğunuz için duyarlı ve sevgi dolu bir aile ortamı yaratın.
• Kardeşler arasında dengeli davranın.
• Eve yeni kardeş geldiğinde “Abi-abla oldun, büyüdün ya da sen kardeş istedin!” gibi sözlerden kaçının, çocuğunuza kaldıramayacağı bir yük yüklemeyin.
• Çocuğunuzdan beklediğiniz başarı düzeyinin, çocuğun bilişsel düzeyi ve gelişimi ile uyumlu olmasına özen gösterin.
• Uyku saatlerinin düzenli olmasına, bilgisayar, cep telefonu ve tablet kullanımını sınırlandırmaya dikkat edin.
• Açık hava etkinliklerine katılımını ve yaşıtları ile beraber zaman geçirmesini sağlayın.
• Ev içi ve dışında ailece zaman geçirin.
• Altı yaşından itibaren spora yönlendirin.
• Çocuğunuza yaklaşımınızı yeniden gözden geçirin.