Sondaj ne demek, nedir? İşte Türkiye'nin ilk yerli sondaj gemisi Fatih’in özellikleri
Güncelleme Tarihi:
Gündemdeki haberler ardından sondaj terimi ve Türkiye’nin sondaj gemileri bir kez daha merak konusu oldu. Oruç Reis ve Yavuz'un ardından sondaj gemisi Kanuni de Akdeniz'e açılmak için gün sayıyor. Peki, sondaj ne demek? Türkiye'nin ilk yerli sondaj gemisi Fatih’in özellikleri neler?
Fatih sondaj gemisi özellikleri merak edilen konular arasında yer alıyor. Sondaj; dünya yüzeyinde delik açmaya yarayan yöntemlere verilen isimdir. Kayaları parçalamak ya da delikte kesikler açmak gibi prensiplerle yürütülen işlemlerdir. Sondajın ilk olarak nerede ve hangi tarihte yapıldığına dair farklı görüşler bulunmaktadır. İşte Fatih sondaj gemisi ile ilgili merak edilenler...
Sondajın Tarihçesi
İlk sondajın M.Ö. 2000 yıllarında bugünkü "darbeli sondaj" tekniğine yakın bir yöntemle tuzlu su elde etmek için Çin’de yapıldığı sanılmaktadır. Mısır’da da yine M.Ö. ki yıllarda basit sondaj yöntemleri kullanarak kuyular açıldığı tahmin edilmektedir.
Darbeli sondaj tekniği, ile ilk petrol sondajı 1794 yılında Fransa’da yapılmıştır. İlk karot alma makinası 1864'te İsviçre’li bir mühendis tarafından yapılırken bugünkü sondaj makinalarının çalışma prensibini ortaya koyan ilk karot alma makinası İsveç’li maden mühendisi Craelius tarafından 1885 yılında yapılmıştır. Craelius’la darbeli teknik terkedilerek yavaş yavaş döner sondaja geçilmiştir.
Türkiye’de bilinen en eski sondajlar bir Alman firması tarafından petrol araştırması amacıyla İskenderun’da açılmıştır. Tekirdağ’da açılan bir petrol kuyusunun ardından, hakkında yazılı bilgi bulunan ilksu sondajı 1920 yılında İstanbul’da açılmıştır. 1935 yılında MTA ve EİE’nin kurulması ile sondajcılığın Türkiye’deki gelişimi hızlanmış ve bugünkü seviyeye ulaşmıştır.
BAKMADAN GEÇME!
Türkiye'nin ilk yerli sondaj gemisi Fatih’in özellikleri
Türkiye'nin ilk yerli sondaj gemisi "Fatih", Karadeniz'de sondaj faaliyetleri gerçekleştirmek üzere İstanbul'un fethinin 567. yıl dönümü olan 29 Mayıs'ta sefere çıktı.
Güney Kore'de 2011'de inşa edilerek denize indirilen Fatih, 6. nesil denilen üst düzey bir teknolojiye sahip.
"Upgrade" edilme sürecinde, sondaj ekipmanları, kuyu kontrol sistemleri, dinamik pozisyonlama sistemleri, gemi iticileri ve gemi jeneratörlerine varıncaya kadar gerekli tüm teknik aksamı yenilenen Fatih, kendi sınıfındaki 16 gemi arasından sıyrılarak böylesine yüksek teknolojiye sahip dünyanın ilk 5 gemisi arasına girdi.
12 bin 200 metre derinlikte yani dünyanın en derin çukuru olan Mariana Çukuru'ndan daha derinde, çok yüksek basınç altında dahi deniz sondajı yapabilme kabiliyeti bulunan Fatih'in uzunluğu neredeyse bir Eyfel Kulesi kadar.
Fatih'in, 64 metre yüksekliğindeki sondaj kulesinin uzunluğu, 67 metre yüksekliğindeki Galata Kulesi'ne yakın. Fatih'in iki kulesi, toplam 1750 ton yük kaldırma kapasitesine sahip.
Aktif konumlandırma sistemi sayesinde 6 metre yükseklikteki dalga boyunda bile sabit kalarak operasyonlarını sürdürebilme özelliği bulunan Fatih, bu üst düzey teknolojik özellikleriyle en zor operasyon koşullarında çalışarak kendini ispatlamış bir gemi.