Rusya ve Ukrayna arasında kriz nasıl başladı, sebebi ne? İşte Rusya ve Ukrayna geriliminin nedenleri
Güncelleme Tarihi:
Rusya-Ukrayna krizi devam ederken dünya yaşanan gelişmeleri tedirginlikle takip ediyor. ABD, AB ve NATO açıklamalarına rağmen Ukrayna Rusya gerilimi endişeye yol açarken, son olarak Biden Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etme tehdidinin devam ettiğini belirtti. Rusya ile eski bir Sovyetler Birliği ülkesi olan Ukrayna'nın arasındaki gerilim 2014 yılında başlamış, Kiev'de iktidara gelen Viktor Yanukoviç'in AB Ortaklık Anlaşması'nı askıya alması ise derin krizin başlangıcına yol açmıştı. Peki, Rusya ve Ukrayna arasında kriz nasıl başladı? İşte, Rusya ve Ukrayna geriliminin sebebine yönelik bilgiler.
2014 yılından beri devam eden Rusya ve Ukrayna arasında gerilimi, Rusya’nın sınır bölgelerine askeri birlikleri sevk etmesi ile yeniden gündeme geldi. Uluslararası diplomasi adımları, ikili görüşmeler sürerken ABD Başkanı Joe Biden, Rusya'nın askerlerini sınırdan çektiğini henüz teyit edemediklerini açıkladı. Diğer yandan Putin bazı askeri birliklerin bölgeden ayrıldığı bilgisini vermişti. 8 yıldır iki ülke arasında devam eden kriz Kiev yönetiminin Avrupa Birliği (AB) ile yakınlaşması üzerine açılmıştı.
RUSYA UKRAYNA KRİZİ NASIL BAŞLADI?
Kasım 2013’te başlayan “Yevromeydan protestoları” ile Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç'in devrilmesi sonrasında bütün dengeler alt üst olmuştu. Yaşanan olayların ardından Mart 2014'te Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bir basın toplantısı düzenlemiş ve Yanukoviç'i Ukrayna'nın meşru Cumhurbaşkanı olarak gördüklerini, yaşananların anayasaya aykırı bir darbe olduğunu açıklamıştı.
Bu dönemin ardından, demografik olarak Rusya’yla yakın bağları bulunan Kırım halkı, “Yevromeydan protestoları” sonrasında Ukrayna Cumhurbaşkanı olan Petro Poroşenko yönetimini tanımayarak, 18 Mart 2014 yılında bir referandum düzenledi. Ağırlıklı olarak Ukrayna'dan ayrılma kararı alan Kırım halkı, başlayan silahlı ayaklanmalar neticesinde Rusya’ya bağlandığını duyurmuştu. Bu adımı Odessa, Herson, Lugansk, Nikolayev, Harkov ve Donetsk gibi doğu sınırında bulunan bölge halkları da izledi.
BAKMADAN GEÇME!
Çatışmaların ardından Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti olmak üzere iki defacto devlet kuruldu ve çatışmalar hız kazandı. Aynı yılın Eylül ayında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Rusya, Ukrayna ve Donetsk-Lugansk delegelerinin katılımıyla başlayan görüşmeler sonucunda Minsk Protokolü imzalandı. Fakat bugüne kadar ateşkes protokolünü iki taraf da defalarca ihlal etti.
RUSYA NE TALEP EDİYOR?
2019 Ukrayna Cumhurbaşkanlığı seçiminde Halkın Hizmetkârı Partisi’nden Volodimir Zelenski’nin iktidara gelmesiyle yeni bir süreç açılmış oldu. Zelenski ile AB ve NATO’ya daha fazla yakınlaşan Ukrayna, kavganın fitilini ateşledi.
BAKMADAN GEÇME!
Putin, bugün gelinen noktada batının attığı adımları dikkatle izlendiklerini, Ukrayna'nın asla NATO üyesi olamayacağını ve NATO’nun füze savunma sistemlerine ev sahipliği yapamayacağını açıkladı. Kremlin yönetimi, taleplerinin gerçekleşmemesi için batılı ülkelerden yasal garantiler istedi. Bu taleplerin gerçekleşmediği bir tabloda ise meselenin askeri müdahaleyle çözüleceğine işaret ederek, Ukrayna sınırına askeri birlikleri sevk etme yoluna gitti.