Performansın Madonnası
Güncelleme Tarihi:
Türkiye kökenli performans sanatçısı Nezaket Ekici, yaklaşık 40 ülkede 120’den fazla sergi açtı. Kimi sanat eleştirmenlerinin ‘Performansın Madonnası’ diye tanımladıkları Ekici, birçok sanat dergisine geniş yer buldu. ‘Roma performansını’ kitap olarak yayımlayan Ekici, Berlin’deki çalışmasıyla yine şaşırtacak.
Uşak’ın Karahallı ilçesine bağlı Kırkyaren Köyü’nden öğretmen Ziya Ekici ve ev kadını Dudu Ekici’nin kızı Nezaket Ekici, 1070 yılında Kırşehir’de doğdu. Üç yaşındayken ailesiyle birlikte Almanya’nın Duisburg kentine geldi. Çocukluğu bu kentte geçti.
İlk ve orta öğrenimini Duisburg’ta tamamladı. 1994-2000 yılları arasında Münih Üniversitesi’nde Sanat Tarihi ve Sanat Pedagojisi öğrenimi yaptı. Aynı zamanda da heykeltıraşlık eğitimi de aldı.
BAKMADAN GEÇME!
2013-2014 Tarabya Kültür Akademisi’nde, 2016-2017 Roma’da Villa Massimo’da, 2013’te Sao Paulo’da, devlet burslu sanatçı olarak çalışmalar yaptı. 2000-2004 yılları arasında da Braunschweig Sanat Akademisi’nde performans sanatının efsane isimlerinden Prof. Marina Abramovic’in öğrencisi oldu. Roma, Arnheim, Toronto, Şanghay, İstanbul, Tel Aviv, Seul, Berlin, Karlsruhe, Belgrad, Ankara, New Jersey, Basel, Hong Kong, Londra, Brugge, Stuttgart’ta karma ve bireysel sergiler açtı
Nezaket Ekici, bir röportajında performans sanatını şöyle anlatmıştı:“Sergilediğim performanslarımda Türk-Alman kimliği, din, toplumsal cinsiyet, sanat tarihi ve mimarlık gibi konulara odaklanıyorum. Performans, enstalasyon ve videolarım Almanya ve Türkiye’nin iki kültürlü doğasından esinlenerek yaptığım çalışmalar. Bazı performanslarımda annemin bileziklerini takar, Kırkyarenli kadınların giydiği yöresel kıyafetlere benzer kıyafet giyerim.”
BAKMADAN GEÇME!
“Hareket, mekan, malzeme, beden, eylem ve etkileşim konularıyla ilgileniyorum. Fikirler, düşünceler, tasarımlar işlerimin temelini oluşturuyor. Gündelik hayat, sosyal ve kültürel atmosferden aldığım fikirleri performans ve enstalasyon olarak ortaya koymaktayım. Kısacası bedenimi bir anlatım aracı olarak kullanıyorum.”
Nezaket Ekici, Berlin’de açtığı sergisini ziyaret eden Hürriyet yazarı Ahmet Külahçı’nın “Neden performans sanatı?” sorusuna da şu yanıtı vermişti:“Ben tutucu bir ailede büyüdüm. Ama bazı arkadaşlarıma göre daha şanslıydım. Diskoteğe gitmeme izin verirlerdi annem-babam. Tam olarak kaç yaşındaydım bilmiyorum. 16 veya 17 yaşları sanırım. Diskotekte arzu ettiğim gibi dans edip, vücudumu sergileyebiliyordum. Kimin ne düşündüğü umurumda bile değildi. Bu bir yerde cesaret işiydi. Sanırım bu benim sergilediğim ilk performanstı.”
BAKMADAN GEÇME!
“Performansta vücut dilini kullanıyorsun ve korku yok. Kendinden çok eminsin, konsantre olmuşsun ve işini yapıyorsun. Ben performans yaparken tüm insanlar bana bakıyor ve garip bir şey yapıyorum gibi düşünmüyorum. Bir mesaj vermek istiyorum. Bir görüntü yaratmak, o görüntüyü kullanmak istiyorum. İnsanlar da benimle beraber o hisleri paylaşsın istiyorum...”
Nezaket Ekici, 2015 yılının ilkbaharında Dresden Eyalet Mahkemesi’nin ana giriş kapısının önünde sergilediği Halı Kapı isimli enstalasyonu çok konuşuldu. 34 şark halısından oluşun enstalasyonda Şarkla- Garp (Doğu ile Batı) arasındaki bağlantılar dile getiriliyordu. Farklı renkler ve farklı kültürlerin birleşmesinin barış içinde birlikte yaşama katkısına dikkat çekiliyordu.
BAKMADAN GEÇME!
Ancak sergiden rahatsız olan aşırı sağcılar, halıların üzerine İslam’a hakaret yazıları yazmıştı. Bu olayın ardından güvenlik gerekçesiyle sergi kaldırıldı.Ama Nezaket Ekici, sanatından hiç taviz vermedi. Almanya başta olmak üzere dünyanı dört bir yanından sanatını sergilemeyi sürdürüyor.
Nezaket Ekici’nin Roma’daki çalışmalarını yansıtan fotoğraflardan hazırlanmış kitabı piyasaya çıktı. Burslu okuduğu Roma’da kaldığı 296 gün boyunca her gün ucuz kıyafetler satın alıp, bunları giyerek Villa Massimo’da sergileyen Ekici, “Roma sokaklarında lüks mağazaların ve butiklerin önünde fiyatları 5 ile 50 euro arasında değişen elbiseler satılıyordu. Çoğunun da dizaynı ve duruşu lüks butiklerinkinden farklı değildi. Satıcıların tümü de Bangladeşliydi. Onları görünce kıyafet denizine dalma fikri oluştu. Böylece ‘Present and Absent’ adındaki performansımı hazırladım” dedi. Ekici, Berlin’de yine ilginç bir sergiyle sanatseverlerin karşısına çıkmaya hazırlanıyor.
BAKMADAN GEÇME!
Performans sanatı 1960’lı yıllarda ortaya çıkan, izleyicinin önünde canlı olarak icra edilen bir sanat biçimi. Sahne ve gösteri sanatlarıyla ortak yönler taşısa da dans, müzik, tiyatro, sirk, jimnastik gibi etkinliklerden farklı olarak görsel sanatların içinden çıkmış öncü bir akım olarak kabul ediliyor. Tiyatro performanslarından farklı, olaylar illüzyon olarak değil, olduğu şekliyle sergileniyor.