Narsist (narsisizm) ne demek? İşte narsist kişilik özellikleri
Güncelleme Tarihi:
Narsisist kişiliğin altında, paradoksal olarak, derin bir kendine güvensizlik yatar. Nitekim bu kişiler çok alıngan, eleştiriye oldukça tahammülsüz insanlardır. Narsisistler övgüyle beslendikleri için, çok çalışırlar. Dolayısıyla hayatta başarı kazanma, iyi bir yere gelme ihtimalleri yüksektir. Narsisistler, genellikle narsisist olduklarını fark etmezler; söyleseniz de kabul etmezler; kabul etseler bile kolay kolay değiştiremezler.
Narsisizm veya özseverlik, kişinin kendi bedensel ve/veya zihinsel benliğine karşı duyduğu hayranlık ve bağlılık, kabaca tabirle kişinin kendisine aşık olması olarak tanımlanan bir terimdir. Kelime kökeni Yunan mitolojisinde bir kahraman olan Narkissos'dan gelir.
Narsisistik kişilik bozukluğu olan kişiler, başkalarının düşünce ya da isteklerine gereken ilgiyi gösteremeyen kişilerdir. Plan ve hedeflerine ulaşamadıklarında, gereken ilgiyi göremediklerinde aynı Narkissos gibi erirler, çökerler. Başkalarının hakkına saygı göstermeden ve gerçeklerle bağdaşmasa bile daima kendilerini haklı göstererek ve o hedefi, gerekli emeği vermeden bile hak etmiş sayarak en önde, en gözde ve tek olmak isterler.
BAKMADAN GEÇME!
Narsisistik kişilik bozukluğunun belirtileri
Büyüklenmek, sınırsız başarı ve güçle uğraşmak, kendi çıkarı için başkasını kullanmak, empati yapmamak, çok beğenilme isteği, başkasına saygısız davranma, kıskançlık olarak devam ettirilebilir. Güzel giyinirler ve dikkat çekerler, insanları aşağılamayı severler, duygularını dışa vurmazlar, kontrolü daima kendilerinde isterler, ilişkilerini çıkarları için kurarlar.Gerçek narsistler kendilerinde bir sorun olduğunu kabul etmezler, kişisel kusurlarını kabul etmeye ikna etmek olanaksızdır. Narsist kişiliğin altında, paradoksal olarak derin bir kendine güvensizlik yatar. Narsistin belirtileri hayat ile bağdaşmaz. Ne kadar yükseğe çıksalar da daha yüksektekini kıskanırlar, içlerinde doyurulamayan bir boşluk vardır.
NARSİSTİK KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ
DSM’4 (Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı) göre belirlenen kriterlerde, kişinin narsisistik kişilik bozukluğu tanısı alabilmesi için aşağıdaki maddelerden en az 5 tanesini ya da 5 taneden daha fazlasını karşılaması gerekmektedir. Bu maddeler;
1-Büyüklenirler (Örn. Başarılarını ve yeteneklerini abartır, gösterdiği başarılarla oransız biçimde üstün biri olarak görünme beklentisi içindedir.)
2- Sınırsız başarı, güç, zeka, güzellik ya da yüce bir sevgi düşlemleriyle uğraşır durur.
3- Özel ve eşi benzeri bulunmaz biri olduğuna ve ancak özel ya da üstün diğer kişilerce ya da kurumlarca anlaşılabileceğine ve ancak onlarla ilişki kurması gerektiğine inanır.
4- Çok beğenilmek ister.
5- Hak ettiği duygusu içindedir (Özellikle kayırılacak bir tedavi göreceğine ya da her ne istiyorsa yapılacağına ilişkin anlamsız beklentiler içinde olma.)
6- Kendi çıkarı için başkalarını kullanır.
7- Eş duyum yapamaz. Başkalarının duygularını ve gereksinimlerini anlamak istemez.
8- Sıklıkla başkalarını kıskanır ya da başkalarının kendisini kıskandığına inanır.
9- Başkalarına saygısız davranır, kendini beğenmiş davranışlar ya da tutumlar sergiler. (Amerikan Psikiyatri Birliği, 2014; çev. Köroğlu).Bu kişilik bozukluğunun oluşum sebeplerine bakıldığında tek bir nedeni olmadığı gibi tamamen nedeni saptanmamıştır. Ancak narsisistik kişilerde çocukluk dönemlerinde anne tarafından duygusal olarak aç bırakılan verici olmayan bir aile yapıları olabilmektedir. Ailenin çocuğa karşı abartılı övgüleri, yere göğe sığdıramama davranışları ve aşırı hoşgörülü olması da bu kişilik bozukluğunu besleyen diğer etkenler arasındadır. Dolayısıyla, kişilerin aşağılık ve değersizlik duyguları ile baş etmesi olarak da bu durum yorumlanabilir. Kişinin çocukluktan itibaren başarı ile takdir görmesi ve sevgiden yoksun yetiştirilmesi bu duruma malzeme çıkarmış olabilir. Fakat tamamen nedeni budur denilebilecek bir olgu yoktur fakat tetikleyiciler olarak bunlar düşünülmektedir. Bu bozukluk genellikle çocukluk yaşantılarından kaynaklı olarak ergenlik dönemi başlarında kendini göstermeye başlamaktadır.