Güncelleme Tarihi:
Streptokok A bakterisinin ‘toksik’ olarak adlandırılan formu İstanbul, Ankara ve İzmir’de görüldü. Ankara’da bir çocuğun yoğun bakıma alındığı, İstanbul’da bir çocuğun ise Strep A bakterisi nedeniyle menenjit olduğu bildirildi. Beyni ve omuriliği kaplayan meninks ismindeki zarın iltihaplanması ile ortaya çıkan menenjit hastalığı virüsler, bakteriler ve parazitlerin etkeni ile görülüyor. Her yaş grubunda görülebilen bakteriyel menenjit hastalarda farklı semptomlar ile belirti gösteriyor. Peki, Menenjit hastalığı nedir, bulaşıcı mı? İşte, menenjit belirtileri, tedavisi...
Beyin ve spinal kordu çevreleyen pia ve araknoid zarıninfeksiyoz ve noninfeksiyoz nedenJerle gelisen akut ya da kronik inflamasyonuna menenjit denir. Menenjit, hemen her yaş grubunda görülebilen ciddi bir enfeksiyondur Akut bakteriyel menenjit (ABM) yuksek oranda mortaliteye neden olabilen ciddi bir infeksiyon hastalığıdır. Menenjit olusturan etkenler; bakteriler, virüsler, mantarlar, spiroketler, riketsiyalar,protozoa, helmintler ve diger etkenler olabilir. Streptoccocus pneumoniae, Neisseria meningitidis ve Haemophilus influanzae akut bakteriyel menenjitin %80-85’inden sorumlu bakterilerdir.
https://www.hurriyet.com.tr/gundem/bir-cocuk-yogun-bakimda-strep-a-turkiyede-42186589
Yetişkinlerde ve küçük çocuklarda menenjitin ortaya çıkmasında en fazla etkili olan faktör, pnömokoklardır. Menenjite neden olan pnömokoklar aynı zamanda zatürre, sinüzit ve orta kulak iltihabı gibi hastalıklarına da neden olur. Aşı ile bu durumun önüne geçmek mümkündür. Bir diğer önemli sebep ise meningokoklardır. Aynı şekilde yetişkin ve bebeklerde menenjit ve üst solunum yolu enfeksiyonuna neden olur. Çok kolay bulaşabilir dolayısıyla yurtlar, kışlalar gibi kalabalık ortamlarda sık görülür. Menenjite neden olan diğer bir faktör ise listeriadır. Besinlerle kolaylıkla bulaşabilen bu bakteriler özellikle hamileler için çok tehlikelidir. Çünkü anneden plasentaya geçerek bebekte ölümcül enfeksiyonlara yol açabilirler.
Meningokok infeksiyonlarında tek rezervuar insandır. Meningokok menenjitinde bulaş, enfekte kişinin burun ya da boğazından direk temas ya da damlacık yolu ile gercekleşmektedir.
Çocukluk çağının en çok korkulan bulaşıcı hastalıklarının başında gelen menenjit, ölümle sonuçlanabileceği gibi kalıcı hasarlar bırakabilir. Özellikle 6-12 ay arasındaki bebekleri etkileyen bu hastalığın bulaşması havadan damlacık yoluyla olur. Bağışıklık sistemi yeterince gelişmeyen bebeklerde çok ciddi risklere neden olan menenjit, kan ve beyin bariyerindeki anatomik zayıflıktan dolayı daha kolay bulaşır. Bu durum aynı zamanda hastalığın vücutta çok hızlı yayılmasına neden oluyor. Bu sebeple menenjite çok hızlı müdahale edilmesi gerekiyor.
En önemli belirtisi ise ense kalınlığı, ateş ve baş ağrısıdır. Çok ciddi bir hastalık olan menenjitin ilk belirtileri gribi taklit edebilir. Bu noktada en sık rastlanılan şikayetleri;
- Baş ağrısı,
- Kusma,
- Yüksek ateş,
- Sürekli uykulu hissetme,
- Havale geçirme,
- Konsantrasyon bozukluğu,
Yeni doğan bebeklerde menenjit belirtileri ise şu şekildedir:
- Ağlama nöbetleri,
- Yüksek ateş,
- Hareketlerde yavaşlama,
- Beslenmek istememe,
- Bıngıldakta şişlik ve kabarıklık,
- Boyunda sertlik.
Korunmada, hekim tarafından uygun görülen yakın temaslı kişilere proflaktik(koruyucu) antibiyotik verilmesi önemlidir.
Aşısı, ülkemizde sadece risk gruplarına yapılmakta ve rutin bağışıklama takvimi içinde yer almamaktadır. Türk Silahlı Kuvvetleri’nde er ve erbaşlara rutin olarak uygulanmasının yanı sıra, hastalık etkeninin sürekli olarak görüldüğü bölgeleri ziyaret edecek olanlara (Hac ziyareti gibi) aşı yapılmaktadır.
Meningokokal hastalığın insanlar arasında en sık görüldüğü yaş grupları 3 kategoriye ayrılır. Özelikle 1 yaşından küçük bebeklerde (0-6ay), ergenler ve 16-24 yaş arasındaki genç erişkinlerde ve 65 yaş ve üzeri grupta hastalık daha fazla oranda görülmektedir.
Hastalığa yatkınlık yaratan diğer faktörler aşırı kalabalık ortamlarda yaşama (yatılı okullar ve askeriye), yoksulluk, sigara içmek veya sigaraya maruz kalmak, özellikle grip başta olmak üzere viral solunum yolu enfeksiyonu geçirmek, kış ayları ve yeni bir topluma taşınmak sayılabilir.
Uzman bir doktor, tıbbi öykü, fizik muayene ve bazı kan testleri doğrultusunda menenjit teşhis edebilir. Fiziksel muayene sırasında baş, kulaklar, boğaz ve omurgadaki enfeksiyon belirtileri çok önemlidir. Yapılacak testler şu şekildedir; kan kültürleri, kafa tomografisi, MR, Spinal Musluk(beyin omurilik sıvısı) ölçülür.
Tehlikeli bir hastalık olduğundan tedavi, hastane koşullarında ve takip altında yürütülmelidir.
Eğer menenjit bakterilerden kaynaklanıyorsa tedavi için uygun antibiyotikler kullanılır. Bazı viral menenjitler ise kendiliğinden geçebilir. Geçmediği durumlarda ise antiviral tedavi uygulanır.