MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BELİRTİLERİ: Maymun çiçeği virüsü nedir, Türkiye'de var mı? DSÖ'den son dakika maymun çiçeği açıklaması
Güncelleme Tarihi:
Maymun çiçeği virüsü vaka sayısı 20'den fazla ülkede yaklaşık 200'e ulaşırken; yakın ve uzun süreli temasla bulaşan hastalığın Türkiye'de görülüp görülmediği endişelere neden oldu. 1958'de maymunlarda tespit edildikten sonra insanlarda da görülen bu hastalık kirlenmiş giysi, havlu, çarşaf gibi eşyalarla yakın temas sonucunda bulaşabiliyor. Ateş, yoğun baş ağrısı, şiddetli halsizlik gibi semptomlar ile kendisini belli eden maymun çiçeği virüsü hakkında açıklama yapan DSÖ Salgın Hastalıklar Direktörü Dr. Sylvie Briand, toplu aşılamaya gerek olmadığını ifade etti. Peki, maymun çiçeği virüsü Türkiye'de var mı, belirtileri neler? İşte, maymun çiçeği virüsü ile ilgili tüm merak edilen bilgiler.
Maymun çiçeği virüsü belirtileri ve Türkiye'de olup olmadığı son gelişmeler ile takip ediliyor. Bağışıklığı baskılanmış kişilerde ve küçük çocuklarda ağır şekilde kendisini gösteren ancak genellikle 2-4 hafta içerisinde kendiliğinden iyileşen maymun çiçeğinin Türkiye'de görülmediği Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından açıklandı. İnsanlara çoğunlukla kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan geçerek enfekte olan virüsün önlenmesinde ise çiçek hastalığına karşı kullanılan aşıların uygulanması etkili oluyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ TÜRKİYE'DE VAR MI?
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, özetle şu bilgileri verdi: “Maymun çiçeği ile ilgili bugüne kadar bizde görülen vaka olmadı. Bu hastalığın bir pandemi sebebi olacağına inanmıyorum. Çünkü damlacık enfeksiyonuyla bulaşmadığını, daha çok yakın temas ile bulaştığını biliyoruz. Vatandaşlarımız müsterih olsun. Bu anlamda yeri geldiğinde nasıl hareket etmemiz gerektiğini bakanlığım yakın takip etmekte.
Avrupa alarmda! Maymun çiçeği vaka sayısı 219'a yükseldi
‘Maymun çiçeğini yakın takipteyiz’
BAKMADAN GEÇME!
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NEDİR?
Hastalığa, Poxviridae ailesindeki Orthopoxvirus cinsinin bir üyesi olan maymun çiçeği virüsü (Monkeypox) neden olur.
Monkeypox, öncelikle Orta ve Batı Afrika'nın tropikal yağmur ormanlarında ortaya çıkan ve zaman zaman diğer bölgelere ihraç edilen viral bir zoonotik hastalıktır.
Maymun çiçeği virüsünün Orta Afrika ve Batı Afrika olmak üzere iki farklı genetik grubu vardır. İnsanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne göre daha şiddetlidir ve daha yüksek ölüm oranına sahiptir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kuluçka süresi (enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan aralık) genellikle 6 ila 13 gün arasındadır, ancak 5 ila 21 gün arasında değişebilir.
Enfeksiyon iki döneme ayrılabilir:
·Ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon dönemi 0-5 gün arasında sürer. Lenfadenopati, başlangıçta benzer görünebilen diğer hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü vakasının ayırt edici bir özelliğidir.
BAKMADAN GEÇME!
Deri döküntüsü genellikle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar. Döküntü, gövdeden ziyade yüz ve ekstremitelerde daha konsantre olma eğilimindedir. Döküntüler genelde yüzde başlayıp (vakaların %95'inde) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (vakaların %75'inde) etkiler. Ayrıca oral mukozalar (vakaların %70'inde), genital bölge (%30) ve konjonktiva ile birlikte kornea da (%20) etkilenir. Döküntü, ardışık olarak maküllerden (düz tabanlı lezyonlar) papüllere (hafifçe kabarık sert lezyonlar), veziküllere (berrak sıvı ile dolu lezyonlar), püstüllere (sarımsı sıvı ile dolu lezyonlar) ve kuruyup dökülen kabuklara doğru değişiklik gösterir.
Monkeypox genellikle 2 ila 4 hafta süren semptomları olan kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır. Şiddetli vakalar çocuklar arasında daha sık görülür. Maymun çiçeği virüsü vaka ölüm oranı genel popülasyonda %0 ile %11 arasında değişmektedir ve küçük çocuklar arasında daha yüksektir.
DSÖ Salgın Hastalıklar Direktörü Dr. Sylvie Briand yaptığı konuşmada, "Virüsün dizilimi, türünün endemik ülkelerde rastladığımız türlerden farklı olmadığını ve salgının muhtemelen daha çok insan davranışındaki bir değişiklikten kaynaklandığını gösteriyor" dedi. Briand, Afrika'da geçmişteki salgınların gelişimine dayanarak şu andaki durumun "kontrol edilebilir" göründüğünü söyledi. DSÖ'nün yine de ilerleyen dönemde daha fazla vaka beklediğini ifade eden Briand, "Buzdağının zirvesini mi gördüğümüzü veya tespit edilmeyen çok daha fazla vaka olup olmadığını bilmiyoruz" dedi. Önceliğin endemik olmayan ülkelerde hastalığın kontrol altına alınması olduğunu söyleyen Briand, bunun hızlı eylemle mümkün olabileceğini vurguladı. Briand, "Şimdi doğru önlemleri alırsak salgını kolayca kontrol altına alabileceğimizi düşünüyoruz" diye konuştu.
Briand ayrıca maymun çiçeği virüsünün korona virüse göre çok daha yavaş bulaştığına dikkat çekti.
BAKMADAN GEÇME!
TOPLU AŞILAMAYA GEREK YOK
DSÖ'nün çiçek hastalığı bölümünün başkanı Dr. Rosamund Lewis de maymun çiçeği hastalığının kolay yayılmadığını ve bulaşma için genellikle yakın temas gerektiğini ifade ederek, "Toplu aşılamaya gerek yok" şeklinde konuştu. Aşıya sahip ülkelerin, bunları hastaların veya sağlık çalışanlarının yakın teması durumunda yüksek risk altında olanlar için değerlendirilebileceğini belirten Lewis, maymun çiçeğinin çoğunlukla izole edilerek ve devam eden epidemiyolojik araştırmalarla kontrol edilebileceğini söyledi. Lewis, "Vaka incelemesi, temaslı takibi, evde izolasyon en iyi seçenekler olacaktır" dedi.
TEDAVİSİ VAR MI?
Henüz maymun çiçeği virüsü enfeksiyonu için kanıtlanmış, güvenli bir tedavi yoktur. Maymun çiçeği salgınını kontrol altında tutmak amacıyla çiçek hastalığı aşısı, antiviraller ve İntravenöz immün globulin (VIG) kullanılabilir. Bununla birlikte, şu anda, orijinal (birinci nesil) çiçek hastalığı aşıları artık halka açık değildir. 2019'da çiçek hastalığı ve maymun hastalığının önlenmesi için daha yeni bir aşı onaylanmakla birlikte henüz kamu sektöründe yaygın olarak mevcut değil.