Kurdeşen nedir, neden olur? Kurdeşen hastalığıyla ilgili bilgiler
Güncelleme Tarihi:
Corona virüsü vakalarının bir kısmında kurdeşen meydana gelmişti. Başhekim ve Cilt Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Zekayi Kutlubay, 'Bu araştırma, ateş, öksürük, nefes darlığı gibi Kovid'e spesifik diğer belirtilerden biri eşlik etmediği sürece sadece kurdeşen, kızarıklık, kaşıntı gibi cilt bulgularının Kovid-19 belirtisi olarak ele alınamayacağını ortaya çıkardı' dedi. Haberler ardından kurdeşen hastalığı bir kez daha gündeme geldi. Peki, kurdeşen nedir, neden olur? Kurdeşen hastalığıyla ilgili bilgiler...
Ürtiker bir diğer adıyla kurdeşen bir hastalık değil, belirtidir. Kurdeşen, deriden kabarık, basmakla solan, etrafı kızarık, sınırları belirgin kaşıntılı döküntülerdir. Yaşamı boyunca her dört kişiden biri en az bir kez ürtiker geçirmiştir. Bu döküntüler bir günden fazla sürmez. Kaybolur ve tekrar vücudun başka yerinde çıkar.
Kurdeşen, bazı hücrelerimizden (mast hücresi) salınan histamin’in etkisiyle ortaya çıkar. Histamin, damarlarda genişlemeye, damar duvarında geçirgenliğin artışına ve dolayısıyla damar dışına sıvı çıkışına neden olur. Bunun sonucunda cildimizde şişlikler ve kızarıklıklar oluşur. Eğer sıvı çıkışı cilt altına olursa anjioödem olarak adlandırılır. Cilt altı dokusu göz çevresi, ağız ve genital bölgelerimizde daha gevşek olduğu için anjioödem daha çok buralarda görülür.
KURDEŞEN BELİRTİLERİ
Ürtiker ciltte şişlik, kızarıklık ve kaşıntının belirgin olduğu etrafı sınırlı döküntülerdir. Basmakla solarlar ve her döküntü 24 saatten daha kısa sürer, yenisi çıkabilir. Ürtiker ile birlikte çoğu zaman anjioödem bulguları görülebilir. Dudaklarda, göz çevresinde ve genital bölgede şişlikler hastaların çoğunda görülebilir.
Kurdeşenin başlıca belirtileri:
• Etrafı kızarık ortası soluk yüzeysel kaşıntılı cilt döküntüsü
• 2 mm'den 30 cm'ye kadar ulaşan kaşıntılı kabarıklık.
• Aniden başlayan ateşle birlikte kaşıntı.
BAKMADAN GEÇME!
KURDEŞEN NEDEN OLUR?
Semptomlar geceleri hastaları daha çok rahatsız eder. Yaşam kaliteleri (okul, iş, sosyal yaşam) olumsuz etkilenir. Ürtiker ile beraber bazı hastalarda ateş, eklem ağrıları gibi bulgular görülebilir.
Kurdeşen ani ataklar halinde gelir ve yaralar genellikle 3-4 saat içinde sönerek kaybolur, ancak birkaç gün sonra tekrarlayabilir. Ataklar bazen haftalarca veya aylarca devam edebilir. Psikolojik stres, fiziksel tahriş veya baskı, ilaçlar, bazı hastalıklar, parazitler, böcek sokması ve kimyasal maddeler sebep olan etkenler arasındadır.
Penisilin grubu antibiyotikler en sık kurdeşen yapan ilaçlardır. Başta kabuklu deniz ürünleri (midye, istiridye, ıstakoz) olmak üzere çilek, yumurta, fındık, fıstık ve çikolata ürtikere sebep olan gıdalardır. Polenler,toz, küf ve tüylü hayvanlar da ürtiker yapabilir. Cilde basınç uygulanması veya sürtünme sonucunda da oluşabilir. Dermografizm denilen ürtiker türü, cilde sert bir cismin sürtünmesini takiben 5-10 dakika sonra ortaya çıkar. Çizgi şeklinde kırmızı ve kaşıntılı bir kabarıklık şeklinde görülüp genellikle 30 dakika sonra kaybolur. Soğuk su veya soğuk cisimler de benzer şekilde ürtiker yapabilir. Ancak ürtikere yol açan etkeni belirlemek her zaman mümkün olmayabilir.