Kredi faizleri düştü... Konut ve otomobil almanın zamanı mı?
Güncelleme Tarihi:
Türkiye’de bugünlerde en çok konuşulan konu şüphesiz koronavirüs. Bir sıralama yapılsa ikinci ve üçüncü sırayı otomobil ile konut paylaşır. Bir tarafta düşen faizler ve cazip kampanyalar ile gayrimenkul sektörü tekrar gündemde üst sıralara yükseldi, diğer tarafta arz sıkıntısı nedeniyle artan fiyatlarıyla otomobil sohbetlerin baş aktörü oldu.
Vatandaş bir taraftan uygun fiyata konut almanın derdinde bir taraftan da ‘acaba daha uygun bir zaman gelir mi’ kaygısıyla endişeli. Otomobil almak isteyenler ‘fiyatlar düşer mi’ sorusunda sıyrılamıyor, otomobilini satmak isteyenler ise “ya fiyatlar daha da artarsa’ şüphesiyle boğuşup duruyor. Ben de bu hafta Vatandaşın Ekonomisi köşesini konut ve otomobile ayırdım. Hürriyet gazetesinin konusunda uzman iki ismi Gülistan Alagöz (emlak) ve Cem Özenen’in (otomobil) görüşleri ışığında gelin birlikte iz sürelim. İşte konut ve otomobil cephesinde son durum…
KONUT CEPHESİ
Ev alacaklar bu 4 maddeye dikkat!
1- KİRA HESABI: Tamamlanan ya da tamamlanmak üzere olan bir projeden ev alan vatandaş yeni evine hemen taşınıp kira yükünden kurtuluyor. Söz gelimi 3 bin TL kira ödüyorsa 2 yılda 72 bin lira cebinde kalıyor. Bu dönem sağladığı birikimle ara ödemesini hazırlayabiliyor.
BAKMADAN GEÇME!
2- DOĞRU BÖLGE: Yatırımcılar ise projeleri yolun başında avantajlı fiyatlardan alma peşinde. Örneğin 30 bin TL’si olan biri 600 bin liralık bir ev alabiliyor. 24 ay hiç ödeme yapmıyor. 2 yıl sonunda evi değerlenen fiyattan satarak kazanç sağlıyor. Burada önemli olan doğru firma ve doğru bölgeyi bulmak. Çünkü her proje prim yapmıyor. Vatandaşın hayatındaki en pahalı ürünü alırken temkinli olmasını, firmayı, ilçeyi iyi analiz etmesini tavsiye ederiz.
3- ZAMCILAR İŞBAŞINDA: Bu dönem çıkan fırsatçıları da hatırlatmakta fayda var. Faizlerin düşmesiyle birlikte hem sıfır hem de ikinci elde fiyatları yüzde 25’e kadar arttıranlar oldu. Konuyu uzmanlarına danışmadan, pazarı araştırmadan ev alırsanız faizin sağladığı avantajı zamla kaybedebilirsiniz.
BAKMADAN GEÇME!
4- DEPREMİ UNUTMA: Son ve en önemli tavsiyemiz ise ikinci el alım yapacaklara. Ev alırken deprem yönetmeliğine tabi olup olmadığını kontrol edin. Deprem kuşağında yaşadığımızı bu dönem de sık sık hatırlıyoruz. Hiçbir yatırım hayatımızdan kıymetli değil. Bu nedenle yapının sağlamlığına emin olmadan o imzayı atmayın.
OTOMOBİL CEPHESİ
Talep hesabı şaştı
2019 yılında otomobil satışlarında ciddi sıkıntı yaşandı. Bu nedenle markalar Türkiye’ye daha az otomobil ayırdı. 2020 yılında kimse otomobile ciddi talep geleceğini hesaba katmamıştı. Artan kurlarla fiyatlar yükselmesine rağmen bu yıl otomobile ciddi bir talep oluştu. Bu bütün dengeleri değiştirdi.
BAKMADAN GEÇME!
Toplu taşıma problemi
Koronavirüsün dünya çapında problem yaratması ve pandemi ilan edilmesiyle birlikte toplu taşıma bir anda korkuya dönüştü. Otomobil almaya ve kiralamaya yönelik ciddi bir talep oluştu. Ancak otomobil firmaları buna hazırlıksızdı. Vatandaş ve kiralama şirketleri yeterli sayıda sıfır araç bulunamayınca ikinci elde de fiyatlar coştu.
Tekrar yatırıma dönüştü
Otomobil 80’li 90’lı yılların yatırım araçlarından biriydi. Sürekli artan fiyatlarla yatırımcısına para kazandırırdı. 2020’de özellikle ikinci eldeki bu ciddi fiyat artışı ve sıfır otomobillerin piyasada zor bulunması otomobili bir yatırım aracı haline dönüştürdü. Cebinde parası olan tüketici piyasada bulabildiği sıfır araçları alarak değerinin daha da artmasını bekler hale geldi. Piyasa da onları yanıltmadan yükselmeye devam etti.
BAKMADAN GEÇME!
Tedarik sorunu çözülürse…
Otomobil, her ne kadar şu anda ciddi bir yatırım aracı haline gelmiş olsa, kısa ve orta vadede vatandaşın kazancına gibi gözüken bir ticarete dönüşmüşse de bu durum uzun vadede hem sektöre hem de ceplere zarar verir hale gelebilir. Çünkü piyasada ederinin çok üzerinde bulunan ikinci el araçların, sıfır otomobildeki tedarik sıkıntısının markalar tarafından çözülmesi ile birlikte bir anda değer kaybetmesi muhtemel. Değişken kurlara ve markaların fiyat politikalarına bağlı olarak da sıfır otomobilde de artış olması muhtemel. Hal böyle olunca tüketici sattığı otomobilin yerine dahi araç koymakta zorlanır hale gelebilir.
İkinci el araç alınır mı
Kısa vadede bir yatırım aracına dönüşen otomobil, orta vadede, markalar tedarik sıkıntısını çözene kadar bu konumunu korumaya devam edebilir ancak sene sonuna yaklaştıkça değer kaybeden ikinci el ile birlikte artan bakım ve kullanım maliyetleri bu yatırım aracının değerinde uzun vadede düşüşe sahne olabilir. Özetle ucuza ikinci el araç bulunursa alınır ama şişkin fiyattan yatırım için alınan otomobil ileride can yakabilir.
BAKMADAN GEÇME!
Otomobil yatırımının artıları
+ Kısa vadede yükselen değer
+ İkinci elde artan fiyatlar
+ Kolay satılabilirlik
+ Kısa vadede düşük masraf
+ İkinci elde vergi denetimi olmaması
+ Toplu ulaşıma alternatif
Eksileri
-Uzun vadede yüksek değer kaybı
-Servis bakım maliyetleri (Yağ, lastik vb.)
-Kaza riski ile değer kaybı ihtimali
-Kullanım maliyetleri (Yakıt)
-Vergi ve diğer giderler
SONUÇ: Uygun güvenilir projelerden ve ucuz kalmış değer kazanma potansiyeli olan ikinci el konutlar için alım zamanı. Özellikle bu faizleri ve kampanyaları bir daha yakalamak güç olabilir. Acil ihtiyaç yoksa bu fiyatlardan ikinci el otomobil almak çok riskli. Sıfır araç bollaşır ve kur bu seviyelerde kalırsa zarar etme potansiyeliniz yüksek. İstediğiniz sıfır aracı bu dönemde bulabiliyorsanız ‘kaçırmayın’ derim....