Koronavirüs aşısında tercih neye göre olmalı.. BioNTech mi, Sinovac mı?.. Aşı ne kadar koruyor? İşte uzmanların görüşleri
Güncelleme Tarihi:
Çin aşısı Coronavac’ın ardından Alman-ABD ortaklığında geliştirilen BioNTech aşılarının da gelmesiyle randevu alanlara seçenek sunulmaya başlandı. Bu da vatandaşın kafasında soru işareti yarattı. Hangi aşı daha iyi, hangisini yaptıralım?’ Prof. Dr. İsmail Balık, "Klinik gözlemlerimize göre, eğer alerjik bünyeniz varsa mRNA aşısı yerine tercihiniz varsa alerjik bünyelerde daha az yan etki yapan inaktif aşı olan Sinovac aşısını yaptırabilirsiniz." dedi.
Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, toplumsal bağışıklığın sağlanması için Kovid-19 aşılamasında, vatandaşların hangi aşıya erişirse o aşıyı yaptırmasının hayati önem taşıdığını belirterek, "Çünkü, hangi aşı olursa olsun net olarak gösterildi ki aşılar, ağır hastalığı ve ölümleri engelliyor." dedi.
Türkiye’de yaklaşık 2.5 aydır Çin’in geliştirdiği Coronavac aşısı toplumun bazı kesimlerine uygulanıyor. Geçtiğimiz günlerde başında Türk bilim insanları Uğur Şahin ve Özlem Türeci’nin olduğu BioNTech aşısı da getirildi, soğuk hava depolarına yerleştirildi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, şu ana kadar 1.8 milyon BioNTech aşısının geldiğini, 10 gün içinde bu rakamın 4.5 milyona ulaşacağını açıkladı ve “İsteyene Coronavac, isteyene BioNTech vurulacak” dedi. Aşı randevusu alanlara da seçenek sunulmaya başlandı. Ancak hangi aşıyı seçmesi gerektiği konusunda vatandaşın kafası karışık. Peki uzmanlar ne diyor? İşte yanıtları...
BAKMADAN GEÇME!
İlaç Bilincini Geliştirme ve Akılcı İlaç Derneği Başkanı olarak da görev yapan Balık, Kovid-19 salgınında toplumsal bağışıklığın sağlanmasında etkili olan aşılar üzerine AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık:
“Obez kişiler, böbrek rahatsızlığı olan hastalar, şeker hastaları BioNTech, alerjisi olanlar Coronavac aşısını tercih edebilir. BioNTech aşısı immün sistem üzerinde uyarısı daha güçlü, daha kısa sürede yüksek antikor cevabı oluşturuyor. Aşı yapıldıktan bir hafta sonra bağışıklık önemli ölçüde oluşmaya başlıyor. İnaktif olan Coronavac aşısı ise bağışıklık sistemi üzerinde daha zayıf uyarı yapıyor. O nedenle de ikinci dozdan 15 gün sonra etkili bağışıklık gelişiyor. Alerjik bünyesi olanlar Coronavac aşısını seçebilir.
BAKMADAN GEÇME!
İKİSİ DE GÜVENLİ İÇİNİZ RAHAT OLSUN
Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan: “Ben şöyle diyorum, ortada olan bazı veriler var. Pfizer BioNTech aşısı yüzde 94 koruyor. İnaktif aşı bizim Hacettepe’de yüzde 83.5 çıktı. Arada bir böyle fark var. İkincisi etkinlik açısından mutant virüse karşı BioNTech etkinliğini biliyoruz ama diğerinin verisini bilmiyoruz. Güvenlik açısından da şu anda mevcut aşıların hiçbirinin önemli bir etkisi yok. İnsanların içi rahat olsun.”
Şu anda dünyada Kovid-19 virüsünde görülen mutantlara bağlı tekrar vaka artışları yaşandığına işaret eden Balık, İngiltere mutantının başta Avrupa olmak üzere birçok ülkede kendini yaygın olarak gösterdiğini söyledi.
BAKMADAN GEÇME!
Balık, salgınla mücadelede bireysel tedbirlerin büyük önem taşıdığını ve küresel anlamda yaygın aşılanma ile bu mücadelenin kazanılabileceğine dikkati çekti.
Aşılama ile ağır hasta ve ölüm oranlarının ciddi şekilde düştüğünün altını çizen Balık, en kısa süre içinde dünya genelinde aşılama ile salgının kontrol altına alınabileceğini ifade etti.
Şu an kullanımda olan aşıların mutant virüsler üzerine etkisine de değinen Balık, "Aşılar, bu İngiliz mutantından etkilenmiyor, bu iyi bir haber. Şu anda yapılan aşıların tümü bu mutanta karşı da etkili." dedi.
Aşıların salgını kırma ve vaka sayılarını hızla azaltmada çok etkili olduğunun İngiltere ve İsrail'de görüldüğünü aktaran Balık, sözlerini şöyle sürdürdü:
BAKMADAN GEÇME!
"İngiltere, kısa bir zaman öncesine kadar Avrupa'da en fazla vakanın görüldüğü ülkeydi, ancak üç gündür Londra'da hiç ölüm görülmediği açıklandı. Hızlı bir şekilde salgın orada azaldı. İsrail'de ise neredeyse hiç vaka görülmez hale geldi. Neden? Çünkü, bu aşılanma ile sağlandı.
Aşıyla toplumsal bağışıklığı sağladılar. Salgınlarda nüfusun yüzde 60'tan fazlasını aşılarsanız, bir kısmı da hastalığı doğal yoldan geçirdiği için bağışıklık kazanmış olacağından salgın o ülke için sorun olmaktan çıkar. Türkiye'de aşı temininde sorun yaşanmazsa, Sayın Bakanımızın da açıkladığı gibi haziran sonuna kadar nüfusun önemli bir kısmı aşılanmış olacak ve sonbahara salgından uzaklaşmış olarak girmiş olacağız."
Prof. Dr. Balık, Türkiye'de bugüne kadar Sinovac firmasına ait CoronaVac aşısının yapıldığını, BioNTech aşısının da ülkeye geldiğini söyledi.
Vatandaşların iki aşıdan birini tercih edebileceklerini ifade eden Balık, şunları kaydetti:
BAKMADAN GEÇME!
"Ankara Üniversitesi olarak her iki aşının da Faz 3 çalışmalarına katıldık. Vatandaşlarımız, hangi aşıya erişirse o aşıyı yaptırmalı, bu çok önemli. Çünkü, hangi aşı olursa olsun net olarak gösterildi ki aşılar, ağır hastalığı ve ölümleri engelliyor. İngiltere'de sadece BioNTech yapılmadı, Astra-Zeneca da yapıldı. Bizim kullandığımız Sinovac aşısının yapıldığı ülkelerde de ölüm oranlarının ciddi oranda azaldığı görüldü. Bu veri bize de yansıdı, öyle ki Türkiye'de de artık 60 yaş üstünde ağır vakaları görmez hale geldik. Şu anda daha çok 40-60 yaş arasında. O nedenle, hangi aşıyı buluyorsak o aşıyı mutlaka yaptıracağız."
"Alerjik bünyelerde daha az yan etki yapan inaktif aşı Sinovac tercih edilebilir"Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın vatandaşlara şu an iki aşıdan birini yaptırabileceklerine yönelik seçenek sunduğunu belirten Balık, her iki aşı üzerine üniversitede yaptıkları klinik gözlemlere ilişkin değerlendirmelerde bulundu:
"Klinik gözlemlerimize göre, eğer alerjik bünyeniz varsa mRNA aşısı yerine tercihiniz varsa alerjik bünyelerde daha az yan etki yapan inaktif aşı olan Sinovac aşısını yaptırabilirsiniz. Çünkü, çalışmalarda sadece BioNTech değil diğer mRNA aşılarının daha çok reaksiyon yaptığı gözlendi. Ayrıca, mRNA aşıları, inaktif aşılara göre daha güçlü bağışıklık yanıtı yapıyor, immün sistem üzerine uyarıcı etkisi daha fazla olduğu için.
Dolayısıyla, bağışıklık yanıtı zayıf olabilecek bünyeye sahip olanlar, mRNA aşısını tercih edebilir. Bunlar kim dersek, obezitesi bulunanlar, böbrek yetmezliği, şeker hastalığı olanlar, kanser tedavisi görenler veya çeşitli hastalıkları nedeniyle bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlar, eğer seçenekleri varsa mRNA aşısı olan BioNTech aşısını tercih edebilirler. Ancak yine onlarda da inaktif aşısının çalıştığını, işe yaradığını söylememiz lazım. mRNA aşıları tek dozdan bir hafta sonrasından itibaren bağışıklık oluşturmaya başlıyor, inaktif aşılar ise ancak ikinci dozdan 15 gün sonra belirgin bağışıklık oluşturuyor."
Balık, kanser tedavi tamamlanmış olanların tedavileri bittiğinden bağışıklık sistemlerinin toparlanmış olacağını belirterek, "Dolayısıyla bu kişiler için iki aşı arasında bir farklılık görülmez." dedi.
Prof. Dr. Balık, "İleri yaştaki kişilerde de mRNA aşıları, daha etkin görülüyor ama onlarda bazı yan etki ihtimali daha fazla oluyor." diye konuştu.
İki aşıyı yan etkileri açısından değerlendiren Balık, şunları söyledi:
"BioNTech aşısı, yan etki olarak daha fazla kendini gösteriyor. Bunlar, aşı yerinde ağrı, şişlik, ateş, vücut kırgınlığı gibi belirtiler BioNTech aşısında daha fazla görülüyor ama bunların hiçbiri risk oluşturmuyor, kişiyi ağır hastalık geçirme ve ölüm riskinden koruyor. İnaktif olan Sinovac aşısında ise bu tip yan etkiler ya olmuyor ya daha az gözüküyor."
BAKMADAN GEÇME!
Osman Müftüoğlu köşesinde aşılar hakkında detaylı açıklamaya yer verdi. İşte Müftüoğlu'nun kaleme aldığı o yazı..
Son günlerde “aşı azlığı ya da yokluğu” kadar sık gündeme getirilen bir konu daha var: Antikor azlığı ya da yokluğu.
COVID-19’u geçirenler ve aşılananların sayısı çoğaldıkça “antikor meselesi” pandemi gündemindeki yerini doğal olarak iyice güçlendiriyor. Çoğu insan “Acaba yeteri kadar antikor üretebildim mi? Geçirdiğim enfeksiyon ya da yaptırdığım aşı beni bu hastalıktan hiç olmazsa belirli bir süre koruyabilecek kadar antikora sahip olmamı sağlayabildi mi?” sorularına yanıt arıyor. Haklılar mı? Daha önce de yazdım, bana göre zannedildiğinin aksine pek de haklı değiller. Neden mi?İYİ BİLGİ
ANTİKOR VAR, ANTİKOR VAR!
ANTİKOR seviyelerinin peşine düşenler maalesef haklı değiller. Değiller çünkü bağışıklık gücümüzü sadece antikorlar üzerinden değerlendirmemiz, “Antikorum yüksek” diye sevinip “Benimki çok düşük çıktı” diye üzülmek bilimsel gerçeklerle uyumlu sayılmıyor.
Zira antikorlar için de bir çeşit “nicelik yani miktar” ve “nitelik yani yapı ve içerik” meselesinin söz konusu olduğu kesin. Bağışıklık uzmanları özellikle 2’ncisinin, yani “nitelik meselesi”nin üzerinde ısrarla duruyorlar. Kısacası konunun geri planında çok fazla detay var. O detaylar için buyurun...
İYİ BİLGİ
ANTİKOR VAR, ANTİKOR VAR!
ANTİKOR seviyelerinin peşine düşenler maalesef haklı değiller. Değiller çünkü bağışıklık gücümüzü sadece antikorlar üzerinden değerlendirmemiz, “Antikorum yüksek” diye sevinip “Benimki çok düşük çıktı” diye üzülmek bilimsel gerçeklerle uyumlu sayılmıyor.
Zira antikorlar için de bir çeşit “nicelik yani miktar” ve “nitelik yani yapı ve içerik” meselesinin söz konusu olduğu kesin. Bağışıklık uzmanları özellikle 2’ncisinin, yani “nitelik meselesi”nin üzerinde ısrarla duruyorlar. Kısacası konunun geri planında çok fazla detay var. O detaylar için buyurun...
BAKMADAN GEÇME!
KISA BİLGİ
HANGİ ANTİKOR DAHA GÜÇLÜ
DAHA önce de belirttiğim gibi antikorların miktarlarından ziyade yapıları yani virüsün hangi bölümüne karşı üretildikleri daha önemli bir ayrıntı. Yeni ko-ronavirüse karşı üretebileceğimiz antiviral antikorları basitçe “virüsü etkisiz kılan” yani faydası tartışılmaz ve yüzde 100 olan “NÖTRALİZE EDİCİ/yok edici” ve virüsü yeteri kadar etkisizleştiremeyen “NÖTRALİZAN OLMAYAN/yok edemeyen” antikorlar olmak üzere ikiye ayırabiliyoruz. Eğer ürettiği-niz antikorlar 1. gruptakiler, yani virüsü yüzde 100 etkisiz kılanlar (nötralizan antikorlar) ise işiniz daha kolay, güvenlik dereceniz daha yüksek demek-tir. Peki, ya hiç antikor üretemezseniz? Böyle bir durumda geleceğiniz ne olacak?
HANGİSİ GÜVENLİ
CEPTEKİ PARA MI BANKADAKİ HESAP MI
PROF. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta Hoca diyor ki: “Antikorlar cepteki para gibidir. Kolayca harcanır gider. Ama hücresel bağışıklık hafıza T lenfositlerinin belleğine bir kez yazıldı mı bir daha öyle kolay kolay kaybolmaz. Yani T hücrelerinin sağlayacağı hücresel bağışıklık B hücrelerinin ürettiği antikor bağışıklığından daha güvenlidir. Cepteki para değil, bankadaki hesap gibidir. Emniyet altındadır. Harcanması da daha zordur.”
Kısacası antikorlarınız az olsa da hatta hiç olmasa da T lenfositleriniz sayesinde elde edeceğiniz bağışıklık hem daha uzun süreli, hem de daha güçlü ve güvenlidir. İsterseniz gelin sözün bundan sonrasını da Ahmet Hoca’ya bırakalım: “İster hastalık geçirmiş, ister aşılanmış olun, antikorlarınız düşük bulunursa dert etmeyin.”
BioNTech ve Sinovac'ın hastanelere etkisi araştırılıyor
Ankara'da COVID-19'a karşı uygulanan Sinovac ve BioNTech aşılarının hastaneye etkisini ortaya çıkarmak için araştırma başlatıldı. Uzmanlar, hastaneye yatış ve yoğun bakım ihtiyacının azaldığını bilimsel veriyle de açıklamış olacaklarını söyledi.
Ankara'daki Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, koronavirüsün ülkede yayılmasına karşı yaygın olarak uygulanan Çin'in Sinovac aşısı ile Alman BioNTech aşısının hastanelere yansımasını ortaya çıkarmak için çalışma başlattı.
Çalışmayı yürüten Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, araştırma hakkında değerlendirmelerde bulundu.
BAKMADAN GEÇME!
Aşı ne kadar koruyor?
Doç. Dr. Savaşçı, Sinovac aşısına ilişkin Şili'de yapılan araştırmada aşının hastaneye yatış oranlarını yüzde 87, yoğun bakıma yatma oranlarını yüzde 90 azalttığının belirlendiğini söyledi.
"Hem Sinovac aşısı hem de BioNTech aşısında hastaneye, kişilere ve sahaya yansımasını değerlendirecek bir çalışma yürütüyoruz. Kesin sonuçlarını kısa sürede açıklayacağız. 'Aşı bizi ne kadar koruyor?', bunu ispatlamış olacağız. Sahada biz aşının çok etkili şekilde hastaneye yatış ve yoğun bakım ihtiyacını azalttığını tespit etmiş durumdayız, bunu bilimsel veri tabanımızda da açıklamış olacağız."
"Aşının olumlu etkilerini sayısal anlamda da ortaya koyacağız"
Ümit Savaşçı, çalışmayı hastaneye başvuran vakalar üzerinden yürüttüklerini belirterek, şöyle devam etti:
"Bizim polikliniğimize başvuran vaka sayısı üzerinden değerlendiriyoruz. Kliniğe gelenlere aşı olup olmadığı beyan ettiriliyor, hangi tür aşıyı yaptırdığı, bunun kliniğe olan etkileri, yatışa, yoğun bakıma etkileri, ölüme etkileri gibi bu konuları inceliyoruz. Zaten aşının olumlu olarak etkileri var, bunları sayısal anlamda da ortaya koyacağız."
"Aşı yaptırmayan insanlar hayatlarını kaybedebiliyor"
Savaşçı, kullanılan aşıların canlı olmadığını ve vücuda bir zararlarının bulunmadığını vurgulayarak, "Artık toplum eğitim görmek istiyor, restoranda yemek yemek istiyor, dolayısıyla bizim bu savaşı kazanacağımız tek unsur da aşılanmadır.
Aşı ile ilgili olumsuz görüşler de var. Bu aşılar herhangi bir şekilde canlı aşılar değildir. Vücuda, genetik yapımıza zarar verecek etkileri yoktur. Biz burada günlük 2-3 bin civarında aşı yapıyoruz. İstekli halkımız da mevcut; ama aşı sırası geldiği ve risk altında olduğu halde aşılanmayanlar da mevcut. Ne yazık ki aşı yaptırmayan insanlar altta da obezite, hipertansiyon, akciğer hastalıkları varsa yoğun bakıma yatma ihtiyaçları oluyor ve hayatlarını kaybedebiliyorlar. Dolayısıyla bunu mutlaka önemseyelim" diye konuştu.
"Hindistan mutantının ülkemizde çok etkisi olmadı"
Doç. Dr. Savaşçı, hastanelerinde Hindistan varyantına rastlanmadığını da aktardı.
"Hastanenin genel hasta yoğunluğuna baktığımızda Hindistan mutantının ülkemize çok etkisi olmadığını söyleyebiliriz. Hindistan mutantı bizim için korkutucuydu. İngiltere'de vaka artışı var, bu da Hindistan mutantına bağlanıyor. Hindistan mutantının aşılardan kaçabileceğine dair endişeler vardı. İki firma; AstraZeneca ve BioNTech Hindistan mutantına karşı da aşılarının etkinliği olduğunu açıkladı. İlk Hindistan mutantı çıkınca uçuşlara kısıtlamalar geldi bizde, yine uyanık olmamız, dikkat etmemiz gerekiyor. Vakalarımız 10 binlere gerilemişken tekrar bir dalgalanma yaşamak istemeyiz. Dolayısıyla özellikle yurt dışı uçuşlarına çok dikkat etmemiz, havaalanları ve gümrük kontrollerini çok iyi yapmamız gerekiyor."