Kira artış oranı ne kadar, kiracı ev kirasına ne kadar zam yapmalı? İşte 2022 eylül ayı kira artış oranı ve detaylar
Güncelleme Tarihi:
Kira artış oranı ne kadar sorusu enflasyon Ekim ayına girdiğimi bu günlerde özellikle kiracıların internette araştırdığı konular arasında yer alıyor. Ekim ayı kira artış oranı ile ilgili açıklamalar yakından takip ediliyor. Kiralara yapılan yüksek artışların ardından hükümet tarafından kira düzenlemesi devreye sokuldu. Buna göre kira artış oranında yüzde 25'in üzerinde zam yapılamayacak. 1 Temmuz 2023 tarihine kadar bu düzenleme geçerli olacak. Eylül ayı enflasyon rakamı ise bugün saat 10:00'da açıklanacak. Peki, Ekim kira artış oranı ne kadar? İşte, kira artış oranı hakkında bilgiler.
Kira fiyatlarındaki rekor artış ve yüksek enflasyona rağmen kanunla ev kiralarına yüzde 25 artış sınırı, ev sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getiriyor. Ev sahibi okurlarım, eylülde yenilenecek kira kontratlarında hâlâ yüzde 25 artış sınırının geçerli olup olmadığını soruyor. Birçok okurum da home office’ler için uygulanacak kira artış oranını merak ediyor. Okurlarımın bu sorularına gayrimenkul ve kira davalarında uzman Ankara Barosu avukatı Murat Tezcan’ın yanıtları şöyle:
GÜNCEL ARTIŞ SINIRI KAÇ
7409 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un geçici 4. maddesi uyarınca; konut kiraları bakımından bu maddenin yürürlüğe girdiği 11 Haziran 2022 tarihi ile 1 Temmuz 2023 (bu tarih dahil) tarihleri arasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde 25’ini geçmemek koşuluyla geçerli olacak.
BAKMADAN GEÇME!
EYLÜLDE DE YÜZDE 25 Mİ
Kira artış oranı normal şartlarda kanun gereği kira kontratının yenileneceği aydan bir önceki aya ait enflasyon oranına göre hesaplanıyor. Örneğin eylül ayı kira artış oranı TÜİK’in ağustos ayı enflasyon oranlarını açıklanmasının ardından belli oluyordu. 2022 Ağustos ayına göre 12 aylık enflasyon ortalaması yüzde 54.69 olarak kaydedildi. Eğer kanunla geçici düzenleme yapılmamış olsaydı kira artış oranı eylül ayında yüzde 54.69 olarak uygulanacaktı. Ancak, kanunla getirilen geçici düzenleme nedeniyle bu oran eylül ayı için de yüzde 25 olarak uygulanacak. Beş bin lira kira ödeyen bir kiracı kontratını eylül ayında 6 bin 250 liraya yenileyecek.
5 YILI DOLDURDUYSA NE OLUR
Kira sözleşmesi 5 yılı aşmış ise maliklerinin kira bedelinin tespiti için sulh hukuk mahkemesinde dava açma hakkı bulunmaktadır. Belirlenecek kira bedelinde hâkim yüzde 25 sınır ile bağlı değildir. Kira bedeli hâkim tarafından emsal bedellere göre tespit edilir. Beş yıllık ve daha fazla süren kira sürecinde yeni kira döneminin başlangıcından en geç 30 gün önce kira bedelinin artışına dair ihtarda bulunmak kaydıyla, yeni kira döneminde açılacak olan kira bedelinin tespiti davasında yeni dönemin başından itibaren etkili olacak şekilde kira bedeli hâkim tarafından belirlenir.
BAKMADAN GEÇME!
10 YILLIK KİRACI ÇIKARILABİLİR Mİ
Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 347. maddesinde, “Konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az 15 gün önce bildirimde bulunmadıkça, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır. Kiraya veren, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremez. Ancak, 10 yıllık uzama süresi sonunda kiraya veren, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebilir” hükmü vardır. Kira sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren 10 yıl süre geçmesi halinde malikler herhangi bir sebep bildirmeden kira sözleşmesine son verebilir.
İHTİYAÇTAN TAHLİYEDE 3 YIL SINIRI
TBK’nin 355. maddesinde: “Kiraya veren, gereksinim amacıyla kiralananın boşaltılmasını sağladığında, haklı sebep olmaksızın, kiralananı üç yıl geçmedikçe eski kiracısından başkasına kiralayamaz. Yeniden inşa ve imar amacıyla boşaltılması sağlanan taşınmazlar, eski hali ile haklı sebep olmaksızın üç yıl geçmedikçe başkasına kiralanamaz” hükmü vardır. Buna göre ev sahibi üç yıl süreyle evini başkasına kiralayamaz. Bu hükümlere aykırı davrandığı takdirde, eski kiracısına son kira yılında ödenmiş olan bir yıllık kira bedelinden az olmamak üzere tazminat ödemekle yükümlü olur.
BAKMADAN GEÇME!
KİRA ARTIŞ ORANI NE KADAR?
11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında yenilenen sözleşmelerde, kiracıya yüzde 25’in üzerinde zam yapılamayacak.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, "1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek Kira sözleşmelerinde bir önceki kira yılının yüzde 25’ini geçmemek koşuluyla yapılacak artışların geçerli olduğuna dair bir geçici hüküm, Adalet Komisyonu’nda Borçlar Kanunu’na eklenecek. Böylelikle konut kiralarında bir yıl süreyle bir önceki yılın kira bedelinin yüzde 25’ini geçmeyecek şekilde Artış yapılabilme imkanı getiriliyor" dedi
Bakan Bozdağ, yeni kira düzenlemesini ilişkin de, "Türkiye Büyük Millet Meclisi Adalet Komisyonunda bugün Borçlar Kanunu’na geçici bir madde eklenmesi söz konusu olacaktır. Yaptığımız çalışma sonucunda konut kiraları bakımından 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek kira sözleşmelerinde bir önceki kira yılının yüzde 25’ini geçmemek koşuluyla yapılacak artışların geçerli olduğuna dair bir geçici hüküm Borçlar Kanunu’na eklenecektir. AK Parti grubu, MHP grubu orada teklif verecek ve oraya eklenecektir. Böylelikle konut kiralarında bir yıl süreyle bir önceki yılın kira bedelinin yüzde 25’ini geçmeyecek şekilde artış yapılabilme imkanı getiriliyor. Bunun üzerinde yapılacak artışların geçerli olmadığı açıkça ifade ediliyor. Bu düzenlemeyi yaparken geçici olmasına özellikle önem verdik. Geçici bir düzenleme. Bu düzenlemede, kiracı ve sahibinin hukukuna halel vermeden ikisinin de belli bir fedakarlıkta bir noktada durmasına da özen gösterdik. Umarım beklentileri karşılar. Umarım beklediğimiz sonuçları doğurur" ifadelerini kullandı.
MECLİS'TEN GEÇTİ
Bakan Bozdağ'ın açıklamalarının ardından TBMM'de yapılan oylamada konut kira artışlarına bir yıl için yüzde 25 zam sınırı getiren düzenleme kabul edildi. Borçlar Kanunu'na eklenen geçici madde uyarınca 1 Temmuz 2023'e kadar yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde 25'ini geçmemek koşuluyla geçerli olacak.