KİRA ARTIŞ ORANI NASIL HESAPLANIR? | Yüzde 25 artış kararı hangi tarihe kadar geçerli? İşte TEFE-TÜFE Aralık-Ocak artış oranı hesaplama
Güncelleme Tarihi:
Kira artış oranı hesaplaması gündemde yer alırken, kira zammı düzenlemesinin detayları belli oldu. Kamuoyunun yakından takip ettiği, aylardır gündemde olan fahiş kira artışlarıyla ilgili son dakika gelişmesi yaşandı. 4 bakanlığın yaptığı ortak düzenlemede artık sona gelindi. Zam oranını yüzde 25 olarak sınırlandıran yasa tasarısı TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. "Konut kiralarında, 1 yıl süreyle bir önceki yılın kira bedelinin yüzde 25'ini geçmeyecek şekilde artış yapılabilecek, üzerindeki artışlar geçerli olmayacak" dedi. Artan ev kiraları, kiracı ve ev sahipleri anlaşmazlıklarını arttırdı. Geçtiğimiz temmuz ayında kira artışlarına getirilen yüzde 25’lik sınırlama çoğunlukla uygulanmazken Yargıtay, kiracıları ve ev sahiplerini ilgilendiren önemli bir karara imza attı.
Buna göre, yasal sınır olan yüzde 25’in üzerinde bir Kira artışı yaşanması durumunda kiracı, geriye dönük olarak aradaki farkı ev Sahibinden talep edebilecek. CNN Türk’ün haberine göre, Avukat Şengül Karslı söz konusu karar için “Her iki tarafı da koruyan bir karar” dedi. Kararın emsal olmasını beklediğini belirten Karslı, “Bu fahiş fiyatları, bedelleri ödeyemeyen kiracılar, kirayı vereni de mağdur edecek. Hukuka uygun davranılmasını sağlamak için hukuk kuralı ihlal eden sözleşmeler geçersizdir diye hüküm de mevcut aynı madde içerisinde. Kiracılar, ödedikleri fazlayı belirsiz alacak davasıyla geri alma imkanına kavuşacaklar bu Yargıtay kararını emsal göstermek suretiyle” ifadelerini kullandı.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Aralık ayında enflasyon aylık yüzde 1,18 yıllık yüzde 64,27 olarak gerçekleşti.
TÜFE'deki (2003=100) değişim 2022 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre %1,18, bir önceki yılın Aralık ayına göre %64,27, bir önceki yılın aynı ayına göre %64,27 ve on iki aylık ortalamalara göre %72,31 olarak gerçekleşti.
’KİRA ARTIŞ ORANI YÜZDE 25’İ GEÇMEYECEK’
Bakan Bozdağ, yeni kira düzenlemesini ilişkin de, "Türkiye Büyük Millet Meclisi Adalet Komisyonunda bugün Borçlar Kanunu’na geçici bir madde eklenmesi söz konusu olacaktır. Yaptığımız çalışma sonucunda konut kiraları bakımından 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek kira sözleşmelerinde bir önceki kira yılının yüzde 25’ini geçmemek koşuluyla yapılacak artışların geçerli olduğuna dair bir geçici hüküm Borçlar Kanunu’na eklenecektir. AK Parti grubu, MHP grubu orada teklif verecek ve oraya eklenecektir.
Böylelikle konut kiralarında bir yıl süreyle bir önceki yılın kira bedelinin yüzde 25’ini geçmeyecek şekilde artış yapılabilme imkanı getiriliyor. Bunun üzerinde yapılacak artışların geçerli olmadığı açıkça ifade ediliyor. Bu düzenlemeyi yaparken geçici olmasına özellikle önem verdik. Geçici bir düzenleme. Bu düzenlemede, kiracı ve sahibinin hukukuna halel vermeden ikisinin de belli bir fedakarlıkta bir noktada durmasına da özen gösterdik. Umarım beklentileri karşılar. Umarım beklediğimiz sonuçları doğurur" ifadelerini kullandı.
BAKMADAN GEÇME!
Kiralara asgari ücret zammı
Emlak piyasasında yılsonu hareketliliği arttı. Asgari ücret zammı öncesi hem satılık hem de kiralık dairelere talep arttı. Özellikle kiralık daire arayanlar, asgari ücret zammından sonra fiyatların yükseleceğini düşünerek kolları sıvadı.
Kiralık ev bulma telaşına giren vatandaşlar, bir an önce ev bulmak istiyor. Ev sahipleri de asgari ücret zammını bekleyip, zamma göre evine kiracı bulmak istiyor. Bazı ev sahipleri ise dairesinin kiralık fiyatını yüksek tutuyor. Öte yandan emlakçılar çok yoğun bir taleple karşılaştıklarını belirterek, asgari ücret zammından önce hem kiralık hem de satılık daire fiyatlarının arttığını söyledi. Ortalama olarak kiralık ve satılık dairelere son bir hafta içinde yüzde 20-30 civarında bir artış görüldüğünü kaydedildi.
BAKMADAN GEÇME!
Emlakçı Şerafettin Başaran, ev sahiplerinin de asgari ücretin açıklanmasını beklediğini söyledi ve “Asgari ücrete gelen zam oranında mal sahiplerinin artış yaparak, evlerine bu zam doğrultusunda kiracı bulmayı bekliyorlar. Şu anda bekleyen mal sahipleri veya kira fiyatını çok yüksek söyleyenler var” dedi. Asgari ücret toplantılarının gündemde yer almasıyla kiralık daire fiyatlarının yükseldiğini söyleyen Başaran, “İstanbul Bahçelievler’de 2+1 dairelerde bin liralık bir fark oluştu. 3+1 dairelerde ise 2 bin liralık bir artış oldu. Şu anda 2+1 daireler ortalama 7 bin liradan 8 bin liraya çıktı. 8 bin lira olan 3+1 daireler ise 10 bin lirayı gördü” diye konuştu.
Kiralar yüzde 168 arttı
Kasım ayında kira artış hızı yükseldi. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), sahibinden.com verileri ile ‘Kiralık Konut Piyasası Görünümü: Aralık 2022’ raporunu yayımladı. Buna göre kasımda Türkiye genelindeki kira fiyatlarındaki yıllık değişim mayıs ve ekim arasındaki düşüşten sonra arttı.
BAKMADAN GEÇME!
Ekimde yüzde 159.2 olan yıllık kira fiyatlarının yıllık artış oranı kasımda yüzde 168’e yükseldi. Geçen yılın aynı döneminde 25 TL olan Türkiye geneli güncel ortalama metrekare kira fiyatı 67 TL’ye çıktı.
Öte yandan, yıllık kira artış oranı İstanbul’da yüzde 147.7, Ankara’da yüzde 150, İzmir’de ise yüzde 160 oldu. Ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları İstanbul’da 94.1 TL, Ankara’da 45 TL, İzmir’de ise 65 TL olarak hesaplandı.
BAKMADAN GEÇME!
Enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatları da hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde artış gösterdi. Rapora göre kiralık konut talep göstergesi ekime kıyasla yüzde 19.6 azalırken, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 10.2 daha yüksek oldu.
5 YILI DOLDURAN KİRACILAR
Son dönemde önemli olan 5 yılı dolduran kiracılara yönelik olarak Kezer “5 yıl dolduysa kira bedelinin yeniden düzenlenmesi için kira tespit davası açılabiliyor. Bu durumda mevcut piyasa şartlarına göre rayiç bedel üzerinden mahkeme yoluyla belirleniyordu. 5 yılı dolacak olan yerlerde aynı sistemin geçerli olması gerekebilir” ifadelerini kullandı.
BAKMADAN GEÇME!
Doç. Dr. Yıldırım Keser - İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi
5 YILINI DOLDURAN KİRACILAR...
Burada özellikle altını çizmek istediğim nokta, 5 yılı dolmuş ve bundan dolayı kira bedeli güncellenecek kira sözleşmelerini bu düzenleme açıklama itibariyle kapsamamaktadır. Kira artışı yapılması başka bir hukuki durum, ancak altıncı yılına giren kiracıların kiralarının güncellenmesi farklı bir durumdur.
Ama yasa yürürlüğe girdiğinde bu konuda başkaca düzenleme var mı onu da takip edeceğiz."
KİRA ARTIŞ ORANI HESAPLAMA 2023: Aralık - Ocak ayı kira artış oranı (TEFE-TÜFE) nedir? Yüzde 25 artış ve tüm detaylar