İstanbul Boğazı’nda müsilaj alarmı! ‘Görür görmez kaçın’ Müsilaj nedir, neden oluşur?
Güncelleme Tarihi:
Son günlerde İstanbul’da yeniden müsilaj oluşumu başladığı görüldü. Marmara Denizi’nde 2020 yıllarında en üst seviyede görülen müsilaj Türkiye’nin gündeminde yer almış önlenmesi için çalışmalar başlatılmıştı. Müsilaj, denizlerde yaşayan mikroorganizmaların (özellikle fitoplanktonların) aşırı büyümesi sonucunda oluşan, deniz yüzeyinde veya su sütununda görülen, jelatinimsi ve yapışkan bir maddeye verilen isimdir. Halk arasında "deniz salyası" olarak da bilinir. Peki Müsilaj nedir, neden oluşur, neye sebep olur?
Denizlerde müsilaj oluşumu yeniden ortaya çıktı. Uzmanlara göre deniz kirliliği, havaların ısınması gibi nedenlerle ortaya çıkan müsilaj deniz hayatını olumsuz etkiliyor ve balıkların ölmesine sebep oluyor. Müsilaj, sucul ekosistemlerde ciddi çevresel sorunlara yol açabilir. Peki, İstanbul Boğazı’nda oluşan köpüklerin müsilajı hatırlattığını belirten İstanbul Çevre Konseyi Genel Sekreteri Zafer Murat Çetintaş, “Müsilaj uyuyor, uykuda olan müsilajı kışın uyuyan ayılara benzetiyorum” dedi. Müsilaj nedir, neden oluşur?
‘GÖRÜR GÖRMEZ KAÇIN’
İstanbul Boğazı’nın daha fazla incelenerek temizlenmesi gerektiğini ifade eden İstanbul Çevre Konseyi Genel Sekreteri Zafer Murat Çetintaş, “Müsilajın deniz canlılarına büyük zararı vardır. Özellikle balıkların ölümüne yol açabiliyor. Oksijen eksikliğinden balıklar kitleler haline ölebiliyor. Çocuklar kirli denildiği zaman dinlemiyor denize giriyorlar. Bu kirlilikten mikrop kapıyorlar. Müsilaj dönemlerinde çocuklarda ishal ve kusma vakaları ile karşı karşıya kaldık. Verilere baktığınız zaman özellikle yazın haziran ila eylül ayı içerisinde hastanelere giden çocuk hastalarda artış olduğunu bunların içerisinde ishal ve kusma vakalarının yüksek olduğunu görebilirsiniz. Müsilajı görür görmez kaçın denize girmeyin” diye konuştu.
BAKMADAN GEÇME!
MÜSİLAJ NEDİR, NEDEN OLUŞUR?
Müsilaj, denizlerde yaşayan mikroorganizmaların (özellikle fitoplanktonların) aşırı büyümesi sonucunda oluşan, deniz yüzeyinde veya su sütununda görülen, jelatinimsi ve yapışkan bir maddeye verilen isimdir. Halk arasında "deniz salyası" olarak da bilinir. Müsilaj, sucul ekosistemlerde ciddi çevresel sorunlara yol açabilir. Müsilajın oluşum nedenleri karmaşık ve çok yönlüdür, ancak temel olarak aşağıdaki faktörlerin birleşiminden kaynaklanır:
Eutrofikasyon: Suya aşırı miktarda besin maddesi (özellikle azot ve fosfor) girişi, fitoplanktonların hızlı ve aşırı çoğalmasına neden olur. Bu besin maddeleri genellikle tarım alanlarından gelen gübreler, evsel ve endüstriyel atık sular aracılığıyla suya karışır.
İklim Değişikliği: Deniz suyu sıcaklıklarındaki artış, fitoplanktonların daha hızlı üremesine ve müsilaj oluşumuna katkıda bulunur. Ayrıca, iklim değişikliği suyun kimyasal yapısını değiştirerek müsilaj oluşumunu destekler.
Deniz Sirkülasyonunun Azalması: Deniz suyunun hareketliliğinin azalması (örneğin, durgun su koşulları) müsilaj oluşumunu artırabilir. Deniz sirkülasyonunun yavaş olduğu bölgelerde besin maddeleri ve mikroorganizmalar birikerek müsilajı tetikleyebilir.
Organik Madde Artışı: Denizlerdeki organik madde miktarının artması, mikroorganizmaların besin kaynağının artmasına ve dolayısıyla müsilaj oluşumuna yol açabilir.
Kirlilik: Denizlere karışan çeşitli kirleticiler (örneğin, deterjanlar, petrol ürünleri) su kalitesini düşürerek müsilaj oluşumunu hızlandırabilir.
BAKMADAN GEÇME!
MÜSİLAJIN ETKİLERİ
Ekosistem Üzerindeki Etkiler: Müsilaj, deniz yüzeyini kaplayarak güneş ışığının suya girmesini engeller ve fotosentez yapan organizmaların ölümüne neden olur. Bu durum, deniz ekosisteminde ciddi bozulmalara yol açabilir.
Ekonomik Etkiler: Balıkçılık sektörünü olumsuz etkiler, çünkü müsilaj balıkların üreme ve yaşam alanlarını tahrip eder. Ayrıca, turizm sektörü de müsilajın estetik ve sağlık açısından olumsuz etkilerinden zarar görebilir.
Sağlık Üzerindeki Etkiler: Müsilaj, su kalitesini düşürerek insan sağlığı için de risk oluşturabilir. Kirli suyun kullanımı ve tüketimi, çeşitli hastalıklara yol açabilir.