Hıyarcıklı veba (bubonik) nedir? İşte hıyarcıklı veba (bubonik) belirtileri
Güncelleme Tarihi:
Çin'in İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde birkaç kişinin hıyarcıklı veba (bubonik) şüphesi ile tedavi altına alınması, bu hastalığın tanımını ve belirtilerini de yeniden gündeme getirdi. Bubonik bir diğer adıyla hıyarcıklı veba, ortaçağ da ‘kara ölüm’ olarak bilinen vebanın en yaygın türüdür. Peki, hıyarcıklı veba (bubonik) nedir? İşte hıyarcıklı veba (bubonik) belirtileri
Tedavi edilmediği takdirde ölümcül ola vebaya, çoğunlukla kemirgenlerde yaşayan Yersinia pestis isimli hayvansal bir bakteri neden oluyor. Hıyarcıklı veba, vebanın en sık görülen türüdür. Bu veba türü Orta çağ Avrupa’sında ‘Kara Ölüm’ olarak bilinirdi. Bu adı, bulaştığı insanın lenflerinde, kasıklarında ve koltuk altlarında oluşan hıyarcık şeklindeki acılı şişliklerden alıyor.
Pirenin ısırdığı ve bakterilerin vücuda girdiği yere en yakın lenf bezlerinde ağrılı şişme ve iltihaplanma görülür. İleri dönemlerde iltihaplı lenf nodları açılarak akıntlı hal alır. Tedaviye hemen başlanmazsa bakteri vücudun her yerine yayılarak akciğer ve septisemik forma dönüşebilir.
BAKMADAN GEÇME!
HIYARCIKLI VEBA BELİRTİLERİ
Enfekte olan kişide genel olarak iki ila altı gün içerisinde hastalık belirtileri göstermeye başlıyor.
Yumurta büyüklüğü kadar şişebilen lenf bezlerinin yanında, hastalar, yüksek ateş, titreme, baş ağrısı, has ağrısı ve yorgunluk gibi belirtiler gösteriyor.
Veba aynı zamanda ciğerleri de etkiliyor, öksürük, göğüs ağrısı ve nefes alma güçlüğüne sebep oluyor.
Bakteri kana da karışarak sepsis adı verilen duruma neden olabiliyor. Bu noktada hastalık, doku zedelenmesi, organ yetmezliği ve ölüme varabiliyor.
VEBANIN TARİHÇESİ
Kara ölüm olarak adlandırılan, Orta Çağ’da Asya’nın güney batısında başlayarak Avrupa’ya kadar yayılan veba, dünya nüfusunun dörtte birinin yok olmasına sebep oldu. Birleşik Krallığın başkenti Londra’da veba nedeniyle 75 binden fazla kişi hayatını kaybetti.Daha sonra, 1720’de Fransa’nın Marsilya kentinde de ortaya çıkan veba, 100 bin kişinin canını aldı. Vebanın en çok etkilediği ülke ise İtalya olmuştu. 1629 ortaya çıkan hastalık, ülke nüfusunu ciddi oranda azaltmış, ekonomi durma noktasına gelmişti.