Hepatit C nedir? Hepatit C virüsü hakkında bilinmesi gerekenler
Güncelleme Tarihi:
Hepatit C, kontrol altına alınmadığı taktirde olumsuz sonuçlar doğurabilen bir RNA virüsüdür. Hastaya bulaşmasının ardından uzun süreli karaciğer yetmezliği ile birlikte kronik karaciğer hastalığı, karaciğer sirozu hatta karaciğer kanserine bile neden olabilen Hepatit C, öpüşme, tokalaşma, aynı tuvaleti veya havluyu kullanma, aynı kaptan yemek yeme gibi durumlarda bulaşabilmektedir. İşte, Hepatit C hakkında bilinmesi gerekenler ve bulaşma yolları hakkında detaylı bilgiler
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Hüsnü Pullukçu, Hepatit C hakkında detayları anlattı. İşte, Prof.Dr. Pullukçu'nun Hepatit C hakkında aktardığı önemli bilgiler‘‘Hepatit C hastalığı, hepatit C virüsünün (HCV) neden olduğu bir karaciğer hastalığıdır. Karaciğer kanserinin başlıca sebebi olan HCV, kan yoluyla bulaşıyor ve kronikleştiğinde siroz, karaciğer kanseri ve ölümle sonuçlanabiliyor. Bununla birlikte ülkemizde karaciğer nakillerinin ikinci olarak en sık rastlanan sebebi de yine hepatit C virüsüdür. HCV, sinsice ilerleyerek tüm dünyada ciddi bir halk sağlığı problemi teşkil ediyor diyebilirim.’’‘‘DSÖ raporuna göre, dünyada 71 milyon kişide kronik hepatit C hastalığı olduğu ön görülüyor.Ülkemizde ise yaklaşık 250-550 bin erişkin kişinin HCV ile enfekte olduğunu ve maalesef bunların büyük bir çoğunluğunun bu durumun farkında olmadığını düşünüyoruz."
Peki bize biraz da hepatit C hastalığının belirtilerinden bahsedebilir misiniz?
‘‘Hepatit C hastalığı, genellikle belirti göstermez. Belirtileri de karaciğer hastalıklarına özgü belirtiler olmadığı için hastanın hekime başvurması gecikebiliyor. Oysa erken teşhis ile tedavi edilirse, hastaların hayatını kurtarabiliyoruz. Akut hepatit C belirtileri arasında ise ateş, yorgunluk, koyu idrar, kil rengi dışkılama, karın ağrısı, iştah kaybı, mide bulantısı, kusma, eklem ağrısı, ciltte ve gözlerde sarılık gibi belirtiler görülebiliyor. Dolayısıyla kişide, bu saydığım belirtilerden herhangi biri varsa ya da hepatit C açısından risk altında olduğunu düşünüyorsa hızlıca hekimine başvurmalıdır. Kişinin risk faktörlerine ve belirtilerine göre hekim, gerekli durumlarda hepatit C testi yapmak isteyebilir. Hepatit C enfeksiyonu, basit bir kan testi ile tespit edilebilir. Hastalığın ileri evrelere kadar genelde belirti vermeden sessiz seyretmesi nedeniyle çoğunlukla tesadüfi olarak tanı alan hastaların, bir an önce tedaviye yönlendirilmesi; yüksek bulaş riski taşıyan grupların da tespit edilip değerlendirilmesi ve düzenli takibinin yapılması sağlanmalıdır.’’
BAKMADAN GEÇME!
Risk faktörleri dediniz; hepatit C virüsü hangi yollarla bulaşıyor ve kimler risk altında? Bize bu konuda bilgi verebilir misiniz?
‘‘Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan Türkiye Viral Hepatit Önleme ve Kontrol Programı kapsamına sağlık çalışanları, 1996 yılı öncesinde kan ve kan ürünleri alanlar, damar içi madde kullananlar, mahkumlar ve göçmenler hepatit C virüsü açısından yüksek riskli gruplar olarak tanımlanlanıyor. Özellikle HCV, damar içi madde kullanan kişiler arasında hızla yayılmaktadır. Ayrıca steril olmayan ortamda manikür, pedikür, dövme, piercing uygulamaları ve diş tedavisi yaptırmış; toplu sünnet olmuş ve bir başka kişinin kanıyla temas edebilecek ustura/jilet gibi kişisel hijyen araçlarını ortak kullanmış kişiler büyük risk taşıyor.
Hepatit C riskleri nasıl azaltılır?
‘‘Hepatit C virüsü bulaşma riskini azaltmak aslında çok kolay ve pek çok yolu var. Örneğin; steril olmayan diş, piercing ve dövme uygulamalarından mutlaka kaçınmalıyız. Özellikle dövme yaptırırken boyaların sterilize olmasına dikkat etmeli, eldiven ve tek kullanımlık iğne kullanımına özen gösteriliyor mu diye kontrol etmeliyiz. Mahkumlar, uyuşturucu madde bağımlıları ve göçmenler gibi yüksek riskli gruplar taranabilir. Ayrıca, tüm branşlarda anti-HCV testi sonucu pozitif olan hastalar ilgili hekimlere yönlendirilebilir.’’