Havalar ısındı, haydi sokakta oynamaya!
Güncelleme Tarihi:
Teknoloji, yaşam ve çalışma koşullarını olduğu kadar, çocukların oyun şekillerini de değiştirdi. Eskiden sokaklarda koşup zıplayan çocukların yerine artık evlerinde saatlerce bilgisayar başında ya da ellerinde tabletlerle oturup beden gücü harcamadan oyun oynayan çocuklar görüyoruz. Eğitimciler sürekli, eskiden sokakta oynanan ve artık ‘geleneksel’ olarak tanımlanan oyunların, çocukların eğitimi ve kişiliği üzerindeki olumlu etkilerini anlatıyor. Aileler de çocuklarının sokakta oynayabileceği oyunları araştırıyor. Biz de hem eğitimciler, hem de aileler için unutulan geleneksel oyunları derledik.
AÇ KAPIYI BEZİRGANBAŞI
Oyuncular tekerleme aracılığıyla aralarında iki kişiyi seçerler. Bunlar bezirganbaşı olur ve kendilerine bir isim verirler (kırmızı-yeşil, elma-armut, balık-kelebek vb).
Karşılıklı olarak el ele tutuşarak bir kapı oluştururlar. Daha sonra diğer oyuncular bir kervan misali ardı ardına sıralanır ve bu kapının içinden geçer. Bu sırada oyunun şarkısı söylenir:
“Aç kapıyı bezirganbaşı, bezirganbaşı,
Kapı hakkı ne verirsin, ne verirsin,
Arkamdaki yadigar olsun, yadigar olsun,
1 sıçan
2 sıçan
3’de kapan”
Bezirganlar, kapının içine aldığı oyuncuya sorarlar; “Balık mı, kelebek mi?”. Kapının içindeki çocuk hangi bezirganın ismini söylerse, onun arkasına geçer ve bu kervanın son çocuğuna kadar devam eder. Oyunun ikinci aşamasında bir halatı tutarak ya da birbirlerine kenetlenerek çekişmeye başlarlar. İlk hangi grup hatalı bırakırsa, o grup oyunu kaybeder.
(18-20 kişiyle oynanıyor, oyun için halat gerekiyor, süresi 20 dakika)
BAKMADAN GEÇME!
ALDIM VERDİM, BEN SENİ YENDİM
İki oyuncu karşılıklı olarak 2-3 metre uzaklıkta dururlar. Birbirlerine doğru şu tekerlemeyi söyleyip, adımlayarak gelirler:
“Aldım verdim, ben seni yendim.”
Diğer oyuncu ise, “Alamazsın veremezsin, sen beni yenemezsin” der.
Önce kim kime yaklaşır ve ayağına basarsa oyunu kazanır. Bu oyun genellikle bir başka oyunun öncesinde ilk başlayacak grubu belirleme sırasında oynanır.
(İki kişiyle oynanıyor, süresi 20 dakika)
ARKAMDA KİM VAR?
Oyuncular arasından bir lider seçilir. Oyuncular, oyun alanında serbest olarak dolaşırlar. Oyun liderlerinin ‘arka arkaya’ komutuyla dizilirler. Sırayla herkes arkasındaki oyuncunun kim olduğunu bilmeye çalışıyor. Tahmin etmek için, arkadaki arkadaşını konuşturabilir. Doğru tahmin edemezse oyun dışı kalır, en sona kalan oyunu kazanmış olur.
(18-20 kişiyle oynanıyor, süresi 20 dakika)
BAKMADAN GEÇME!
BOM
Oyuncular oturarak bir halka oluşturuyor. Oyunculardan biri ‘1’den itibaren sırayla saymaya başlıyor. Sayarken oyuncuların 5, 10, 15 gibi 5’in katlarının yerine “Bom” demesi gerekiyor. “Bom” demeyi unutarak sayıyı söyleyen oyuncu, oyundan çıkar. Hiç yanlış yapmayarak sona kalan kişi oyunu kazanır. Oyunu biraz zorlaştırmak için, 3’ün ya da 7’nin katları da “Bom” olabilir.
(8-10 kişiyle oynanıyor, süresi 15 dakika)
CIRTCAK
Tebeşirle yere, iç içe üç kare çiziliyor. Karelerin orta noktasından üst dış kare yüzeyine değen dört çizgi ekleniyor. Çizgilerin kesiştiği noktalara taşlar yerleştiriliyor. Taşlar birbirlerini dama oyununda olduğu gibi yemeye çalışır. Oyun, iki taş kalana kadar devam eder.
(2 kişiyle oynanıyor; 12 adet taş, tebeşir gerekiyor, süresi 15 dakika)
BAKMADAN GEÇME!
ÇEKİRGE
Oyuncular önce ikişerli gruplanıyorlar. Gruplar da ayrı ayrı birer daire oluşturuyorlar. İçlerinden seçilen bir grup, dairenin ortasına geçiyor. Sırt sırta kollarını kenetleyip topu da ortalarına yerleştiriyorlar. Diğer gruplar alkışla tempo tutarken, ebe olan grup da topu düşürmemeye çalışarak, daire içinde çekirge gibi dönerek zıplamaya başlıyor. Topu hangi grubun önünde düşürürse, çekirge olma sırası o gruba geçiyor.
(18-20 kişiyle oynanıyor, bir top gerekiyor, süresi 20 dakika)
ÇİZGİYE BASMA
Oyuncular el ele tutuşarak çember oluşturuyorlar. Çemberin büyüklüğüne göre ortaya 1.5 metre mesafe kalacak şekilde daha küçük bir çember çiziliyor. Oyuncular birbirlerini oraya buraya çekiştirerek, çemberdeki çizgiye basmaya zorluyorlar. Çizgiye basan oyuncu, çemberin içinde kalıyor. Oyunda amaç, tüm oyuncuları çemberin içine geçirmek.
(18-20 kişiyle oynanıyor, süresi 20 dakika)
BAKMADAN GEÇME!
DANSA DAVET
Erkekler ve kızlar eşit sayılarda karşılıklı diziliyorlar. Erkekler sırayla kızları dansa davet ediyor. Kızlar kabul ediyor ya da bir sonraki turda farklı bir arkadaşının davet etmesini bekliyor. Oyunun sonunda, sona kalan çift için, diğer çiftler el ele tutuşarak bir köprü oluşturuyorlar. Sona kalan çift, hızla bu köprünün altından geçiyor. Köprü kuran oyuncular ise arkadaşlarının sırtlarına vurmaya çalışıyorlar.
Not: Okul öncesi gruplarda ‘oyun arkadaşım’ adıyla da oynanıyor. En sona kalan çiftin sadece köprüden geçmesi, diğer oyuncuların vurmaması öneriliyor.
(18-20 kişiyle oynanıyor, süresi 20 dakika)
DEVE CÜCE
Oyuncular aralarında bir lider seçiyor. “Dev” denildiğinde oyuncular ayağa kalkıyor, “Cüce” denildiğinde oturuyorlar. Komutlar oyuncuları yanıltmak için karışık şekilde veriliyor. Yanlış yapan oyuncu, oyun dışı kalıyor. En sona kalan oyuncu, oyunu kazanıyor.
(18-20 kişiyle oynanıyor, süresi 20 dakika)
BAKMADAN GEÇME!
DOKUZ AYLIK
Oyuncular sırayla basket potasının altına geçiyorlar. Diğer oyuncular da basket atmaya çalışırlar. Her oyuncu bir kere atar, bu sırada atılan basketler sayılır. Eğer dokuz tane olursa o oyuncu “dokuz aylık” olur ve oyuncu oyundan çıkar; eğer dokuz tamamlanamazsa, potanın altındayken kaç sayı olduğunu aklında tutar ve başka bir oyuncu potanın altına geçer. Diğer tur da bir önceki turdaki sayısının üzerine eklenerek sayılır. Oyun sonunda sona kalan kişi oyunu kazanmış olur.
(2 kişiyle oynanıyor, süresi 10 dakika; basket potası ve basket topu gerekiyor)