Ferhan Şensoy hayata veda etti... Gerçekleştiremediği tek hayali: İçimde ukde kaldı
Güncelleme Tarihi:
Türk tiyatrosunun en özgün ve üretken sanatçılarından biri Ferhan Şensoy, Sadece tiyatro değil edebiyat ve sinema alanında da birkaç kuşağın hafızasında yer eden eserlere imzasını attı. Sevenlerini üzüntüye boğan ölümünün ardından da geride asla unutulmayacak eserlerini bıraktı.
70 YILA , BİRKAÇ ÖMÜRLÜK ESER SIĞDIRDI
Gelin bu üretken ve usta sanatçının 70 yıllık hayat öyküsünü bir hatırlayalım. Nerelerde okuduğunu, tiyatro serüveninin nasıl başladığını, nerelerden geçtiğini bir kez daha gözden geçirelim. Bir de içinde kalan en büyük ukdeyi... Yani belki de şu ana kadar gerçekleştiremediği tek hayalini...
'İÇİMDİ UKDE KALDI'
Ferhan Şensoy, geçen haziran ayında verdiği bir röportajda son dönemde giderek ağırlık kazanan dijital işlerin çok ilgisini çekmediğini söyleyerek "Şahları da Vururlar'ı yeniden oynamak istiyorum. İçimde ukde kaldı" demişti.
BAKMADAN GEÇME!
'BABAM BENİMLE GURUR DUYDUĞUNU HİÇ SÖYLEMEDİ'
Ortaoyuncular ekibinin sorularını yanıtlayan Şensoy yine aynı söyleşi de babası Yusuf Cemil Şensoy’un tiyatrocu olmasını istemediğini de anlatmıştı. Şensoy, o günleri şöyle ifade etti: “Babam tiyatrocu olmamı istemiyordu. Sürüneceğimi düşünüyordu. ‘Şahları da Vururlar’ın 3’üncü yılında izlemeye geldi annemle. Heyecandan ölmek üzereydi. Ben sahneye çıkınca babam suratıma hiç gülmedi. Ben yokken kahkahalar atıyor, ben çıkınca sus pus. Yıllar sonra bir akrabamıza şöyle demiş: ‘Ferhan çok büyük işler başardı, hiç tahmin edemediğim yerlere geldi, onunla gurur duyuyorum.’ Babam benimle gurur duyduğunu bana hiç söylemedi.”
BABASI BELEDİYE BAŞKANI, ANNESİ ÖĞRETMENDİ
Türk tiyatrosuna unutulmaz eserler bırakan Ferhan Şensoy, 26 Şubat 1951'de Samsun'un Çarşamba ilçesinde dünyaya geldi. Annesi ilkokul öğretmeni Müjgan Hanım, babası ise o dönemde Çarşamba'nın belediye başkanı olan Yusuf Cemil Şensoy'du. Ailesinin ilk çocuğu olan Ferhan Şensoy'un Ragıbe adında bir ablası ve Ahmet adında bir erkek kardeşi vardı.
BAKMADAN GEÇME!
LİSEYE İSTANBUL'DA BAŞLAYIP ÇARŞAMBA'DA BİTİRDİ
Şensoy, 1957 yılında Samsun Osman Paşa İlkokulu'na. 1961 yılında da Galatasaray Lisesi'ne girdi. Fakat bu lisede bir süre okuduktan sonra 1970 yılında Çarşamba'da lise öğrenimini tamamladı. Şensoy, ilk gençlik yıllarından itibaren sanatla ilgilenmeye başladı. Özellikle de yazım ve tiyatro en çok ilgisini çeken alanlardı. Şiirleri 1969 yılında Yeni Ufuklar ve Soyut dergilerinde yayınlanmaya başladı. Yazdığı skeçler ise 1970 yılından itibaren Devekuşu Kabare tarafından sahnelenmeye başladı.
TİYATROYA İLGİSİ GENÇ YAŞTA BAŞLADI
Ferhan Şensoy, liseyi bitirdikten sonra Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Mimarlık bölümüne girdi. O dönemde Je M'en Fous Bilader adında yarı Türkçe yarı Fransızca bir oyun yazdı. Bu oyun kendi kurduğu Galatarasay Oyuncuları adlı amatör topluluk tarafından Haldun Taner önderliğinde Devekuşu Kabare tiyatrosunun salonunda prova yaptı. Ardından da Galatasaray'ın Fenerbahçe tesislerinde perde açtı.
BAKMADAN GEÇME!
PROFESYONELLİĞE GEÇİŞ
Şensoy, tiyatro dünyasına profesyonelliğe ise 1971'de Ayfer Feray Tiyatrosu'nda Grup Oyuncuları ile birlikte başladı. Bu ilk profesyonel oyunculuk deneyimiydi. İlk profesyonel yönetmenlik deneyimini ise Paravana Kabare'nin Güm Güm Güm adlı İsmet Küntay imzalı oyununda yaşadı.
FRANSIZCA OYUNLAR DA YAZDI
1972'de Fransa'ya giden Şensoy, Strasbourg Ecole Superieure d'Art Dramatique adlı okulda tiyatro eğitimine başladı. Bir yıl sonra yönetmen Jerome Savary'nin asistanı oldu. O dönemde Maic Circus- De Moise M Mao adlı oyunda oynadı. Yine o dönemde Godot Go Home adında Fransızca bir oyun yazdı. Bu aslında Şensoy'un ilk oyun denemesi olan Güle Güle Godot'nun Fransızca olarak yeniden kaleme alınmış şekliydi. Şensoy, Nazım Hikmet, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Yunus Emre'nin eserlerinden parçaların Fransızcaya çevrilmiş şeklinden oluşan Proche Orient Lointain'ı kaleme aldı.
BAKMADAN GEÇME!
70'Lİ YILLARIN İLK YARISI YURT DIŞINDA GEÇTİ
Ferhan Şensoy, 70'li yılların ilk yarısını yurt dışında geçirdi. 1975 yılında Radio Canada'da yayınlanan Ce Fou De Gogol adlı oyun ile Montreal'de en iyi yabancı yazar ödülünü kazandı. 1976'da Türkiye'ye döndü ve Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu'da kendisinin kaleeme aldığı Dur Konuşma Sus Söyleme adlı oyunda rol aldı. Aynı yılTV için skeçler yazmaya başladı. O dönemde Ali Poyrazoğlu ile birlikte rol aldığı bir skeçte üstlendiği garson rolüyle ilk kez ekrana çıktı.
TÜRKİYE'YE DÖNÜŞ
Ferhan Şensoy, bir dönem Nisa Serezli- Tolga Aşkıner Tiyatrosu'nda görev aydı. 1976'da hem TRT için hem de Devekuşu Kabare izin skeçler yazdı.
BAKMADAN GEÇME!
ÇOK SAYIDA GRUBUN KURUCULARI ARASINDA YER ALDI
Şensoy, 1977'de Kazancı Yokuşu adlı ilk kitabını yayınladı. O süreçte Temel Gürsu'nun yönettiği Kızını Dövmeyen Dizini Döver adlı filmde rol aldı. Bir yıl sonra Mete İnselel ile birlikte Anyamanya Kumpanya adlı bir topluluk kurdu. Kendisinin kaleme aldığı İdi Amin Avantadan Lavanta adlı oyunda hem rol aldı hem de oyunu sahneye koydu.
UNUTULMAZ OYUNLAR
Şensoy o dönemde Anyamanya Kumpanya'dan ayrılıp tekrar Ayfer Feray Tiyatrosu'na geçti. Süreç içinde TRT için kendi yazdığı Sizin Dershane dizisinde oynadı ve eş zamanlı olarak yazıp yönettiği ve müziklerini de hazırladığı Hayrola Karyola adlı oyunda da sahneye çıktı.
BAKMADAN GEÇME!
ADIYLA ÖZDEŞLEYEN TOPLULUK
Üretken bir sürece giren Ferhan Şensoy, Dedikodu Şov adlı bir kabare kaleme aldı. Bu müzikalde Adile Naşit, Perran Kutlan, Pakize Suda, Sevda Karaca rol aldı. Kabarede İstanbul Gelişim Orkestrası da şarkıları seslendirdi. Ferhan Şensoy, kendi adıyla özdeşleşen ve Türk tiyatrosunda unutulmaz izler bırakan Ortaoyuncular'ı 1980'de kurdu.
SES TİYATROSU'NU YENİDEN HAYATA GEÇİRDİ
14 Mart 1980'de Harbiye Yapı Endüstri Merkezi Salonu'nda ilk kez perdelerini açan Ortaoyuncular; Türk tiyatrosunun unutulmazları arasına girdi. Ortaoyuncular bünyesinde Nöbetçi Oyuncular adında bir gençlik grubu da kuran Şensoy, yeni nesillerin Türk tiyatrosuna kazandırılmasına da destek oldu.
BAKMADAN GEÇME!
UNUTULMAZ OYUNLAR
Ortaoyuncular ile birlikte Şensoy, Şahları da Vururlar, Parasız Yaşamak Pahalı, Kahraman Bakkal Süpermarkete Karşı gibi hala hafızalardan silinmeyen oyunlar sahneledi.
SİNEMA SERÜVENİ
Ferhan Şensoy, 1989'da Kel Hasan Efendi'den günümüze gelen Ortaoyuncuları Kavuğu’nu Münir Özkul'dan devraldı. Şensoy'un Türk tiyatrosuna en büyük katkılarından biri de Ses Tiyatrosu oldu. Tarihi Ses Opereti'ni onardı ve Ses 1885 adıyla açtı. Sahnenin onarılmasının ardından Ortaoyuncular, Soyut Padişah’ı oynadıkları Küçük Sahne’den Ses 1885’e taşındılar. Aynı yıl, yönetmenliğini Yavuz Özkan'ın yaptığı Büyük Yalnızlık filminde Sezen Aksu ile birlikte oynadı.
BAKMADAN GEÇME!
HEM YÖNETTİ, HEM OYNADI
1990'da, Pierre Henri Cami’nin yaşamı ve yapıtlarından yola çıkarak yazdığı Yorgun Matador’u yönetti. 1991'de Ünye'li amatör yazar Cihan Öksüz’ün skeçlerinden oluşturduğu, Aşkımızın Gemisi Fındık Kabuğu oyununda yönetmenlik ve oyunculuk yapan Şensoy’un İstanbul'u Satıyorum adlı eseri, Tomris Uyar tarafından İngilizce’ye çevrildi.
ARDI ARDINA GÖSTERİLER
Aynı sene, Güle Güle Godot’yu ve bir özel kanal için yaptığı, Varsayalım İsmail dizisini yeniden yazan Şensoy, yayınlanan Kahraman Bakkal Süpermarkete Karşı kitabı ile bir kez daha Nokta Dergisi’nin Doruktakiler Ödülü’nü kazandı. 1992’de, İngilizce Bilmeden Hepinizi I Love You kitabı yayınlanan Şensoy, yazdığı ve yönettiği, Fikret Kızılok'un müziğini yaptığı, Köhne Bizans Operası’nda oynadı. Ferhangi Şeyler, Sidney ve Melbourne'de sergilenirken, Güle Güle Godot gösterileri devam etmekteydi.
BAKMADAN GEÇME!
TV İÇİN DE UNUTULMAZ DİZİLER YAPTI
Kanal D televizyonunda, Bağımsız Federe Ferhan Şensoy Televizyonu isimli haftalık bir program yapan Şensoy yine aynı kanal için hazırladığı Boşgezen ve Kalfası adlı diziyle de hafızalarda yer etti.
BOL ÖDÜLLÜ SANATÇI
1997’de, Aptallara Güzel Gelen Televizyon Dizileri’nin Londra'da iki kez sergilenmesinin ardından, Haldun Taner'in, düzyazı, öykü, skeç ve şarkılarından, Haldun Taner Kabare isimli bir oyun kurgulayan ve Derya Baykal’ın sahneye koyduğu oyunda rol alan Şensoy, o sene 11 Aralık'ta, kendisine En Başarılı İletişimciler Ödülü ve En İyi Deneme Yazarı Ödülleri’ni getiren Ferhangi Şeyler gösterisini 1266. kez sahneleyerek, onarımı tamamlanan Ses 1885’i yeniden açtı.
BAKMADAN GEÇME!
YURT DIŞINDA DA İLGİ GÖRDÜ
1998’de, Falınızda Rönesans Var adlı bir kitabı yayınlanan Şensoy, yazdığı Çok Tuhaf Soruşturma adlı oyunun sahneye koydu. Amsterdam ve Brüksel'de sergilenen Ferhangi Şeyler, Münih, Köln, Stuttgart, Essen, Frankfurt, en:Den Bosch, Sidney ve Melbourne’da sergilenen Felek Bir Gün Salakken de, 400. gösterisine ulaştı.
ESERLERİ HİÇ UNUTULMAYACAK
Şensoy, tiyatro ve edebiyatın yanı sıra sinema konusunda da üretkendi. Aşk Dediğin Laf Değildir, Kızını Dövmeyen Dizini Döver, Köşedönücü, Bir Bilen, Büyük Yalnızlık, Şans Kapıyı Kırınca - Presidente Carlos ve Kuddusi Yurdum, Pardon, Son Ders: Aşk ve Üniversite, Muhalif Başkan gibi filmlerle sinema seyircisinin de hafızasında silinmez izler bıraktı.
BAKMADAN GEÇME!
MÜNİR ÖZKUL'DAN ALDIĞI KAVUĞU RASİM ÖZTEKİN'E DEVRETTİ
Şensoy, Türk tiyatrosunda bir gelenek olan Kel Hasan'ın kavuğunu Münir Özkul'dan devraldı. Orta oyunun temsil eden bu kavuğu daha sonra da 2016 yılında Rasim Öztekin'e devretmişti.
DERYA BAYKAL İLE EVLİLİĞİNDEN İKİ KIZI OLDU
Ferhan Şensoy, kendisi gibi usta bir tiyatrocu olan Derya Baykal ile 1988 yılında evlendi. Çiftin, Derya ve Müjgan Ferhan adında iki tane kızı bulunuyor. Şensoy ve Baykal, evliliklerini 2004 yılında bitirdi.
BAKMADAN GEÇME!
