Tüm dünyanın gözü Rusya'da bugün başlayan çok kritik halk oylamasına çevrilmiş durumda. Rusya'da dün, Sovyetler Birliği'nin 2. Dünya Savaşı’nda Nazi Almanyası'na karşı zafer kazanmasının 75. yıl dönümü kutlanmıştı. Tam bir gövde gösterisine dönüşen 'Zafer Günü' kutlamaları koronavirüs salgını gölgesinde yapılmış olsa da çok görkemli geçti ve binlerce insan meydanda toplanıp çoşkulu gösterileri izledi. Kutlamaların hemen ertesinde ise Rusya Devlet Başkanı Putin’in 4 yıl sonra devlet başkanı seçiminde yeniden aday olmasına imkan sağlayacak ve ülkede siyasi sistemi değiştirecek anayasa değişikliği için halk oylaması başladı. Bugün başlayan ve 1 hafta sürecek bu referandum hem rusya hem de Putin için oldukça önemli bir detay içeriyor. Bu referandumda, Rusya'nın son 20 yılına damgasını vuran en önemli insan olan Vladimir Putin'in, 2036 yılına kadar iktidarda kalmasının önünü açacak anayasa değişiklikleri oylanıyor. Putin’in isteği ile hazırlanan anayasa değişiklikleri için referandum sandıkları yeni tip koronavirüs (Covid-19) önlemleri nedeniyle belirlenen tarihten daha erken açıldı. 22 Nisan’da yapılması kararlaştırılan ancak ülkedeki salgının artması nedeniyle ertelenen oylama tarihi Putin’in kararıyla 1 Temmuz’a alınmıştı. Referandumda oylama koronavirüs tehdidi yüzünden geniş önlemler altında gerçekleşiyor. Bu kritik oylama Rusya'nın geleceğini değiştirecek sonuçlara sahip olabilecek kadar önem teşkil ediyor. Değişikliklerin kabul edilmesi halinde, mevcut görev süresi 2024'te sona eren Putin 16 yıl daha iktidarda kalmayı garantileyecek. Referandumun sonucuna göre mevcut görev süresi 2024'te sona eren 67 yaşındaki Putin, altışar yıllık dönemlerle iki kez daha aday olabilecek ve böylece Rusya'da 2036 yılına kadar başkanlık yapmasının önü açılacak. Anayasa değişikliği tasarısında Putin'e yönelik özel hazırlanan maddenin değişiklik paketine son anda dahil edilmesi tartışmaları da beraberinde getirdi. Rusya'da Putin'in elde edebileceği bu zafer karşısında tepkili olan halk referandumdan aylar öncesinde protesto eylemleri yapmıştı. Mart ayında yapılan bir eylemde bir protestocunun elinde 'Yeter artık Putin' yazılı bir pankart taşıdığı görülüyor. Putin'in anayasa değişikliği gerçekleşirse 2024'teki seçimlerde aday olup olmayacağı ise belli değil. Rus devlet başkanı bu konuda kapıyı açık bıraktığını belli eden demeçler vermişti. Rusya'da muhalefet bu düzenlemenin Putin’e ömür boyu başkanlık kapısını açacağını savunarak oylamanın boykot edilmesi çağrısında bulunmuştu Putin'in önerdiği değişiklikler yaklaşık 200 civarında maddeyi içeriyor. Oylama sonucunda evet çıkarsa Putin'in şu ana kadar üst üste görev yaptığı dönem sayısını sıfırlanmış olacak. Referandumdaki bu detay Rusya'da yeni bir 'çarlık dönem' başlayabilir yorumlarına yol açtı. Dünya kamuoyu da nefesini tutmuş bu 1 hafta sürecek oylamanın sonucunu ve Putin'in sonrasında alacağı kararları bekler durumda.