Güncelleme Tarihi:
Deniz salyası, kötü koku ve görüntü kirliliği dolayısıyla İstanbul ve çevresini tehdit etmeye devam ediyor.
Bakanlık yetkilileri başta olmak üzere pek çok bilim insanının odağında yer alan deniz salyası, derelerde de görülmeye başladı. Peki, deniz salyası neden olur? İşte denizlerimizde son durum
Taşıma kapasitesinin üstünde aşırı besin elementi girdisi nedeniyle Marmara Denizi'nin ötrofikasyon (büyük su kitlelerinde gerçekleşen alg ve plankton artışı) riski her geçen gün artıyor.
Gerekli evsel atık su arıtma tesislerinin hayata geçirilmemesi, atık suların arıtılmadan denize verilmesi, Marmara Denizi'nde su değişim hızının düşük olması ve giderek düşen çözünmüş oksijen miktarı ötrofikasyon seviyesini yükselterek ekolojik kaliteyi de düşürüyor.
Marmara Denizi'ne gerekli arıtım yapılmadan gerçekleştirilen atık su deşarjları da ötrofikasyonun ana nedenlerini oluşturuyor.
Ötrofikasyon da Marmara Denizi'nde en dikkati çekici problem olan ve "salya" olarak bilinen müsilaj oluşumlarına neden oluyor.
Marmara Denizi'nde, besin maddesi varlığının aşırı artması ve deniz suyu sıcaklıklarının yüksek seyretmesiyle aşırı çoğalan fitoplankton hücrelerinin ekosistem içinde kullanılmadan parçalanmaları sonucu denizde müsilaj oluşumları artıyor.
İstanbul Kadıköy'deki Kurbağalıdere'de deniz salyası nedeniyle beyaz tabaka oluştu. Balıkçılar deniz salyasının her sene görüldüğünü ama bu yıl daha yoğun olduğunu söyledi. Öte yandan Marmara Denizi'ndeki deniz salyası su altını da sardı.
Kadıköy'de Kurbağalıdere'de su yüzeyinde, deniz salyasından (müsilaj) kaynaklı beyaz tabaka oluştu.
Marmara Denizi'nde birçok noktada görülen deniz salyası, Kurbağalıdere'de de etkili oldu.
Teknelerin bulunduğu kısmı kaplayan müsilaj nedeniyle beyaz tabaka oluşurken balıkçılar, bu durumun her sene görüldüğünü ancak bu yıl yoğunluğun daha fazla olduğunu ifade ettiler.
MARMARA DENİZİ'NDEKİ SALYA SU ALTINI DA SARDI
BİR süredir Marmara Denizi'nde yaşanan ve endişeye neden olan deniz salyası, belgesel yapımcısı ve su altı görüntüleme yönetmeni Tahsin Ceylan tarafından su altında görüntülendi.
Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu Çevre Kurulu Başkanı, belgesel yapımcısı ve su altı görüntüleme yönetmeni Tahsin Ceylan tarafından Gemlik, Mudanya sahillerinde gerçekleştirilen çekimlerde elde edilen görüntülerde, canlılığın azaldığı, bazı bölgelerde ise tamamen yok olduğu gözlendi. Ceylan, deniz salyasının su altındaki izlerini 'trajedi' olarak nitelendirdi.
Esas trajedinin suyun altında yaşandığına dikkat çeken Tahsin Ceylan, midyelerin üstünün bu tabaka ile kaplandığını belirterek, “Tanık olduğumuz gerçeklik doğanın haykırışı, gözyaşlarıdır. Doğa intikamını mutlaka alacaktır" dedi.
Yaşanan süreçte pandeminin de etkili olduğunu ifade eden Tahsin Ceylan, nüfus yoğunluğu ve aşırı tüketimin bu olayı tetiklediğini kaydetti.
Özellikle Marmara ve Karadeniz'deki azot ve fosfor yoğunluğuna dikkat çeken Tahsin Ceylan, şu bilgileri verdi:
“Soluduğumuz havanın içindeki oksijenin yüzde 70'ini denizlere borçluyuz. Bunun yüzde 50'si de tek hücreli canlılar dediğimiz fitoplanktonların fotosentezinden geliyor. Fitoplanktonların büyük bölümünü dinoflagelat dediğimiz türler oluşturuyor. Bunlar organik maddeyi çözen türler. Öldükleri zaman bakteriyel parçalanma yaşıyorlar ve ortamdaki oksijeni hızla tüketiyorlar. Bu tüketimin sonunda anoksik bir alan oluşuyor ve o bölgede yaşayan canlıların yaşamı risk altına giriyor. Son günlerde Marmara Denizi'nde yaşadığımız olay tam da budur."
Azot ve fosfor açısından riskli bu bölgelerin evsel atık tehdidiyle karşı karşıya olduğunu aktaran Ceylan, "Bölgelerimizdeki arıtma tesisleri, yapılan yatırımlar, artan nüfus baskısı karşısında yetersiz kalıyor. Kıyısal alanların yüzde 82'sinde ise hala arıtma sistemi bulunmuyor. İnsanlık bu şekilde kendi sonunu hazırlıyor" dedi.
Marmara Denizi'nde avlanmayı güçleştiren deniz salyasının (müsilaj) 4 aydır devam etmesi nedeniyle balıklar yüksek fiyattan satılıyor.Salya nedeniyle küçük tekne balıkçıları yeteri kadar avlanamıyor. Levrek, çupra ve somon tezgahlarda 60 liradan satılıyor.Tekirdağ Süleymanpaşa Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı İbrahim Pehlivanoğlu, AA muhabirine, deniz salyası nedeniyle büyük teknelerin ardından küçük tekne balıkçılarının da avlanmakta zorlandığını söyledi.
Av olmayınca tezgahlardaki balık fiyatlarının da düşmediğini belirten Pehlivanoğlu, "Bu sene deniz salyası balıkçıları mağdur etti. Tekirdağ'da yer yer kıyılarda ve açıklarda deniz salyası hala var. Bitecek gibi de durmuyor. Balıkçıların denize açılıp kıyıya balıkla dönecekleri günleri bekliyoruz. İnşallah balık olur da hem balıkçı sevinir hem de vatandaşlar uygun fiyata balık yer." dedi.
Balıkçı Ömer Marangoz da balığın az olmasının fiyatları artırdığına işaret etti.
Marangoz, "Bugünlerde daha çok çupra, levrek tercih ediliyor. Çupra, levrek de olmasa balıkçının hali kötü. Bize fiyatlar normal geliyor ama vatandaşa pahalı geliyor. Çünkü balıkçının masrafı fazla. İnşallah balık olur avcılık olur da herkesin yüzü güler." diye konuştu.
Bursa'nın Mudanya ilçesinde belediyenin girişimiyle deniz salyası (müsilaj) temizliği başlatıldı.
Mudanya Belediyesinden yapılan açıklamaya göre, İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden İSTAÇ'a bağlı tekneyle başlatılan keşif ve temizlik çalışmasının ilk durağı, ilçe kırsalındaki Eşkel Mahallesi sahili oldu.
Mudanya Belediyesi Arama Kurtarma Ekibi botunun eşlik ettiği bölgedeki çalışmalarda toplanan müsilaj, Arnavutköy Balıkçı Barınağı'nda bekleyen çöp taksi aracına boşaltıldı.
Çalışmanın bir hafta sürmesi planlanıyor.
Yalova'nın Çınarcık ilçesinde görülen deniz salyası (müsilaj), yüzeyde yoğunluğu azalsa da etkisini sürdürüyor.
Müsilaj, Marmara Denizi kıyısında yer alan Altınova ve Çiftlikköy ilçelerinin ardından Çınarcık sahillerinde de görülmeye başladı.
Çınarcık'a bağlı Esenköy beldesi sahili ile balıkçı barınağı bölgesinde dün yoğun bir şekilde etkili olan müsilaj, rüzgarın da etkisiyle deniz yüzeyinde bugün azaldı.
Yalova Üniversitesinden yapılan açıklamada müsilajın, biyolojik ve kimyasal birçok koşulun bir araya gelmesiyle oluştuğu belirtildi.
Müsilajın etkilerine değinilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"Müsilaj, denizel sistemde sahte bir dip yapısı oluşturarak, özellikle balıkların hem beslenmesine hem üremesi hem de göçleri üzerine olumsuz etkileri olmaktadır. Müsilaj, deniz çayırlarının üzerini, balıkların yuvalarını, yumurtaların üzerini örter. Dolayısıyla oksijen alışverişinde sıkıntı olabilir. Yine askıda katı madde yükü fazla olduğu için ışık geçirgenliğini denizel sistemde etkileyip fotosentez mekanizması üzerinde olumsuz etkisi söz konusu. Balıkçılığı çok yüksek oranda olumsuz etkilemektedir. Görüntü kirliliğine neden olarak estetik açıdan da sorunlar ortaya çıkarmaktadır."
Açıklamada, müsilaj zehirli olmadığı için balık ve midyelerin yenilebileceği ancak bazı patojen bakteriler için çok uygun bir ortam olduğunda temastan kaçınılması gerektiği uyarısında bulunuldu.
Marmara Denizi sahillerine yakın bölgelerde birçok noktada görülen deniz salyası (müsilaj), Bursa'nın Gemlik ilçesindeki derelerin denize döküldüğü alanlara da yayıldı.
Gemlik Körfezi'ni kaplayan deniz salyası, ilçede etkili olan kuvvetli rüzgar nedeniyle derelerde de görüldü.
Beyaz tabakanın, dereye de yayılması çevre sakinlerini rahatsız etti. Müsilaj, derelerde yaklaşık 600 metre kadar yayıldı.
Marmara Denizi'nde yaklaşık 4 aydır etkisini sürdüren deniz salyası (müsilaj) nedeniyle avlanmaya ara veren Tekirdağlı küçük tekne balıkçılarının bekleyişi sürüyor.
Tekirdağ Süleymanpaşa Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı İbrahim Pehlivanoğlu, AA muhabirine, deniz salyalarının kıyılarda azalsa da açıklarda etkili olduğunu söyledi. Küçük tekne balıkçılarının balıkçı barınağında ağ mesaisi yaptığını belirten Pehlivanoğlu, şöyle konuştu:
"Marmara'da deniz salyası ilk defa bu yıl bu kadar uzun süre etkili oldu. Yaklaşık 4 aydır gitmedi. Zaman zaman rüzgarın etkisiyle artarak kıyılarda biriken salya şimdilerde açıklarda ve deniz dibinde etkili. Balıkçı arkadaşlar da avlanmakta zorlandığı için denize açılamıyor. Ümidimiz salyanın bir an önce bitmesi. İnşallah salya biter de balıkçı arkadaşlarımız rahat bir avcılık yapar."
Balıkçı İrfan Aktaş da deniz salyasının küçük tekne balıkçılarını mağdur ettiğini dile getirdi. Balıkçıların salyanın bitmesini beklediğini vurgulayan Aktaş, "Kıyılardaki salya geçse de deniz dibindeki salya devam ediyor. Balıkçıların büyük kaybı var. Denize ağ atıp balıkçılık yapamıyoruz. Salya mevsimsel havayla birlikte geldi yine havayla gidecektir diye düşünüyoruz. Denize çıkamayan arkadaşlar ağ onarıyor veya olta balıkçılığı yapmaya çalışıyor." dedi.