BioNTech mi, Sinovac mı? Aşı tercihi nasıl yapılmalı? İşte uzmanların yorumları
Güncelleme Tarihi:
Çin aşısı Coronavac’ın ardından Alman-ABD ortaklığında geliştirilen BioNTech aşılarının da gelmesiyle randevu alanlara seçenek sunulmaya başlandı. Bu da vatandaşın kafasında soru işareti yarattı. Hangi aşı daha iyi, hangisini yaptıralım?’ Prof. Dr. İsmail Balık, "Klinik gözlemlerimize göre, eğer alerjik bünyeniz varsa mRNA aşısı yerine tercihiniz varsa alerjik bünyelerde daha az yan etki yapan inaktif aşı olan Sinovac aşısını yaptırabilirsiniz." dedi.
Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, toplumsal bağışıklığın sağlanması için Kovid-19 aşılamasında, vatandaşların hangi aşıya erişirse o aşıyı yaptırmasının hayati önem taşıdığını belirterek, "Çünkü, hangi aşı olursa olsun net olarak gösterildi ki aşılar, ağır hastalığı ve ölümleri engelliyor." dedi.
Türkiye’de yaklaşık 2.5 aydır Çin’in geliştirdiği Coronavac aşısı toplumun bazı kesimlerine uygulanıyor. Geçtiğimiz günlerde başında Türk bilim insanları Uğur Şahin ve Özlem Türeci’nin olduğu BioNTech aşısı da getirildi, soğuk hava depolarına yerleştirildi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, şu ana kadar 1.8 milyon BioNTech aşısının geldiğini, 10 gün içinde bu rakamın 4.5 milyona ulaşacağını açıkladı ve “İsteyene Coronavac, isteyene BioNTech vurulacak” dedi. Aşı randevusu alanlara da seçenek sunulmaya başlandı. Ancak hangi aşıyı seçmesi gerektiği konusunda vatandaşın kafası karışık. Peki uzmanlar ne diyor? İşte yanıtları...
İlaç Bilincini Geliştirme ve Akılcı İlaç Derneği Başkanı olarak da görev yapan Balık, Kovid-19 salgınında toplumsal bağışıklığın sağlanmasında etkili olan aşılar üzerine AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
BAKMADAN GEÇME!
Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık:
“Obez kişiler, böbrek rahatsızlığı olan hastalar, şeker hastaları BioNTech, alerjisi olanlar Coronavac aşısını tercih edebilir. BioNTech aşısı immün sistem üzerinde uyarısı daha güçlü, daha kısa sürede yüksek antikor cevabı oluşturuyor. Aşı yapıldıktan bir hafta sonra bağışıklık önemli ölçüde oluşmaya başlıyor. İnaktif olan Coronavac aşısı ise bağışıklık sistemi üzerinde daha zayıf uyarı yapıyor. O nedenle de ikinci dozdan 15 gün sonra etkili bağışıklık gelişiyor. Alerjik bünyesi olanlar Coronavac aşısını seçebilir.
İKİSİ DE GÜVENLİ İÇİNİZ RAHAT OLSUN
Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan: “Ben şöyle diyorum, ortada olan bazı veriler var. Pfizer BioNTech aşısı yüzde 94 koruyor. İnaktif aşı bizim Hacettepe’de yüzde 83.5 çıktı. Arada bir böyle fark var. İkincisi etkinlik açısından mutant virüse karşı BioNTech etkinliğini biliyoruz ama diğerinin verisini bilmiyoruz. Güvenlik açısından da şu anda mevcut aşıların hiçbirinin önemli bir etkisi yok. İnsanların içi rahat olsun.”
BAKMADAN GEÇME!
Şu anda dünyada Kovid-19 virüsünde görülen mutantlara bağlı tekrar vaka artışları yaşandığına işaret eden Balık, İngiltere mutantının başta Avrupa olmak üzere birçok ülkede kendini yaygın olarak gösterdiğini söyledi.
Balık, salgınla mücadelede bireysel tedbirlerin büyük önem taşıdığını ve küresel anlamda yaygın aşılanma ile bu mücadelenin kazanılabileceğine dikkati çekti.
Aşılama ile ağır hasta ve ölüm oranlarının ciddi şekilde düştüğünün altını çizen Balık, en kısa süre içinde dünya genelinde aşılama ile salgının kontrol altına alınabileceğini ifade etti.
BAKMADAN GEÇME!
"Şu anda yapılan aşıların tümü mutanta karşı da etkili"
Şu an kullanımda olan aşıların mutant virüsler üzerine etkisine de değinen Balık, "Aşılar, bu İngiliz mutantından etkilenmiyor, bu iyi bir haber. Şu anda yapılan aşıların tümü bu mutanta karşı da etkili." dedi.
Aşıların salgını kırma ve vaka sayılarını hızla azaltmada çok etkili olduğunun İngiltere ve İsrail'de görüldüğünü aktaran Balık, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İngiltere, kısa bir zaman öncesine kadar Avrupa'da en fazla vakanın görüldüğü ülkeydi, ancak üç gündür Londra'da hiç ölüm görülmediği açıklandı. Hızlı bir şekilde salgın orada azaldı. İsrail'de ise neredeyse hiç vaka görülmez hale geldi. Neden? Çünkü, bu aşılanma ile sağlandı.
Aşıyla toplumsal bağışıklığı sağladılar. Salgınlarda nüfusun yüzde 60'tan fazlasını aşılarsanız, bir kısmı da hastalığı doğal yoldan geçirdiği için bağışıklık kazanmış olacağından salgın o ülke için sorun olmaktan çıkar. Türkiye'de aşı temininde sorun yaşanmazsa, Sayın Bakanımızın da açıkladığı gibi haziran sonuna kadar nüfusun önemli bir kısmı aşılanmış olacak ve sonbahara salgından uzaklaşmış olarak girmiş olacağız."
BAKMADAN GEÇME!
"Vatandaşlarımız, hangi aşıya erişirse o aşıyı yaptırmalı"
Prof. Dr. Balık, Türkiye'de bugüne kadar Sinovac firmasına ait CoronaVac aşısının yapıldığını, BioNTech aşısının da ülkeye geldiğini söyledi.
Vatandaşların iki aşıdan birini tercih edebileceklerini ifade eden Balık, şunları kaydetti:
"Ankara Üniversitesi olarak her iki aşının da Faz 3 çalışmalarına katıldık. Vatandaşlarımız, hangi aşıya erişirse o aşıyı yaptırmalı, bu çok önemli. Çünkü, hangi aşı olursa olsun net olarak gösterildi ki aşılar, ağır hastalığı ve ölümleri engelliyor. İngiltere'de sadece BioNTech yapılmadı, Astra-Zeneca da yapıldı. Bizim kullandığımız Sinovac aşısının yapıldığı ülkelerde de ölüm oranlarının ciddi oranda azaldığı görüldü. Bu veri bize de yansıdı, öyle ki Türkiye'de de artık 60 yaş üstünde ağır vakaları görmez hale geldik. Şu anda daha çok 40-60 yaş arasında. O nedenle, hangi aşıyı buluyorsak o aşıyı mutlaka yaptıracağız."
"Alerjik bünyelerde daha az yan etki yapan inaktif aşı Sinovac tercih edilebilir"Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın vatandaşlara şu an iki aşıdan birini yaptırabileceklerine yönelik seçenek sunduğunu belirten Balık, her iki aşı üzerine üniversitede yaptıkları klinik gözlemlere ilişkin değerlendirmelerde bulundu:
BAKMADAN GEÇME!
"Klinik gözlemlerimize göre, eğer alerjik bünyeniz varsa mRNA aşısı yerine tercihiniz varsa alerjik bünyelerde daha az yan etki yapan inaktif aşı olan Sinovac aşısını yaptırabilirsiniz. Çünkü, çalışmalarda sadece BioNTech değil diğer mRNA aşılarının daha çok reaksiyon yaptığı gözlendi. Ayrıca, mRNA aşıları, inaktif aşılara göre daha güçlü bağışıklık yanıtı yapıyor, immün sistem üzerine uyarıcı etkisi daha fazla olduğu için.
Dolayısıyla, bağışıklık yanıtı zayıf olabilecek bünyeye sahip olanlar, mRNA aşısını tercih edebilir. Bunlar kim dersek, obezitesi bulunanlar, böbrek yetmezliği, şeker hastalığı olanlar, kanser tedavisi görenler veya çeşitli hastalıkları nedeniyle bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlar, eğer seçenekleri varsa mRNA aşısı olan BioNTech aşısını tercih edebilirler. Ancak yine onlarda da inaktif aşısının çalıştığını, işe yaradığını söylememiz lazım. mRNA aşıları tek dozdan bir hafta sonrasından itibaren bağışıklık oluşturmaya başlıyor, inaktif aşılar ise ancak ikinci dozdan 15 gün sonra belirgin bağışıklık oluşturuyor."
Balık, kanser tedavi tamamlanmış olanların tedavileri bittiğinden bağışıklık sistemlerinin toparlanmış olacağını belirterek, "Dolayısıyla bu kişiler için iki aşı arasında bir farklılık görülmez." dedi.
Prof. Dr. Balık, "İleri yaştaki kişilerde de mRNA aşıları, daha etkin görülüyor ama onlarda bazı yan etki ihtimali daha fazla oluyor." diye konuştu.
İki aşıyı yan etkileri açısından değerlendiren Balık, şunları söyledi:
"BioNTech aşısı, yan etki olarak daha fazla kendini gösteriyor. Bunlar, aşı yerinde ağrı, şişlik, ateş, vücut kırgınlığı gibi belirtiler BioNTech aşısında daha fazla görülüyor ama bunların hiçbiri risk oluşturmuyor, kişiyi ağır hastalık geçirme ve ölüm riskinden koruyor. İnaktif olan Sinovac aşısında ise bu tip yan etkiler ya olmuyor ya daha az gözüküyor."