Ferai Tınç: Türkiye'ye dış desteğin anlamı

Ferai TINÇ

TÜRKİYE'ye destek mesajları önümüzdeki günlerde de gelmeye devam edecek. Bunları yanlış yorumlamamak lazım.

Destek bildirimleri asla ve asla, ‘Hiçbir şeyi değiştirmeden yolunuza devam edin’ mesajı vermiyor.

Ne de, ‘Siz o kadar büyüksünüz ve önemlisiniz ki, ne olursa olsun biz sizi kurtarırız’ anlamı taşıyor.

Mesajlar sadece ve sadece şunu söylüyor: ‘Paniğe kapılmayın. Ve kafanızı toplayıp, yapılması gerekenleri yapın!’

Sakın ola, ekstra bir para, bir ahbap çavuş kolaylığı beklemeyin. Gelen ve gelecek olan destekler manevi, siyasi desteklerdir.

* * *

ABD Başkanı George W. Bush'un Başbakan Bülent Ecevit'i aramasından birkaç saat önce İstanbul'da Amerikan Büyükelçisi'ni dinliyordum.

DEİK'in düzenlediği öğle yemeğinde, Türkiye'nin önde gelen iş adamlarına seslenen ABD Büyükelçisi Robert Pearson, ‘Hükümetin dalgalı kur sistemine geçişine tam destek veriyoruz’ diyor.

Düne kadar, ‘kur çıpası’ programına ‘aman devam edin’ diyen Washington'un, birden bire fikir değiştirip, programın tam tersine de destek bildirmesi, vatandaş olarak benim sinirimi bozsa da, satır aralarında yatan mesajı anlamak için söylediklerine kulak verdim.

ABD Büyükelçisi şunu söylüyordu.

‘Bu programı aslında Türkiye’nin programıdır. Çünkü, programı Türkiye IMF ile birlikte hazırladı. Şimdi artık Türkiye'nin, verdiği sözlere bağlılığını gösterme zamanıdır.'

Programın başarısızlığının Türkiye'nin sorumluluğunda olduğunu ima eden bu sözlerden sonra, Türkiye'nin verdiği sözleri tutmasının koşullarını şöyle sıralıyordu:

. Yapısal reformları, zor olsa da sonuna kadar tamamlamak.

. Reformların yapılmasını sağlayacak yasal ve yönetsel çerçeveyi bir an önce hazırlamak.

. Gerekli düzenlemelerde ve liberalizasyonda gecikmeler Türkiye'nin çok ihtiyaç duyduğu yerli ve yabancı yatırımın yapılmasını olumsuz yönde etkileyecektir.

Büyükelçi, Türkiye'nin Avrupa Birliği adaylığının bu süreçte etkili ve yapıcı bir rol oynayacağının da altını çiziyordu.

Yani Washington'un, Büyükelçi'den satır aralarını öğrenme fırsatı bulabildiğimiz mesajı, Türkiye'ye ‘yolundan dönme’ mesajıdır. Yoksa ne Başbakana, ne hükümete ne de IMF'e destektir.

Bunu, Türk halkının değişim kararlılığına verilen destek olarak yorumlamak gerekir.

* * *

DÜN de Almanya Dışişleri Bakanlığı'nın üst düzey bir yetkilisini dinledim. TESEV'in düzenlediği bir küçük toplantıda Avrupa Birliği'nin ve Almanya'nın Türkiye'deki son gelişmeleri ilgiyle izlediğini anlattı.

‘Türkiye, gözden çıkartılamayacak kadar önemli ve büyük bir ülke. AB olarak, Türkiye’de durumun daha da kötüye gitmesine tahammül edemeyiz. Noel Baba değiliz, ya da Helsinki'den ileri bir öneri getiremeyiz ama AB de siyasi ve ekonomik desteğini en yakın zamanda açıklayacak.'

İçinde bulunduğumuz bu sefil günlerde dışarıdan destek mesajları gelmeye devam edecek.

Ama Türkiye'nin güvenilirliğini bu mesajlar geri vermeyecek. Kimse boşuna kendisini ve halkı aldatmaya kalkmasın. Türkiye'nin güvenilirliğini biz, değişim kararlılığımızla sağlayacağız.

Bu da eski hükümetleri tersyüz ederek, Türkiye'yi duvara toslatan zihniyete devamlılık sağlayarak olmayacak.

Tam tersine, onlardan kurtularak olacak.