Ferai Tınç: Ermeni lobisini zor durumda bırakmanın yolları

Ferai TINÇ

LEVON Ter Petrosyan'ı ilk kez, Karadeniz Ekonomik İşbirliği'nin kuruluş töreni sırasında Çırağan Otel'in bahçesinde görmüştüm. Çiçeği burnunda bağımsızlığın yeni devlet başkanları arasında en çekingen ve içine kapanığı gibi duruyordu. Karabağ Savaşı'nın ardından Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin düzelmesi gerektiğine en fazla inananlardandı Erivan'da. Ermenistan Anayasası'ndaki soykırım maddesini kaldırmış ve kendisine karşı çıkan Ermeni lobisi ile de iyice boğuşmuştu.

Bir Ermenistan ziyaretim sırasında, Erivan Yönetimi ile ABD'deki Ermeni lobisi arasında taban tabana farklı görüşler olduğunu vurgulayan bir yakın danışmanı, Ter Petrosyan'ın lobi için söylediği sözleri aktardı.

‘Ermenistan’la ilgili konuşmaya o kadar meraklılarsa gelip Ermenistan'da yaşasınlar.'

Onlar gelip Ermenistan'da yaşamadı. Tam tersi Ermenistan'da yaşayan binlerce kişi son yılların ekonomik darboğazında sıkışıp açlıktan ölmemek için ülkelerini terk etmek zorunda kaldı.

Her lobinin dışarıdaki var oluş nedeni milliyetçi ve ırkçı kader birliği temeline dayandığı için Ermeni lobisi de, Türkiye düşmanlığından vazgeçerse dağılıp yok olma riskiyle karşı karıya olduğunu bildiğinden, Ermenistan'ın gerçek ihtiyaçlarının üzerinde durmak yerine soykırım teranesini tekrarlamaktan bir türlü vazgeçmez.

Türkiye ile dostuluğun, Ermenistan'ın bağımsızlığının gerçek güvencesi olacağı onların hiç mi hiç umurunda değildir.

Türkiye'nin, Ermenistan Ermenilerini Avrupa'ya bağlayan en kısa ve doğrudan yol olması da onları ilgilendirmez.

Lobi olarak ABD'de yaşayan Ermenilerden topladıkları paralar ve seçim dönemlerinde, siyasilere karşı koz olarak kullandıkları oyların manipülasyonundan öteye gitmez onların ilgisi.

Bu gerçeği, Ermenistan'da yaşayanlar ve dışarıda olup da Ermenistan'a samimi hisler besleyenler çok iyi bilir. Ermenistan'ın eski devlet başkanı Levon Ter Petrosyan'ın bildiği gibi.

* * *

ERMENİSTAN'ın Karadağlı Devlet Başkanı Robert Koçaryan ise, Ermeni diasporasının kendisine güç verdiğini söylüyor.

Koçaryan'ın soykırım tüketicilerine verdiği prim, halkına verebilecek daha fazla bir şeyi kalmamasından kaynaklanıyor.

İddiaların kabulü halinde Türkiye'den gelmesi beklenen tazminat hayallerinden başka halkına sunacak hiçbir şeyi kalmayan bir lider.

Koçaryan, diaspora fırsatçılarının elinde oyuncak olurken, bölgesel dengeleri de zorluyor. Azerbaycan-Ermeni sorununda macerelara sürüklenme olasılığı bu psikolojik ortamda artıyor.

* * *

BENİ en fazla Türk Ermenileri ilgilendiriyor. Bu tasarının Türkiye Cumhuriyeti ile ilgisi olmayan bir dönemden söz ettiğini dünyaya kanıtlayacak en somut örnek Türkiye'nin Ermeni vatandaşlarının tüm haklarına saygı gösterdiğinin öne çıkartılması olacak.

Bunun için, Ermeni cemaatini sıkıntıya sokan, kiliselerin ve okulların onarımından tutun da cemaat demokrasisini sarsan pürüzlere kadar tüm sorunların hemen giderilmesi gerekiyor.

Düşmanlıktan medet uman Erivan Yönetimi'nde bu durumda kaybedeceklerini iyice kavratmak gerekiyor. Tabii, dostlukla kazanacaklarını somut örnekleriyle göstererek.

Benzer bir tasarı, ABD'nin yanı sıra Fransız ve İtalyan parlamentolarının da gündeminde. Türkiye ile dostları arasındaki ilişkileri zehirleme riski taşıyan diasporanın girişimlerini etkisizleştirmenin ilk adımı Türk ve Ermeni dostluğunu geliştirecek kanalların güçlendirilmesinden geçiyor.