ETA, ulusalcı terör örgütlerinin çıkmazı

Bu açıklamayı yaparken bir koşulun altını çiziyordu Zapatero, "şiddetten vazgeçmeleri koşuluyla" diyordu.

Zaten bu koşul, İspanyol Parlamentosunun diyalogu kabul eden kararında da açık bir biçimde yer aldı.

Bu gelişmeden tam bir yıl sonra ETA, ateşkes ilan ettiğini açıkladı. Daha önceki ateşkeslerden farkı bu kez "kalıcı" sözcüğünün açıklamaya eklenmesiydi.

İspanya’nın Bask bölgesinin bağımsızlığı için mücadele eden, hatta Fransa’nın güneyindeki iki bölgenin de içinde yer alması istenen BASK devletinin kurulması için 40 yıldan beri terörle hedefe ulaşmaya çalışan ETA’nın kararı Avrupa’nın "ulusalcı" terör örgütleri tarihinde önemli bir dönüm noktası.

ETA’nın sözüne güvenilir mi? İspanya bugün bu konuda ortak bir noktada buluşabilmiş değil. Sosyalist Başbakan Zapatero, bunun çok önemli bir karar olduğunu söyleyerek açıklamaya iyimser yaklaşırken temkini de elden bırakmıyor.

Bir yıl önce sözünü ettiği masaya oturma kararını hemen hayata geçirmek için sabırsızlanmıyor. Önümüzdeki sürecin ağır ve zor bir süreç olduğunu herkese kabul ettirmek istiyor.

Neden? Evet bugün herkesin sorduğu soru bu. Bu adımın altında ne yatıyor? Neden ETA, silahları bıraktığını söylemese de iki gün üst üste yayınladığı bildirilerde sorunların siyasi çözümüne ve halkın iradesinin dikkate alınacağına yer veriyor?

* * *

ETA’nın kararının ardında birçok neden var. BASK bölgesi, 1979 referandumu ile geniş bir özerkliğe kavuştu. Polisi var, eğitim ve sağlık hizmetleri bölge yönetimi tarafından veriliyor. Kendi parlamentosu, bayrağı ve cumhurbaşkanı var. Vergilerin önemli bir kısmı özerk yönetim tarafından toplanıyor.

Ayrıca en önemli gelişme, Avrupa Birliği’nin insan hakları ve demokrasi ilkelerinin her geçen gün daha derinleşerek yaygınlaşmasıyla sağlandı. Bir zamanlar ulusal sembolleri nedeniyle ağır baskılar gören bölge halkı artık insan hakları hukukunun güvencesi altında.

ETA son günlere kadar terör eylemlerini sürdürse de kitle örgütünü her geçen gün kaybetti. Bask bölgesi halkı teröre karşı gösteriler düzenledi. ETA’nın legal siyasi partisi olan Batasuna, ETA terörünü kınamadığı için merkezi yönetim tarafından kapatıldığında kıyamet kopmadı.

ETA’nın gücünü yitirmesinin bir ikinci nedeni de son iki yıldan beri, Fransa’nın İspanyol polisi ile işbirliğine girerek örgütün lider kadrosuna ağır darbeler indirilmesidir.

Bu işbirliği sayesinde 2004 ve 2005’de örgütün lider kadrosundan iki önemli isim tutuklandı. Çok sayıda militan yakalandı ve silah ele geçirildi.

ETA örneğinden de görüldüğü gibi kitle desteğini kaybetse bile terörizme karşı mücadelede uluslararası işbirliği şart.

* * *

İRA ve ETA gibi 20’inci yüzyılın ulusal taleplerle şiddete yönelen terör örgütlerinin kendilerini siyasi platforma çekme kararlarının bir nedeni de El Kaide. Doğrudan sivil halkı hedef alan radikal İslamcı terör.

ETA, iki yıl önce Madrid’de tren istasyonuna karşı girişilen saldırılardan sonra halkın verdiği mesajı çok iyi algıladı. Bu mesaj, hangi amaçla olursa olsun terörün halkı hedef aldığını ve hiç bir gerekçe ile savunulamayacağını ortaya koydu.

Zaten, ulusalcı terör örgütleri siyasi değişim kanalları bulunamadığı takdirde bir süre sonra ya mafyalaşacaklar, ya büyük güçlerin maşası olarak iş görecekler ya da radikal İslamcı terör örgütleriyle işbirliği yapmak zorunda kalacaklar. ETA da silah bırakırsa Avrupa’nın İRA’dan sonra ikinci terör örgütü de tarihe karışacak demektir.