Çocukların sosyal gelişimi nasıl desteklenebilir?

Farklı yaş gruplarındaki çocuklar için normal gelişim becerilerini bilmek oldukça önemli. Böylece nerede yardıma ihtiyaç duydukları görülebilir.

Sosyal gelişim aşamasının belirlenmesi

Genel olarak, çocuklar belli bir yaşa kadar bazı sosyal becerileri geliştirmiş olacaklar:

2-3 yaş: Başkalarının dikkatini çekebilir, sözlü ve fiziksel olarak sosyal iletişim kurabilir, nesnelere ve olaylara tepki verme yeteneğine sahip olurlar.

3-4 yaş: Sırayla oyun oynayabilir, kelimelerle sözlü iletişim başlatabilir.

4-5 yaş: Diğer çocuklarla daha fazla işbirliği gösterebilir, doğrudan isteklerini ifade edebilir.

5-6 yaş: Arkadaşlarına karşı "Teşekkür ederim, Lütfen, Özür dilerim" gibi ifadeler kullanabilir, kötü kelimeleri ayırt edebilir, rekabetçi ve adil bir şekilde oyun oynamayı anlayabilir.

6-7 yaş: Başkalarıyla empati kurabilir ve paylaşmaya yatkındırlar. Fakat, bu yaşlarda, doğru ile yanlış arasındaki farkı tam olarak ayırt edemeyebilirler.

Sosyal gelişimin desteklenmesi

Oyunlar gelişimin önemli bir parçasıdır. Ancak, sosyal anlamda sorun yaşayan çocuklar plan yapmakta zorlanabilirler. Oyuna bir arkadaşını davet etmek, çocuğa bir misafir geldiğinde nasıl davranması gerektiğini öğretmenin en güzel yollarından biri. İstenmeyen veya rahatsız olabileceği bir durumu çocuğunuzla önceden kesinlikle konuşun.

Ayrıca öncesinde bir plan da hazırlayabilirsiniz. Çocukların birlikte yapabileceği tüm farklı şeyleri gözden geçirin. Çocuğunuzun davet ettiği arkadaşına seçim yapabileceği birkaç etkinlik veya aktivite sunmasını sağlayın. Meydana gelebilecek tartışmalardan kaçınmak ve uzlaşmayı öğrenmesine yardımcı olmak için etkinlik seçmelerini sağlayın. Olabileceğini düşündüğünüz şeyleri konuşun. Hatta önceden selamlaşma ve görgü kurallarını gösterebilirsiniz.

Çocuğunuzun sosyal gelişimine daha fazla destek olmak için şu dört aşamayı uygulayabilirsiniz.

- Empatiyi öğretin: Çocuğunuza belirli durumlar karşısında başkalarının ne hissedebileceğini sorarak farklı senaryolar uygulayabilirsiniz ve her defasında da durumları değiştirin.

- Kişisel sınırları açıklayın: Herkesin rahat etmesi için bir kişisel alana sahip olmasının önemli olduğunu belirtin.

- Sosyal önerilerde bulunun: Diğer çocuklarla iletişim kurmanın, sohbete başlamanın veya oyun oynayan bir gruba katılmanın doğru yolunu öğretin.

- Birlikte vakit geçirin: Çocuğunuzla günde en az bir saat oturun ve beklemenin, sırayla oynamanın ve paylaşmanın ne anlama geldiğini öğretmek için oyunlar oynayın.

Belirli sosyal becerileri güçlendirme

Aktiviteler ve oyunlar, belirli becelerilerin geliştirilmesine yardımcı olabilir. Bu şekilde çocuğunuzun sosyal gelişimini ve etkileşimini güçlendirebilirsiniz. Belirli sosyal becerileri öğretmek için bazı etkinlikler uygulayabilirsiniz.

- Sözlü olmayan beceriler için: Çocuklara uygun programları sesi kapalı olarak izleterek, yüz ifadelerini ve vücut dilini tanımasına yardımcı olun. Karakterlerin ne yaptığını ve belli hareketlerin ne anlama geldiğini gözlemleyin.

- İfadeleri ayırt edebilmesi için: Çocukların çeşitli ses tonlarını ayırt etmesine yardımcı olmak için bir kayıt cihazı kullanın ve sesinizi farklı duygularla kaydedin. Çocuğunuza bunların ne anlama geldiğini sorun ve ses değişikliğiyle anlamın nasıl değiştiğini açıklayın. Örneğin, 'Kızgınım' gibi ifadeleri kaydedin. Yumuşak ve hüzünlü bir sesle 'Çok üzgün hissediyorum' deyin.

- Dikkat süresi için: Çocuğunuz bir konuya odaklanmakta güçlük çekiyorsa, bir konu seçin ve üç cümle söyleyin. Bu üç cümlenin ikisi seçtiğiniz konuyla, diğeri de rastgele bir cümle olabilir. Daha sonra çocuğunuzundan konu dışı olan cümleyi bulmasını sağlayın. Örneğin, bir aktiviteye katıldıysa zamanın nasıl geçtiğini, neler öğrendiklerini ve son hava durumuyla ilgili bir şeyler söyleyin. Çocuğunuzun farklı olan cümleyi bulmasını isteyin.