Zeytinyağı 20 lira oldu suçlu kim?
Güncelleme Tarihi:
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, zeytinyağı fiyatlarındaki hızlı artış konusunda, yükselen ihracat ve üretici ve toptancıların artış beklentisiyle piyasaya mal sürmemesini gösterdi.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, zeytinyağı fiyatlarının yüksekliği konusunda yazılı bir açıklam yaparak, "Ülkemiz zeytinyağı fiyatlarındaki artışın temel sebebi dünya üretimindeki daralmaya bağlı fiyat artışları yanında, önceki sezondan stok devrinin minimum olması, ayrıca fiyatların yükseleceği beklentisi nedeniyle üreticiler ve toptancıların piyasaya ürün arz etmemesidir" denildi ve şu ifadelere yer verildi:
"Dünya zeytinyağı üretimi ortalama 3 milyon ton seviyelerinde olup, İspanya, 1.5 milyon tonluk üretimi ile dünya zeytinyağı üretiminde lider konumundadır. İkinci büyük üretici ülke olan İtalya ise 650 bin ton zeytinyağı üretimi gerçekleştiriyor. Dolayısıyla İspanya ve İtalya, dünya zeytinyağı üretiminin yaklaşık yüzde 70’ini gerçekleştiriyor. Ancak son iki sezonda İspanya ve İtalya’da kuraklık ve zeytin bahçelerinde görülen hastalıklar nedeniyle rekoltede düşüşler yaşandı. İspanya’da rekolte 750 bin ton seviyelerinde, İtalya’da ise 350 bin ton seviyelerinde gerçekleşti. 2014-15 yılı dünya zeytinyağı üretiminin yaklaşık yüzde 23 düşüşle 2.3 milyon ton düzeyinde bekleniyor."
İHRACAT SON YILLARIN EN YÜKSEĞİNDE
Açıklamada, İtalya ve İspanya’nın rekolte düşüşleri nedeniyle Türkiye’nin yaklaşık 92 bin ton ile son yılların en yüksek seviyesinde ihracat gerçekleştiği vurgulanan açıklamada, "Normalde ülkemiz zeytinyağı ihracatı 15-20 bin ton civarındadır. Ülkemiz tarafından yapılan 92 bin ton ihracat sonucu 2014-15 sezonuna minimum stok ile girilmiştir. Ülkemiz zeytinyağı üretimi 190 bin ton iken, tüketim yaklaşık 150 bin ton civarındadır. Dolayısı ile üretim kaynaklı bir arz talep sorunu yaşanmamaktadır. Ülkemiz zeytinyağı fiyatlarındaki artışın temel sebebi dünya üretimindeki daralmaya bağlı fiyat artışları yanında, önceki sezondan stok devrinin minimum olması, ayrıca fiyatların yükseleceği beklentisi nedeniyle üreticiler ve toptancıların piyasaya ürün arz etmemesidir" denildi.
'BAKANLIK MÜDAHALE ETSİN'
İzmirde kurulu Zeytindostu Derneği Başkanı Abidin Tatlı, bakanlığın yaptığı ‘stok yapılıyor’ yönündeki açıklamanın doğru olduğuna işaret ederek “Ancak bakanlığımız bu açıklamayı yaparak kenara çekilemez. Devlet olmanın gereği olarak duruma müdahale etmeli. Gerekli yaptırımlar devreye girmeli” dedi. Abidin Tatlı açıklamasının devamında “Stoğun önemli bir bölümünü tüccarlar yapıyor. Belli başlı büyük üreticilerde de stok var. Küçük üreticinin böyle bir imkânı yok onu ifade edebiliriz. Son yıllarda, sektörümüzün dışından insanların da bu alana girdiklerini görüyoruz. Çünkü yüzde 100’e varan bir kâr marjı hemen hiçbir alanda yok. Bu da kalpazanların da işine yarıyor” şeklinde konuştu. Tatlı, dernek olarak temel amaçlarının zeytinyağının tanıtımı yapmak, geniş kitlelerce tüketimini sağlamak olduğuna işaret ederek “Ancak geldiğimiz aşamada zeytinyağını ancak belli bir gelir düzeyinin üzerindekilerin tüketebiliyor” dedi.
TÜRKİYE LİDER ÜLKELERDEN
Türkiye’nin 81 ilinin 41’inde, 843 ilçenin 270’inde zeytin üretimi yapılıyor. Üretimin yüzde 53’ü Ege Bölgesinde, yüzde 18’i Marmara Bölgesinde, yüzde 23’ü Akdeniz Bölgesinde, yüzde 6’sı Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ve yüzde 0,2’si de Karadeniz Bölgesinde gerçekleştiriliyor. Ege Bölgesinde üretimin yüzde 55’i yağlık olarak değerlendirilirken Marmara Bölgesinde üretimin yüzde 60’ı sofralık olarak değerlendirilmektedir. Türkiye dane zeytin üretimi sırasıyla, İzmir (yüzde 13), Manisa (yüzde 12.5) Aydın (yüzde 12), Muğla (%10), Balıkesir (yüzde 12.5), Çanakkale (yüzde 7) ve Bursa (yüzde 5) illerinden sağlanıyor.