Zeytinin karasuyu yakıt olacak
Güncelleme Tarihi:
ZEYTİN ve zeytinyağı endüstrisinde fabrika atığı olarak bilinen “karasu” artık atık su olmaktan çıkıp katma değeri yüksek endüstriyel ürünlere dönüşecek.
Türkiye’nin proje koordinasyonu ile Avrupa Birliği tarafından desteklenen “Rhodolive Projesi” ile zeytin üreticisinin kurtulmak için uğraştığı, doğaya zarar veren zeytin karasuyundan; biyoyakıt, hayvan yemi, insan gıda katkısı, kozmetik ve farmasötik sektörlerinde ürün elde edilmesi planlanıyor. Projenin haziran ayında yapılacak uluslararası konsorsiyum toplantısının ardından hedeflenen ürünler için 30 litrelik pilot ölçek üretim sistemi kurulacak. Projenin çıktılarına göre büyük miktarlarda sanayi ölçeğinde üretime geçilecek. Sorun gözüyle bakılan zeytin karasuyunun, çevre kirliliği yaratan bir atık olmaktan çıkarıp ekonomiye kazandırılması amaçlanan proje, Düzen Laboratuvarlar Grubu ve Ankara Üniversitesi işbirliğine TÜBİTAK desteği ile dokuz yıl süren laboratuvar çalışmasıyla geliştirildi.
AB DESTEĞİ ALINDI
Ar-Ge çalışmasının olumlu sonuçlanması üzerine AB’den proje desteği alınarak, endüstriyel ürün elde etmek üzere harekete geçildi. Bir konsorsiyum oluşturularak TÜBİTAK ve AB desteğiyle yapılan ERACoBioTech’in “Sürdürülebilir bir biyoekonomi için biyoteknoloji” çağrısına Almanya, Slovenya, İspanya, İtalya ve Letonya’dan 6 araştırma merkezi cevap verdi. 36 ay sürecek ve 2 milyon Euro bütçeye sahip olan projenin ileriki süreçlerinde karasudan sulama ve gübrelemede faydalanılmasının yanı sıra hayvan yemi ve yem katkısı, biyodizel, kozmetik ve farmasötik sektörlerinde hammadde ve ürünlerin üretilmesi ve zeytin üreticisinin de fabrikasında bu sistemleri kurabilmesi hedefleniyor.
ÇÖP OLARAK GÖRMEDİM
Düzen Laboratuvarlar Grubu ile Laleli Zeytin ve Zeytinyağı işletmesinin sahibi Prof. Dr. Yahya Laleli, insan sağlığı ve çevre gibi laboratuvar ve değişik sektörlerdeki birikimini, aile kökeninden gelen Zeytin ilişkisiyle birleştirip, ürettiği zeytin ürünlerinin karasuyuna yatırım yaparak çevreye zararlı etkilerinden kurtulmak üzere yola koyulmuş. Laleli, süreci şöyle anlatıyor: “Ben karasu ve pirinayı çöp olarak değerlendirmedim. Fabrikadan daha fazla yatırım yaparak, havuzlar yaptım. Karasuyu çöktürdüm. Suyu, ziraat sulama için çökeleği de toprağı yumuşatmak ve gübre olarak kullandım. Yapmak istediğim, karasuyu mayalayarak çevre etkisini azaltmaktı. Bu maddeden dizel yağ, vitaminler çıkarabileceklerini düşünmemiştim.”