Zam furyası endişesi

İş dünyasının yılbaşında ve sonrasında ‘büyük zam furyası’ beklediğine şahit oluyoruz. Hükümetin hem vaatlerini yerine getirmek hem de mali disiplini korumak için gelirleri önemli ölçüde artırması gerektiğini belirten işadamları, kendilerine gelen bilgilerin ‘vergi oranı artışlarının da körükleyeceği ciddi zam furyasına neden olacak önlemlerin devreye gireceğini’ gösterdiğini söylediler. Maliye’nin sıkıştığında devreye sokup vergisini artırdığı sigara ve alkol ürünleri üreticileri yine telaş içinde.

Çok yüksek vergi oranlarına rağmen, yeni vergi oranları artışlarını bekledikleri gözlenirken, bürokratlara vergi artışlarının yol açacağı sonuçları yeniden anlatmaya, aşırı artışları engellemeye çalışıyorlar.

ASGARİ ÜCRET FARKI

Geçen hafta Ankara’da yapılan TÜSİAD toplantıları sırasında görüştüğüm işadamları, gelecek zamların sadece alkol ve sigara vergi zamlarıyla sınırlı kalmasını beklemiyorlar. Bir önemli özel sektör temsilcisi, sorum üzerine asgari ücret artışı ya da yeni seçim vaatlerinden önce, memura verilen yüzde 6 artı 5 zammın karşılanması için bile yüksek vergi artışlarına ihtiyaç olduğunu söyledi. Bunun yanında yeni vaatlerin maliyetinin büyüdüğünü belirten işadamı, asgari ücretteki artışın maliyetinin tümünün iş dünyasına yıkılamayacağını, en azından 10 veya 20 kişiye kadar işçi çalıştıran küçük işletmelerin artan maliyetlerinin devlet tarafından karşılanması gerekeceğini kaydetti. Bunun da bütçeye ek bir maliyet getireceğini, bunun hiç hesapta olmayan ek bir gider olacağının altını çizen işadamı, tüm bunlar için ek gelir arayışları bulunduğunu kaydetti.

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek dün bir açıklamasında, mali disiplini koruyacaklarını buna ek olarak reform çıpası ve AB çıpasının ekleneceğini söyledi. Kısacası; Hükümetin yeni bir reform programına bozulan bütçe dengeleri ile başlayamayacağı kesin. Hem vaatlerin yerine getirilmesi, hem Rusya gibi bölgesel krizin çıkaracağı fatura, hem de altyapı yatırımlarının hızlandırılması hep birlikte ele alınacaksa, Maliye Bakanlığı’nın ciddi bir gelir artışına ihtiyaç duyacağı da kendiliğinden ortaya çıkıyor. İşadamlarının beklediği zamların başında enerji zamları geliyor.

Yılbaşında doğalgaz ve elektriğe yüksek oranlı zamlar beklediklerini, bunun maliyetlerini ciddi biçimde artıracağını söyleyen işadamlarından biri, “Yüzde 20 hatta 30’lara kadar varan enerji zamlarından söz ediliyor Asgari ücretin üzerine böyle bir maliyet yükünün gelmesi, üretimi ve sanayimizi çok zorlar” diye konuştu.

Akaryakıta vergi zammı konuşuluyor 

Bir işadamı Maliye’nin akaryakıt vergilerinde artışı bile tartıştığı haberleri aldıklarını söyledi. Düşen petrol fiyatlarına rağmen, Maliye’nin vergi tahsilatını düşürmemek için akaryakıt fiyatlarını yüksek tuttuğunu hatırlatan işadamı, bunun bile yetmediğinin anlaşıldığını söyledi. 40 dolarlara inen petrol fiyatlarına rağmen akaryakıta da zam gelmesi halinde, furya halinde tüm mallara yayılacağını anlatan işadamı, talebin bundan çok olumsuz etkileneceğini, ihracatın artmadığı ortamda, sanayinin zora gireceğini söyledi. Bir başka işadamı ise kurlar nedeniyle ihracatta sağlanan avantajların işgücü maliyetindeki artışlarla zaten yittiğini, yeni zamlarla tümüyle kaybedilip, ihracatta rekabet kaybına yol açabileceğine dikkat çekti. Bu noktada önemli bir sorun da enflasyon.

Hükümetin zamlarla, enflasyonda artışa bilerek yol açacağı anlaşılıyor. Ancak yeniden çift haneye çıkması halinde, küresel gelişmelerle kurlardaki artış beklentisini de eklediğimizde, enflasyonda tümüyle geri dönüş tehlikesi olduğu gözardı edilmemeli.