Yüzde 100 eşitsizlik
Güncelleme Tarihi:
Türkiye’de kadınlar ve erkekler arasında ücret eşitsizliği yüzde 20 seviyelerinde. Yani aynı işi yapan erkek 100 lira alırken kadın 80 lira alıyor. TÜİK’in gelir ve yaşam koşulları anketindeki verilerle yaptığımız hesaba göre ise lise altı eğitimli kadınlarda bu eşitsizlik oranı yüzde 40.3’e yükseliyor. Yani erkek 100 lira alırken kadın 59.7 lira alabiliyor. Bu kadınlar ise 4.3 milyon kişi ile Türkiye kadın istihdamının yarısını oluşturuyor.
Türkiye'nin yüzde 7.4 büyüdüğü 2017’de zengin fakir arasındaki gelir uçurumu 0.2 puan iyileşti ve 7.7 kattan 7.5 kata düştü. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre en zengin yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay 2016’ya göre 0.2 puan artarak yüzde 47.4’e, en fakir yüzde 20’lik grubun aldığı ise pay 0.1 puan yükselişle yüzde 6.3’e çıktı. TÜİK’in gelir ve yaşam koşullarının verilerinin içinde eğitim durumuna göre çalışanların yıllık esas iş gelirlerini de yer alıyor. Bu sayede eğitim durumuna göre kadın ve erkek arasındaki ücret eşitsizliğini de hesaplama imkanı çıkıyor. Yani aynı işi yapan kadın ve erkekler nasıl farklı ücretlendiriliyor görüyoruz. Veriler bize kadın ve erkek arasında en fazla ücret eşitsizliğinin lise altı eğitimlilerde olduğunu gösterdi. Türkiye’de kadın ve erkek arasında ücret eşitsizliği yüzde 20. Yani aynı işi yaptıkları erkekler 100 lira alırken kadınlar 80 lira alıyor. Lise altı eğitimli kadınlar ise aynı işi yaptıkları erkeklere göre yüzde 40.3 daha az ücret alıyor. İşte bu da erkek 100 alırken kadının aynı işi yaptığı halde sadece 59.7 lira alması anlamına geliyor. Ve yine TÜİK’in istihdam verilerine göre 4.3 milyon kadın bu eşitsiz şartlarda çalışıyor.
DÜNYADA DA SORUN
Kadın erkek arası ücret eşitsizliği sadece Türkiye’nin soru değil elbette. Dünyada kadın erkek arası ücret eşitsizliği yüzde 22 seviyesinde, yani dünyada erkekler ortalama 100 dolar kazanırken kadınlar 78 dolarla yetiniyor. Türkiye bir derece daha iyi görünüyor olabilir. Ama, Türkiye lise altı eğitimlilerdeki yüzde 40.3 ücret eşitsizliği oranı ile dünyanın en eşitsiz ülkesi olmaya aday. Cinsiyete dayalı ücret eşitsizliğinde dünyada en kötü ülke yüzde 37’lık oran ile Güney Kore. Onu yüzde 25 ile Japonya, yüzde 24 ile de Estonya takip ediyor. Türkiye de ilk 10’da yer alıyor. OECD ortalaması ise yüzde 16. Dünya Ekonomik Forumu’nun 144 ülkeyi kapsayan Küresel Cinsiyet Uçurumu 2017 araştırmasına göre Türkiye, ekonomik katılım ve fırsat, eğitime katılım, sağlık ve sağ kalım ve politik güçlenme göz önünde bulundurulduğunda, 131’inci sırada yer alıyor. Yani durum oldukça sıkıntılı...
İSTİHDAMIN YARISI
TÜİK’in istihdam verilerine göre Türkiye’de kadın istihdamı oranı yüzde 30.1. Çalışabilecek kadın nüfusu 30 milyon 630 bin kişi iken bunun sadece 9 milyon 209 bini çalışıyor. Ve 1 milyon 400 bin kadın da işsiz. İstihdam edilen yani bir işi olan kadınların da 4 milyon 372 bini yani yüzde 47’si lise altı eğitimlilerden oluşuyor. İstihdamın yarısını bu eğitim grubu kadınların oluşturduğunu söyleyebiliriz. İşte eşitsizlik oranı bu anda daha çarpıcı hale geliyor. Çünkü Türkiye’nin toplam kadın istihdamının yarısı en eşitsiz ücret koşullarında çalışıyor. Ve aynı işi yaptıkları erkek 100 lira alırken o sadece 59.7 lira alıyor.
ZENGİN VE FAKİR UÇURUMU DÜŞTÜ
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2017 sonuçlarına göre ise toplumun en zengin yüzde 20’sinin gelirinin en yoksul yüzde 20’sinin gelirine oranı 7.7 kattan 7.5 kata düştü. Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, 1’e yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade ediyor. 2017 yılı sonuçlarına göre Gini katsayısı bir önceki yıla göre 0.001 puan artış ile 0.405 olarak tahmin edildi. Yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0.8 puanlık düşüş ile yüzde 13.5 olarak gerçekleşti.