Yurt genelinde kiralık ev çilesi! Hangi şehirler 'abarttı'? Böyle giderse öğrenciler kayıtlarını donduracak!
Güncelleme Tarihi:
"Kadıköy'de kiralık ev bulunamıyor... Bağcılar'da bodrum kat 2 bin 500 liradan başlıyor... Fatih'te öğrenciler sokakta kaldı..." Hep İstanbul'u konuşuyoruz ancak yurt genelinde de durum farksız. Örneğin "Şu an kiralık evimiz yok" denilen Diyarbakır'da ve “Öğrenciler kaydını donduracak” uyarısının yapıldığı Eskişehir’de durum daha vahim... Hurriyet.com.tr şehir şehir araştırdı. İşte yurt genelindeki 'kiralık' çilesinin fotoğrafı ve uzmanların öngörüleri…
Türkiye genelinde son bir yıldır ev fiyatları zirveyi gördü. Buna bağlı kira ücretleri de tavan yaptı. Kira artışının ülke genelindeki yıllık artış oranı yüzde 34,6 olarak ölçüldü. Yaklaşık bir buçuk yıl kapalı olan okulların da açılmasıyla yurt genelinde 'uygun fiyata kiralık ev bulmak' neredeyse imkansız bir hale geldi.
Devlet, Avrupa’daki ev kiralama şirketi modeli gibi formüller üzerinde duruyor. Peki Türkiye'nin hangi şehirlerinde durum daha vahim. Bir fotoğraf çekmek istedik.
İŞTE 'EN ÇOK ARTIŞ' LİGİNDE DURUM: ŞAMPİYON MERSİN, İKİNCİ DİYARBAKIR
Yıllık bazda kira artışlarının en yüksek olduğu il yüzde 59,2 ile Mersin. Onu yüzde 55,2 ile Diyarbakır, yüzde 51,5 ile Tekirdağ, yüzde 46,7 ile Şanlıurfa ve yüzde 42,3 ile İstanbul izliyor.
"DİYARBAKIR'DA İSTANBUL'A GÖRE DURUM DAHA VAHİM"
Diyarbakır Emlak Komisyoncuları ve Müşavirleri Derneği Başkanı Mustafa Koç'a göre kentteki durum İstanbul'dan daha vahim. "Şu an kiralık evimiz yok" diyen Başkan Koç "Diyarbakır, hep dikkat çeken İstanbul'u kira artışları bakımından geçmiş durumda. Gelen öğrenci ve aileler şu an kiralık ev bulamazlar. Kira fiyatları da asgari ücreti hemen hemen geçmiş durumda. Bir kere ilimizde 15-20 bin civarında konut sıkıntısı açığı var. Bu durum ilimizdeki kira fiyatlarını oldukça artırıyor. Biz bazen ev sahipleriyle konuşuyoruz ve yaptıklarının doğru olmadığını söylüyoruz. Ancak onlar da 'Ben şu kadar paraya ev aldım. Aldığım kira evin taksitini karşılamazsa ben zarar ederim' diyor. Eskiden iki öğrenci bir araya gelip bir ev kiralayabiliyordu ancak bu durum artık oldukça zor"
Hürriyet.com.trEN AZ ARTIŞIN OLDUĞU ŞEHİR: VAN
Kira artışının en düşük olduğu kent ise yüzde 12,7 ile Van. Van'ı; Eskişehir, Erzurum, Trabzon ve Manisa izliyor. Bol sıfırlı emlak haritasının ‘yıldızı’ Van'daki durumu ise Van Emlakçılar Dayanışma Derneği Başkanı Orhan Özdek özetledi.
"İl genelinde yeni konutlara ihtiyaç olduğu için kira oranlarımız artmış durumda" diyen Özdek "Konut stoklarımız ermiş durumda. Ciddi bir nüfus artışı nedeniyle de kiralık evimiz kalmadı diyebiliriz. Daha önce bin lira olan daireler artık bin 500'lere çıktı. 1+1'ler daha önce 750 lirayken şu an bin 250 lira civarında seyrediyor. Eli boş dönen öğrencilerimiz, öğretmenlerimiz maalesef oluyor. Fiyatların kolay kolay ineceğini düşünmüyoruz. Biz öğrencilerimize, memurlarımıza oldukça destek olmaya çalışıyoruz. Ancak konut sıkıntısı yaşandığından ister istemez yüzde 30-40 seviyelerinde bir artış yaşandı" dedi.
ÖĞRENCİ DETAYI: YILLIK BAZDA SONDAN İKİNCİ OLAN ESKİŞEHİR AYLIK BAZDA BİRİNCİ!
Yıllık bazda artışta 81 kent içerisinde 80'inci sırada bulunan 'öğrenci kenti' Eskişehir, okulların açılmasıyla birlikte 'aylık bazdaki artış ligi'nde ise birinci sıraya tırmandı. Eskişehir'de Temmuz'a kıyasla Ağustos için yaşanan artış yüzde 10,8. Eskişehir'i; Sakarya, Aydın, Konya ve Manisa izliyor. Aylık bazda en çok artışın görüldüğü Eskişehir'deki durumu Eskişehir Emlakçılar Odası Başkanı Gazi Çelik anlattı.
"Pandemi döneminde çok iyi gördük ki, öğrenciler gidince şehrimiz bomboş kalıyor. Biz öğrencinin halinden çok iyi anlayan bir şehiriz. Eskişehirli ev sahipleri fedakarlık yapıyor" diyen Çelik "İlimize gelen göçmenlerin kışın boş kalan evleri doldurması da artış nedenlerine eklenebilir. Bölge bölge değişmesiyle birlikte il genelinde yüzde 30-40 arasında geçen seneye oranla bir kira artışı yaşandı. Bir sene önce 600 liraya kiraladığımız evler artık bin liradan aşağı verilmiyor" tespitinde bulundu.
"ÇOCUKLARINI BİR SENE BEKLETMEK İSTEYENLER VAR"
Çelik öğrenciler için vahim durumu 'Şartlar böyle devam ederse çocuğumu bir sene okutmayacağım, bekleteceğim' diyen veliler var" sözleriyle anlattı.
sahibinden.com Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Nazım Erdoğan "Konut Piyasası Görünüm raporuyla emlak piyasasındaki gelişmeleri, bölge ve iller bazında yakından izliyoruz. Bu sayede gayrimenkul alan ve satan kişilere veriyle işlem yapma fırsatı sunuyoruz" dedi.
SADECE ÜÇ İLDE GEÇEN AYA GÖRE KİRALAR DÜŞTÜ
Aylık bazda en düşük artışın görüldüğü iller ise yüzde 1,1 ile Mardin onu yüzde 0,8 ile Tekirdağ izliyor. Kayseri, Van ve Trabzon ise geçen aya göre kira oranını düştüğü üç il.
YURT GENELİNDE YILLIK ARTIŞ ORANI YÜZDE 34,6
Emlak piyasasındaki bu tabloyu değerlendiren BETAM Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel de dikkat çeken tespitlerde bulundu.
Yıllık kira artışının ülke genelinde yüzde 34,6’yı bulduğunu hatırlatan Gürsel "Ancak bu artış, son dört ayda yaşandı. Kiralık ilan sayılarındaki değişimi kiralık konut arzının, kiralanan konut sayısındaki değişimi de talebin göstergeleri olarak dikkate aldığımızda talebin arza kıyasla çok daha güçlü bir şekilde arttığı görülüyor. Kiralık konut talebinde gözlemlenen güçlü artışın ardında okulların ve üniversitelerin yüz yüze eğitime geçmelerinin de payı var. Geçen yıl bu etki mevcut değildi" dedi.
Büyük şehirlerdeki cari kira artışlarında görülen farklılığa da değinen Prof. Gürsel, şunları vurguladı:
-Büyük şehirlerde gerek satılık gerek kiralık konut piyasalarında her zaman büyük farklılıklar mevcut, yani bu özellik son yılın olgusu değil. Nedeni de her ilde arz ve talebin zaman içinde çok farklı hareket edebiliyor olması.
"İSTANBUL'DAKİ ARTIŞIN SEBEPLERİNDEN BİRİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM"
-Üç büyük şehre odaklanırsak; Ankara ve İzmir’de son bir yılda ortalama kiralarda yaklaşık yüzde 31 artış gerçekleşirken İstanbul’da artış yüzde 51’e ulaştı. İstanbul’da kiralar 2019’un sonbaharından itibaren diğer iki kente kıyasla daha hızlı artamaya başlamıştı. Bu trend halen devam ediyor. Kentsel dönüşüm faaliyetlerinin İstanbul’da diğer iki ile kıyasla daha yaygın olması bu farkı açıklayan nedenlerden biri olabilir.
-Konut piyasalarında arz ve talep zaman içinde çok farklı hareket edebiliyor. Mersin, Diyarbakır ve Kayseri’de son bir yılda Türkiye ortalamasının çok üzerinde kira artışlarının ortaya çıkmış olması bu illerde arza kıyasla talepte çok daha yüksek artışların olduğuna işaret ediyor.
