Yunanistan yapılandırma ve "saç tıraşı" istiyor

Yunanistan'daki referandum sonuçlarına ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan SYRIZA'nın İngiltere Sözcüsü ve Doğu Anglia Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Prentoulis, "Sonuç tam anlamıyla bir zaferdir. Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Başbakanı François Hollande sadece birkaç gün önce Yunanistan'ı birlik içerisinde tutmak için ellerinden geleni yapacaklarını söylediler. Avro Bölgesi ve Avrupa Birliği (AB) içerisinde kalacağımızı umuyoruz" şeklinde konuştu.

Referandumun ardından Yunanistan'ın mevcut ekonomik durumunun yeni bir anlaşma sağlanarak düzeltilmesi için çalışılacağına işaret eden Prentoulis, "En kısa zamanda müzakerelere yeniden başlamak istiyoruz. Kreditörler kemer sıkma politikalarını kabul etmediğimizi anlayacaklar. Borçlarımızın yeniden yapılandırılması büyük bir mesele ve çözüm bulunması gerekiyor" dedi.

Prentoulis, ülkenin yaklaşık 323 milyar avroluk borcunun bir an önce yeniden yapılandırılması gerektiğinin altını çizdi. Yunanistan hükümeti tarafından 2012'de yapılana benzer bir şekilde borçların bir kısmının silinmesinin talep edilip edilmediğine ilişkin soruya ise Prentoulis, "Bunu bekleyip görmemiz gerekecek. Fakat ben borç sorununun çözümlenmesini umuyorum. Ya saç tıraşı yapılacak ya da Yunan halkı için uygulanabilir başka bir şey olacak" karşılığını verdi.

Mevcut ekonomik sorunların artık ertelenemeyeceğine dikkati çeken Prentoulis, "Referandum sonucu Avro Bölgesi ve AB için dönüm noktası olacak, yeniden demokrasi ve adalet prensiplerine dönecekler" ifadesini kullandı.

Gözler Merkel ve Hollande'ın görüşmesinde

Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras referandum sonucunun kesinleşmeye başladığı akşam saatlerinde yaptığı ilk konuşmasında kreditörlerle bir an önce anlaşmak istediklerini belirti. Tüm tarafların iyi niyetli olması halinde ortak bir çözümün bulunabileceğini vurgulayan Çipras, ekonominin istikrara kavuşturulması için masaya oturacaklarını vurguladı.

Öte yandan referandum öncesinde Yunanistan'ın yaptığı son teklifi değerlendirmeyi kabul etmeyen Almanya Başbakanı Angela Merkel'in Paris'te Fransa Başbakanı Hollande ile yapacağı görüşmede vereceği mesajlar merakla bekleniyor. Merkel'in daha önce gazetecilerin sorularını yanıtlarken, "Bu referandum egemen bir ülkenin kararı. Çipras ile son zamanlarda olduğu gibi her zaman konuşabiliriz" şeklindeki açıklaması önümüzdeki günlerde müzakerelerin hızlı bir şekilde ilerleyebileceğine dair beklentiyi kuvvetlendiriyor.

IMF saç tıraşına olumlu bakıyor

Yunanistan'ın geçtiğimiz hafta Uluslararası Para Fonu'na (IMF) olan 1,5 milyar avroluk borç taksitini ödememesini gerçekleştirmemesinin ardından kuruluş ilk kez borçların yeniden yapılandırılarak bir kısmının silinebileceğine işaret etmişti.

IMF Yunanistan'ın gelecek 3 yıl içinde 50 milyar avroluk finansmana ihtiyacı olacağını ve müzakere edilen yapısal reformların uygulanmamasının ülkenin borçlarının bir kısmının silinmesini gerektirebileceğini belirtmişti.

Avro Bölgesi Maliye Bakanları daha önce 2012 yılında Yunanistan'ın borçlarına 40 milyar avroluk "saç tıraşı" uygulanması konusunda uzlaşmıştı.

Öte yandan referandum öncesinde yapılan açıklamalarda AB ve Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) Yunanistan'ın borçlarının bir kısmının silinmesine sıcak bakmadığı biliniyor. Almanya Başbakanı Merkel'in de borçların kısmen de olsa silinmesini onaylaması oldukça zor görünüyor.

Konuya ilişkin olarak geçen hafta AA muhabirinin sorularını yanıtlayan eski IMF Yönetim Kurulu danışmanı ve Oxford Üniversitesi Küresel Ekonomi Yönetimi Direktörü Ngaria Woods da "Yunanistan'ın borçlarına saç tıraşı uygulanmak zorunda. Yunanistan borçlarını ancak bu şekilde ödeyebilir. IMF bunu bir süredir anlamış durumda" şeklinde konuşmuştu.

Yunanistan Avro Bölgesi'nden çıkar mı?

Merkezi Londra'da bulunan uluslararası finans kuruluşları referandumun hemen ardından yayımladıkları bilgi notlarında mevcut sonucun doğrudan Yunanistan'ın avrodan çıkışı anlamına gelmediğini vurguluyor.

TD Securities'in bilgi notunda Yunanistan'ın avro birliğinden çıkması(Grexit) olasılığının genel beklentinin aksine nispeten düşük olduğunu belirtilerek, "Yeniden bir anlaşma sağlanması için kaçınılmaz olarak bir kez daha deneme olacaktır. Salı günü Avro Bölgesi liderlerini toplanması için çağrı yapıldı. Yunanistan'ın avrodan çıkış olasılığını yüzde 45 olarak değerlendiriyoruz" ifadelerine yer verildi.

Standard Bank'ın Orta, Doğu Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika Stratejisti Demetrios Efstathiou ise "Şimdi kendine güveni artan Çipras'ın hızlı bir şekilde yeni anlaşmayı imzalaması gerekiyor. Üçüncü kurtarma paketi bazı reformlar karşılığında IMF'nin Yunanistan'ın için yakın zamanda belirttiği tavsiyeler doğrultusunda şekillenebilir" dedi.

Yunanistan'ın kime ne kadar borcu var?

Daha önce Yunan hükümeti tarafından yapılan açıklamalarda referandumun ardından salı günü bankaların açılabileceği, bankacılık sisteminin yeniden normalleşebileceği mesajı verilmişti. Öte yandan uzmanlar Yunan bankalarında toplamda yaklaşık 500 milyon nakit rezerv kaldığını, yeni bir kurtarma anlaşması yapılmadan bankaların açılması durumunda mevcut nakdin talebi karşılayamayacağı uyarısında bulunuyor.

Yunanistan'ın halihazırda toplam borcu 323 milyar avro seviyesinde bulunuyor. Bu borcun 240 milyar avroluk kısmını Avrupa'dan alınan kurtarma paketi oluşturuyor. Yunanistan'ın borcunun yüzde 60'ı Avro Bölgesi'ne, yüzde 15'i devlet tahvillerine, yüzde 10'u IMF'ye, yüzde 8'i Yunan bankaları, yabancı bankalar başta olmak üzere diğer kreditörlere, yüzde 6'sı ECB'ye olmak üzere sıralanıyor.

AA muhabirinin derlediği resmi verilere göre Yunanistan'ın toplam borçları içerisinde en büyük paya sahip olan ülke Almanya. Yunanistan'ın kurtarma paketine yaptığı katkıya Alman bankalarının payı da eklendiğinde Almanya'nın toplam alacağı 68,2 milyar avroyu buluyor. Almanya'nın ardından avro birliğinin ikinci büyük ekonomisi Fransa yaklaşık 43,8 milyar avroyla geliyor.

IMF'nin Yunanistan'dan toplam alacağı yaklaşık 21,4 milyar avro, ECB'nin kurtarma paketine toplam katkısı 18,1 milyar avro iken Yunanistan'ın yerel bankalar yoluyla ABD'ye 11,3 milyar avro borcu bulunuyor.

Yunanistan'dan İtalya yaklaşık 38,4 milyar avro, İspanya 25 milyar avro, Hollanda 13,4 milyar avro, İngiltere10,8 milyar avro, Belçika 7,5 milyar avro, Avusturya 5,9 milyar avro, Finlandiya 3,7 milyar avro alacaklı durumda.