Yunan adalarına meyve-sebze ihracatı başlıyor

Türkiye ve Yunanistan'dan üst düzey gümrük müdürlerinin katılımıyla İzmir'de düzenlenen istişare toplantısına katılan Yunanistan Gümrükler Genel Müdürü Roussakis Ellas, Rodos'ta bulunan, ancak kimyager bulunmadığı için hizmet veremeyen gıda laboratuvarın en kısa zamanda açılacağını, ardından Midilli ve Sakız adalarında da laboratuvar açılacağını kaydetti.

İzmir Gümrük Muhafaza Başmüdürü Nazım Bütün de bakanlık düzeyinde uzun bir süredir yürütülen çalışmanın sonuç verdiğini belirtti. Alınan kararın takipçisi olacaklarını ve adalara yapılacak ihracatın önünü açmak için tedbirler alacaklarını ifade eden Bütün, kararın iki kıyı arasındaki ticareti önemli oranda artıracağına dikkat çekti.

Türkiye'nin 2000 yılından bu yana dile getirdiği, ancak Yunanistan'ın adım atmadığı adalara gıda ürünü ihracatının önünü açacak karar, gıda sektöründe heyecan yarattı.

Halen adalara laboratuvar yokluğu nedeniyle Atina ve Selanik'ten alınan kontrol sertifikalarıyla yapılabilen ihracatın, maliyetin yüksek olması nedeniyle çok düşük seviyelerde gerçekleşebildiğini belirten sektör temsilcileri, alınan kararla Türkiye kıyılarına ortalama 1 saat uzaklıkta bulunan adalara yapılan ihracatın önemli düzeyde artacağını bildirdiler.

AYVALIK VE MARMARİS MERKEZ OLACAK

İzmir Ticaret Odası (İZTO) Yönetim kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş ise bir süre önce İzmir'e gelen Yunanistan'ın Ankara Büyükelçisi George Yenimatas'a konuyu ilettiklerini hatırlatarak, uzun bir geçmişe sahip sorunun kısa sürede çözülmesinin sevindirici olduğunu ifade etti.

Yunanistan'ın Türkiye'deki fiyatları dikkate almaması nedeniyle ithalata yüksek bedeller ödediğini, son dönemde AB yardımlarındaki azalmayla birlikte Türkiye seçeneğini değerlendirmeye başladığını savunan Demirtaş, şöyle konuştu:

“Ege'den yapılacak ihracatı patlatacak bir karar alındı. Adalarda yaşayan Yunanlılar, özellikle taze sebze meyve konusunda sıkıntı yaşıyordu. Bu kararla iki kıyıda da büyük şirketler oluşacak. Önemli bir istihdam ve iş hacmi yaratacak. Özellikle Ayvalık ve Marmaris, Türkiye'nin en önemli sebze meyve ihraç kapısı haline gelecek. Biz 2010 yılı için 4 milyar dolarlık hedef koymuştuk, bu hedefi Büyükelçi Yenimatas bunu 5 milyar dolar olarak düzeltti. Potansiyel çok yüksek bu rakam da aşılabilir.”

6-7 MİLYON NÜFUSLU ÜLKE

Ege İhracatçı Birlikleri Başkanlar Kurulu Başkanı Mustafa Türkmenoğlu da adalara yapılan ihracatın çok kısa sürede 10 kat artıracağını söyledi.

Adaların turizm potansiyeli de düşünüldüğünde ihracat yapılacak bölgenin yaz aylarında 6-7 milyon nüfuslu bir ülke olduğunu hatırlatan Türkmenoğlu, “Bu pazarın gıda ihtiyaçlarının yüzde 50'sini karşılamak durumundayız. Bu oldukça büyük bir rakam. Türk tarım sektöründe yaşanan arz fazlası üretim sorunun çözmede önemli katkısı olacak. Tarım ürünlerinde Türkiye'deki fiyatları artırıcı etki yapacağını zannetmiyorum” diye konuştu.

BAĞLANTILAR HEMEN BAŞLADI

Marmaris ile Rodos ve diğer adalar arasındaki ihracat işlemlerinde şirketlere danışmanlık hizmeti veren Sinan Aslan da kararın alınmasının hemen ardından bin 500 tonluk bir bağlantı sağladıklarını bildirdi.

Adalara çoğu inşaat malzemesi olmak üzere yıllık 3-4 bin ton ürün gönderdiğini ifade eden Aslan, “Adalarla fiyat farkı çok büyük. İhracat kapıları açıldığında bunun kapanması artık mümkün olmaz. Rodos'taki laboratuvarın faaliyete geçmesi kararı alınmasının hemen ardından bin 500 tonluk bir ihracat bağlantısı yaptık. Özellikle kuru bakliyat ve yaş sebze meyvede bağlantılar devam edecek” görüşünü dile getirdi.

GIDA İHRACATI

Atina Büşyükelçiliği Ticaret Müşavirliğinin hazırladığı 2006 yılı raporuna göre Türkiye, 2005 yılında Yunanistan'a ağırlığı sanayi sektörlerinden olmak üzere 1 milyar 186 milyon dolar ihracat yaptı. Toplam ihracat içinde sebze, deniz ürünleri ve konserve yaklaşık 80 milyon dolarlık pay aldı.

Adalara halen AB'ye hijyen yönünden yeterliliği kabul edilmiş firmalar listesine kayıtlı şirketlerce deniz ürünleri ihracatı doğrudan yapılabiliyor. Yoğurt, süt, et, canlı hayvan, dondurma gibi ürünlerin tüm AB ülkelerine olduğu gibi adalara da ihracatı yapılamıyor.

Taze sebze ve meyvelerde, Atina ve Selanik merkezli kontrol sertifikası istenmesine rağmen konserve, fındık-fıstık, kuru meyve gibi ürünlerin kontrolleri Girit ve Rodos adalarından yapılabiliyor.