Yüce Divan'da perde açıldı 22 iddia savcıya takıldı
Güncelleme Tarihi:
Oya ARMUTÇU / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Kasım 03, 2004 01:37
Eski Enerji Bakanları Cumhur Ersümer ile Zeki Çakan'ı yargılamaya başlayan Yüce Divan'ın ilk duruşmasında iki sanık davanın düşürülmesini istedi. Başsavcı Nuri Ok, sanıkların önergede olmayan 22 iddiadan yargılanmamalarını istedi. Divan Başkanı Mustafa Bumin duruşmaya 25 Kasım'da devam etme kararı verdi.
YÜCE Divan'da iddia makamını temsil eden Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Nuri Ok, ilk duruşmada ilginç bir mütaala verdi. Başsavcı Ok, Enerji ve Tabii Kaynaklar eski Bakanları Cumhur Ersümer ve Zeki Çakan'ın, soruşturma önergesinde yeralmadığı halde, Soruşturma Komisyonu'nun raporunda bulunan 22 iddiadan yargılanamayacaklarını savundu. Bu konudaki kararı ise yargılamaya yapan Yüce Divan verecek ve 25 Kasım'daki ikinci duruşmada açıklayacak. 11 yıl aradan sonra dün Ersümer ile Çakan'ı yargılamaya başlayan Yüce Divan'da sanıklar Ersümer ve Çakan, davanın düşürülmesini talep ederken, Başsavcı Ok, davanın düşmesine karşı çıktı ancak sanıkların önergede olmayan 22 iddiadan yargılanamayacaklarını söyledi.
AVUKATLAR NE İSTEDİ
Ersümer'in avukatı Dr. Bülent Acar, "Yetkisi olmayan bir komisyonun raporu yok hükmündedir" dedi. Çakan'ın avukatı Birgül Feyzioğlu da komisyon raporunun süresi içinde verilmediğini, bu nedenle dava açılamayacağını iddia etti. Çakan'ın avukatı Turgut Kazan ise Soruşturma Komisyonu'na tanınan sürenin bağlayıcı olduğunu, bunun eski Başbakan ve Bakanlara karşı "siyasal linç yapılmaması için konulduğunu" savundu.
Ok ise davanın düşürülmesi taleplerinin reddi yönünde görüş bildirdi. Ancak, Başsavcı, sanıklar hakkındaki soruşturma öngeresinde bulunmayan ancak iddianame yerine geçen raporda yer verilen 22 önemli iddianın yargılama dışında tutulmasını ve bu konuda son kararla hüküm verilmesini istedi.
Ersümer'in avukatlarının, aynı fiiller hakkında ikinci kez soruşturma önergesi verildiği yönündeki iddialarının doğru olmadığını savunan Ok, CMUK'a göre kesin hükmün bir yargı organı tarafından verilmiş karar anlamına geldiğini, böyle olsa dahi yine CMUK'a göre yeniden yargılama yolunun da açık olduğunu söyledi. Yüce Divan Başkanı Mustafa Bumin, savunmanın usule ilişkin talepleri ile bu konuda iddia makamındaki Ok'un taleplerinin gelecek celse değerlendirmeye alınacağını, diğer işlemlere bu karardan sonra devam edileceğini belirterek, yargılamanın 25 Kasım'da devam edeceğini açıkladı.
Yüce Divan kimlerden oluşuyor
BAŞKANLIĞINI Anayasa Mahkemesi Başkanı Mustafa Bumin'in yaptığı Yüce Divan, asıl üyeler Haşim Kılıç (Başkanvekili), Fulya Kantarcıoğlu, Tülay Tuğcu, Ahmet Akyalçın, Sacit Adalı, Ertuğrul Ersoy, Mehmet Erten, Fazıl Sağlam, Abdullah Necmi Özler ve Serdar Özgüldür'den oluşuyor.
Ersümer ve Çakan hangi iddialarla yargılanabilecek
Plansız ve programsız yapılan doğalgaz anlaşmalarıyla doğalgaz da arz fazlasına sebebiyet verildiği.
Rusya ve Botaş arasında 14.2.1986 tarihinde yapılan ve Batı hattından doğalgaz alımına olarak adlandırılan sözleşme ile ilgili olarak, revizyon görüşmeleri sırasında, 8 milyar metreküplük doğalgaz alımında 1000 metreküplük doğalgaz alımı karşılığı eklenen 10-12 dolarlık, K faktörü ödemelerinin iptal edilmesine yönelik koşullar oluştuğu halde, ilave süre vererek, kamu zararına neden olunduğu.
Batı hattından ilave gaz alımına dair 18.2.1998 tarihinde Botaş ile Turusgaz arasında 1 yıl için 2 milyar metreküp gaz alımına yönelik anlaşmanın ayrılmaz bir parçası olarak bir ek mektup imzalanarak, ilk anlaşma olan 10.12.1996 tarihli anlaşmadaki fiyat formülünün değiştirilerek, "ülke ve kurum zararına sebebiyet verildiği". Ek mektubun, TBMM'nin bilgisine sunulmaması ve Resmi Gazete'de yayımlanmaması.
Yanlış enerji politikaları sonucunda YİD santrallerine, aylık program miktarından fazla üretim yaptırılması sonucu, yapılan yönetmelik değişikliği ile EEF'dan yakıt farkı ödendiği
BOTAŞ Yönetim Kurulu üyeleri hakkında Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi'nin mahkumiyet kararının sanık M. Cumhur Ersümer için de geçerli olduğu. (Mavi Akım boru hattı yapımının ihalesiz olarak, OHS konsorsiyumuna verilmesinde yetkinin kötüye kullanılması.)
Atasu Barajı HES, Koruluk Barajı HES, Bakırçay-Kınık sol sahil yolu inşaatı, Baklan Ovası 4. Kısım ana kanal inşaatı, Batı Iğdır Ovası Yenileme İnşaatı, Yukarı Harran Ovası sulama inşaatı, Erzurum içme suyu isale tüneli inşaatı işleri ile ilgili olarak yasaya aykırı yüzde 30 keşif artışlarına onay verdikleri.
Hazine ve DPT Müsteşarlığının uyarılarına rağmen baraj ve HES'e ait ikili işbirliği protokollerine devam edilerek, "rekabet ortamı yaratılmamak suretiyle kamu yararı gözetilmediği.
Yargılama dışı tutulması istenen 22 iddia
BAŞSAVCI Nuri Ok, soruşturma önergesinde yeralmadığı halde Soruşturma Komisyonu'nun raporunda yer alan Cumhur Ersümer ve Zeki Çakan hakkındaki toplam 22 iddianın yargılama dışı tutulmasını istemişti. Bu iddialar şöyle:
Atıl kapasite kullanımına yönelik proje. (Zeki Çakan)
Kırklareli Doğalgaz Santralı yapımında ısrar. (Cumhur Ersümer)
Turus Gaz'dan alınacak doğalgazın 23 yıla çıkarılması ve 8 milyar metreküp doğalgaz alınması.(Ersümer)
Botaş'a mal, hizmet alımı ve satış politikası. (Ersümer)
Ankara 19. Asliye Ceza Mahkemesi'nde TÜMAŞ'ın fiziki raporuna karşı TCK 366. madde kapsamında açılan davanın Ersümer için de geçerli sayılması.
Doğubeyazıt-Erzurum Doğalgaz Projesi. (Ersümer)
Yap-işlet-devret kapsamındaki bazı ihalelerde rekabetin önlendiği, firmalara haksız çıkar sağlandığı. Eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Yurdakul Yiğitgüden hakkında soruşturma izni verilmemesi. (Ersümer-Çakan
Çayırhan Termik Santralı ihalesinin Park Holding'e verilmesinde usulsüzlük iddiaları. (Ersümer-Çakan)
Bozcaada Rüzgar Enerjisi Santralı ihalesindeki usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Alaçatı Rüzgar Santralı ihalesindeki usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Dinar Hidroelektrik Santralı ihalesindeki usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Çal Hidroelektrik Santralı ihalesinde usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Yamula Hidroelektrik Santralı ihalesinde usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Ilgın Termik Elektrik Santralı sözleşmesindeki usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
TEDAŞ işletme hakkının devrine ilişkin usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Akkuyu Nükleer Santralı ihalesine ilişkin usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
39 oto prodüktör santral sözleşmesindeki usulsüzlük iddiaları. (Çakan)
Aktaş ve Kayseri Elektrik A.Ş'ye yönelik gerekli denetimlerin yapılmadığı iddiaları. (Ersümer-Çakan)
ÇEAŞ ve Kepez'in denetiminin yapılmadığı iddiaları. (Ersümer-Çakan)
Bazı mobil santralların daha önce tespit edilen yer yerine başka yerde yapıldığı iddiaları. (Ersümer-Çakan)
Aksu elektriğin halka arza sırasında usulsüzlük yapıldığı iddiaları. (Ersümer)
Ersümer'in bakanlığı dönemindeki yap-işlet-devret modeline göre yaptırılan bazı işlerde yatırım eskalasyonunda değişiklik yapıldığı yönündeki iddialar.
AVUKATLAR NE İSTEDİ
Ersümer'in avukatı Dr. Bülent Acar, "Yetkisi olmayan bir komisyonun raporu yok hükmündedir" dedi. Çakan'ın avukatı Birgül Feyzioğlu da komisyon raporunun süresi içinde verilmediğini, bu nedenle dava açılamayacağını iddia etti. Çakan'ın avukatı Turgut Kazan ise Soruşturma Komisyonu'na tanınan sürenin bağlayıcı olduğunu, bunun eski Başbakan ve Bakanlara karşı "siyasal linç yapılmaması için konulduğunu" savundu.
Ok ise davanın düşürülmesi taleplerinin reddi yönünde görüş bildirdi. Ancak, Başsavcı, sanıklar hakkındaki soruşturma öngeresinde bulunmayan ancak iddianame yerine geçen raporda yer verilen 22 önemli iddianın yargılama dışında tutulmasını ve bu konuda son kararla hüküm verilmesini istedi.
Ersümer'in avukatlarının, aynı fiiller hakkında ikinci kez soruşturma önergesi verildiği yönündeki iddialarının doğru olmadığını savunan Ok, CMUK'a göre kesin hükmün bir yargı organı tarafından verilmiş karar anlamına geldiğini, böyle olsa dahi yine CMUK'a göre yeniden yargılama yolunun da açık olduğunu söyledi. Yüce Divan Başkanı Mustafa Bumin, savunmanın usule ilişkin talepleri ile bu konuda iddia makamındaki Ok'un taleplerinin gelecek celse değerlendirmeye alınacağını, diğer işlemlere bu karardan sonra devam edileceğini belirterek, yargılamanın 25 Kasım'da devam edeceğini açıkladı.
Yüce Divan kimlerden oluşuyor
BAŞKANLIĞINI Anayasa Mahkemesi Başkanı Mustafa Bumin'in yaptığı Yüce Divan, asıl üyeler Haşim Kılıç (Başkanvekili), Fulya Kantarcıoğlu, Tülay Tuğcu, Ahmet Akyalçın, Sacit Adalı, Ertuğrul Ersoy, Mehmet Erten, Fazıl Sağlam, Abdullah Necmi Özler ve Serdar Özgüldür'den oluşuyor.
Ersümer ve Çakan hangi iddialarla yargılanabilecek
Plansız ve programsız yapılan doğalgaz anlaşmalarıyla doğalgaz da arz fazlasına sebebiyet verildiği.
Rusya ve Botaş arasında 14.2.1986 tarihinde yapılan ve Batı hattından doğalgaz alımına olarak adlandırılan sözleşme ile ilgili olarak, revizyon görüşmeleri sırasında, 8 milyar metreküplük doğalgaz alımında 1000 metreküplük doğalgaz alımı karşılığı eklenen 10-12 dolarlık, K faktörü ödemelerinin iptal edilmesine yönelik koşullar oluştuğu halde, ilave süre vererek, kamu zararına neden olunduğu.
Batı hattından ilave gaz alımına dair 18.2.1998 tarihinde Botaş ile Turusgaz arasında 1 yıl için 2 milyar metreküp gaz alımına yönelik anlaşmanın ayrılmaz bir parçası olarak bir ek mektup imzalanarak, ilk anlaşma olan 10.12.1996 tarihli anlaşmadaki fiyat formülünün değiştirilerek, "ülke ve kurum zararına sebebiyet verildiği". Ek mektubun, TBMM'nin bilgisine sunulmaması ve Resmi Gazete'de yayımlanmaması.
Yanlış enerji politikaları sonucunda YİD santrallerine, aylık program miktarından fazla üretim yaptırılması sonucu, yapılan yönetmelik değişikliği ile EEF'dan yakıt farkı ödendiği
BOTAŞ Yönetim Kurulu üyeleri hakkında Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi'nin mahkumiyet kararının sanık M. Cumhur Ersümer için de geçerli olduğu. (Mavi Akım boru hattı yapımının ihalesiz olarak, OHS konsorsiyumuna verilmesinde yetkinin kötüye kullanılması.)
Atasu Barajı HES, Koruluk Barajı HES, Bakırçay-Kınık sol sahil yolu inşaatı, Baklan Ovası 4. Kısım ana kanal inşaatı, Batı Iğdır Ovası Yenileme İnşaatı, Yukarı Harran Ovası sulama inşaatı, Erzurum içme suyu isale tüneli inşaatı işleri ile ilgili olarak yasaya aykırı yüzde 30 keşif artışlarına onay verdikleri.
Hazine ve DPT Müsteşarlığının uyarılarına rağmen baraj ve HES'e ait ikili işbirliği protokollerine devam edilerek, "rekabet ortamı yaratılmamak suretiyle kamu yararı gözetilmediği.
Yargılama dışı tutulması istenen 22 iddia
BAŞSAVCI Nuri Ok, soruşturma önergesinde yeralmadığı halde Soruşturma Komisyonu'nun raporunda yer alan Cumhur Ersümer ve Zeki Çakan hakkındaki toplam 22 iddianın yargılama dışı tutulmasını istemişti. Bu iddialar şöyle:
Atıl kapasite kullanımına yönelik proje. (Zeki Çakan)
Kırklareli Doğalgaz Santralı yapımında ısrar. (Cumhur Ersümer)
Turus Gaz'dan alınacak doğalgazın 23 yıla çıkarılması ve 8 milyar metreküp doğalgaz alınması.(Ersümer)
Botaş'a mal, hizmet alımı ve satış politikası. (Ersümer)
Ankara 19. Asliye Ceza Mahkemesi'nde TÜMAŞ'ın fiziki raporuna karşı TCK 366. madde kapsamında açılan davanın Ersümer için de geçerli sayılması.
Doğubeyazıt-Erzurum Doğalgaz Projesi. (Ersümer)
Yap-işlet-devret kapsamındaki bazı ihalelerde rekabetin önlendiği, firmalara haksız çıkar sağlandığı. Eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Yurdakul Yiğitgüden hakkında soruşturma izni verilmemesi. (Ersümer-Çakan
Çayırhan Termik Santralı ihalesinin Park Holding'e verilmesinde usulsüzlük iddiaları. (Ersümer-Çakan)
Bozcaada Rüzgar Enerjisi Santralı ihalesindeki usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Alaçatı Rüzgar Santralı ihalesindeki usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Dinar Hidroelektrik Santralı ihalesindeki usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Çal Hidroelektrik Santralı ihalesinde usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Yamula Hidroelektrik Santralı ihalesinde usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Ilgın Termik Elektrik Santralı sözleşmesindeki usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
TEDAŞ işletme hakkının devrine ilişkin usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
Akkuyu Nükleer Santralı ihalesine ilişkin usulsüzlük iddiaları. (Ersümer)
39 oto prodüktör santral sözleşmesindeki usulsüzlük iddiaları. (Çakan)
Aktaş ve Kayseri Elektrik A.Ş'ye yönelik gerekli denetimlerin yapılmadığı iddiaları. (Ersümer-Çakan)
ÇEAŞ ve Kepez'in denetiminin yapılmadığı iddiaları. (Ersümer-Çakan)
Bazı mobil santralların daha önce tespit edilen yer yerine başka yerde yapıldığı iddiaları. (Ersümer-Çakan)
Aksu elektriğin halka arza sırasında usulsüzlük yapıldığı iddiaları. (Ersümer)
Ersümer'in bakanlığı dönemindeki yap-işlet-devret modeline göre yaptırılan bazı işlerde yatırım eskalasyonunda değişiklik yapıldığı yönündeki iddialar.