Yıkım var kural yok

KENTSEL dönüşüm ile 20 yılda Türkiye genelinde 6.5 milyon konutun yenilenmesi planlanırken hâlâ bir yıkım yönetmeliği bulunmuyor. Maliyeti düşürmek için yapılan hatalı yıkımlar can kayıplarına varan sonuçlar doğururken, binaları güvenli yıkacak teknik personel ve şirket açığının yaşandığı iddia ediliyor.

ANKARA Altındağ’da, kentsel dönüşüm kapsamında yıkımı yapılan 5 katlı binanın göçerek yanındaki gecekonduyu yerle bir etmesi, Türkiye’deki yıkımların ne kadar güvenli olduğu sorusunu akıllara getirdi. Yıkım konusunda faaliyet gösteren firma ve teknik eleman sayısının ihtiyacı karşılamada yetersiz kaldığını söyleyen Yıkım Müteahhitleri Derneği Başkanı Mehmet Ali Bulut, “Yıkım yapan firma sayısı son iki yılda 50’den 300’e kadar çıktı. Ancak bunların en fazla 5 tanesi yeterli alt yapıya sahip” dedi. Bulut, 1999 depremi öncesi her yıl ortalama 250 bina yıkımının yapıldığını, bugün ise bu rakamın 20 binlere ulaştığını söyledi. Bina yıkımı konusunda uzmanlaşma olmadığını belirten Bulut, hafriyat, hurda geri dönüşüm alanında faaliyet gösteren firmaların sektörde belli bir standart olmadığı için yıkım da gerçekleştirdiğini iddia etti. Bulut, “Her bir firma kapasitesini arttırarak çalışsa dahi yılda profesyonel anlamda en fazla 10 bin bina yıkılabilir” dedi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yıkım yönetmeliği konusunda çalıştığını belirten Bulut şunları söyledi: “Uzman kişiler yetiştirilmeli ve firmalar denetlenmeli. Kontrolsüz büyümenin önüne geçmek içim yasal düzenleme şart.”.

UCUZA KAÇIYORUZ

Profesyonel yöntemlerin maliyeti nedeniyle tercih edilmediğini iddia eden Bulut, “Makinayla 15 bin liraya yapılan iş çökertmeyle bin liraya yapılıyor. Tanesi 1.5 milyona alınan iş makinaları otoparklarda” dedi. Yıkım işleminin üst katlardan alt katlara doğru kontrollü yapılması gerektiğini söyleyen Bulut, etrafında yeterince güvenli alana sahip yapılarda dinamitli yıkımlarında gerçekleştirildiğini kaydetti. Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Derneği Başkanı Rıza Hüseyin Erkanlı, “Sektöre olan ilgi nedeniyle yıkım firması adı altında çalışan onlarca firma bulunuyor. Ancak yeni yönetmelikle beraber yıkım firmalarının yıkım müteahhitliği belgesi alması zorunlu hale gelecek. Bu belgeyi alamayan firmalar yıkım hizmetlerini veremeyecek” dedi.

Güvenlik belediyeler tarafından sağlanmalı

RUHSATSIZ yıkım yapılamayacağına dikkat çeken Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, “Kontrol etmeden izin verenler için ağır suç vardır.Binalar boşaltılmalıydı” dedi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri ise alandaki tüm güvenlik önleminin belediyeler tarafından alınması gerektiğini savunarak, “Yıkım sırasında yaşananlarla ilgili bir yaptırım yetkisi yok” dedi. Erdinç ÇELİKKAN

Nasıl yıkacaksın sorusu sorulmuyor

İSTANBUL İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım ise Türkiye’de yeterli mühendis ve teknik eleman bulunduğunu söyledi. Durbakayım, kentsel dönüşüm işlerinin uzman şirketlerce yapılması gerektiğine dikkat çekti. Yıkım konusunda bir yönetmelik olmadığını söyleyen Durbakayım, “Binanın nasıl yapılacağı belliyse nasıl, hangi teknikle yıkılacağı da belli olmalı. Şu an sadece yıkım ruhsatı alınıp, çevresel etkilere bakılıyor. Ama bu binayı nasıl yıkacaksın sorusu sorulmuyor” dedi.

Dönüşüm cinayetine tazminat davası

ALTINDAĞ’DA yürütülen kentsel dönüşüm kapsamında yıkılan bir binanın çökmesiyle hayatını kaybeden Öcal Çetinkaya (61) dün toprağa verildi. Aile, ölümün ihmal yüzünden olduğu iddiasıyla dava açmaya hazırlanıyor. Aile fertleri, Çetinkaya’nın yıkım sırasındaki büyük bir ihmalkarlık yüzünden hayatını kaybettiğini savunarak, “İşlemi yapan kepçe operatörünün sabah o saatte uyarması lazım. Yıkım yapılmadan önce haber verilir” dediler. Çetinkaya’nın eski eşi Yılmaz ise, “Orada yalnız yaşıyordu ama yine görüşüyorduk. Kanının yerde kalmasını istemiyoruz. Hakkını savunmak istiyoruz” dedi. Mert Gökhan KOÇ/ANKARA

500 bin konut
2014 yılında kentsel dönüşüm hedefi

300 firma
Ortalama yıkım yapan şirket sayısı

10 bin bina
Mevcut sistemde bir yılda yıkılabilecek bina sayısı

40 bin lira
6 katlı bir binada yıkım ve enkaz masrafı