İhracatçılara yeşil pasaportta flaş gelişme!

Son 3 takvim yılı itibarıyla yıllık ortalama ihracatı 1 milyon doların üzerinde olan mal ihracatçısı firmaların temsilcilerine, ihracat tutarlarına göre değişen sayıda hususi damgalı (yeşil) pasaport verilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Ekonomi Bakanlığı, 15 gün içinde firmaları belirleyerek bölge müdürlükleri ile ihracatçı birliklerine bildirecek.

Bakanlar Kurulunun bugün yürürlüğe giren "İhracatçılara Hususi Damgalı Pasaport Verilmesine İlişkin Esaslar Hakkında Kararı"na göre, son 3 takvim yılı itibarıyla yıllık ortalama ihracatı 1-10 milyon ABD doları arasında (10 milyon dolar dahil) olan firmaların bir, 10 milyon dolar üzeriyle 25 milyon dolar arasında olan firmaların iki, 25 milyon dolar üzeriyle 50 milyon dolar arasında olan firmaların üç, 50 milyon dolar üzeriyle 100 milyon dolar arasındaki firmaların dört, 100 milyon dolar üzerinde olanların ise beş yetkilisine hususi damgalı pasaport verilebilecek.  

Belirtilen tutarda ihracat yapan firmaların yetkililerine, Türk Ceza Kanununun ilgili maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına veya affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmaması kaydıyla, iki yıl süreyle hususi damgalı pasaport verilebilecek.      

Karar uyarınca, hususi damgalı pasaport alabilecek durumdakilerin eş ve çocuklarına yeşil pasaport verilmeyecek.

İlgili maddede belirtilen tutarda mal ihracatı yapan firmalar resmi dış ticaret istatistikleri esas alınarak Ekonomi Bakanlığınca belirlenecek ve her yılın 15 Şubat tarihine kadar Bakanlığın bölge müdürlükleri ile ihracatçı birlikleri genel sekreterliklerine bildirilecek.

Serbest bölgelerin yurt dışına satışları, söz konusu ihracat tutarlarının belirlenmesinde dikkate alınacak, ancak yurt içinden serbest bölgeye getirilerek üretim ve işleme faaliyetine tabi tutulmadan yurt dışına yapılan satışlar bu tutarın hesaplanmasında dikkate alınmayacak.

İADE SÜRESİ 15 GÜN

İhracatçı firmaların sahipleri, ortakları ve çalışanlarına hususi damgalı pasaport verilebilecek. Firmanın sahip veya ortaklarının bir tüzel kişi olması halinde bu tüzel kişiliğin sahipleri, ortakları veya çalışanlarına da hususi damgalı pasaport verilebilecek.

Hususi damgalı pasaport müracaatı, İçişleri Bakanlığı ve Ekonomi Bakanlığınca müştereken belirlenen talep formu aracılığıyla yapılacak. İhracatçı birlikleri, müracaat sahibinin firma yetkilisi olduğuna ve talep formunu imzalayan firmayı temsil ve ilzama yetkili kişi/kişilerin anılan yetkiyi haiz olduklarına dair ibraz edilen belgeleri inceleyecek. İmzalanan talep formu, bölge müdürlüğünün imzasına sunulacak.

Talep formunda eksik, yanlış ve/veya yanıltıcı beyana yer verilmesi halinde doğabilecek hukuki sorumluluk, talep formunu imzalayan müracaat sahibi firma yetkilisi, firmayı temsile yetkili kişiler ve ihracatçı birliği yönetim kurulu başkanı veya onun yetkilendireceği başkan yardımcısına ait olacak.

Hususi damgalı pasaport alan firma yetkilileri, hususi damgalı pasaport alabilme şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması ya da pasaportun geçerlilik süresi içinde bu şartlardan herhangi birini kaybettiği tarihi izleyen 15 gün içinde hususi damgalı pasaportlarını iade etmekle yükümlü olacak.

İade yükümlülüğünü yerine getirmediği tespit edilen firma yetkilileriyle bildirim yükümlülüğünü yerine getirmediği tespit edilen firmanın diğer yetkililerine 10 yıl süreyle hususi damgalı pasaport verilmeyecek.

Ekonomi Bakanlığınca belirlenecek mal ihracatçısı firmalar, bu kararın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde belirlenecek bölge müdürlükleri ile ihracatçı birlikleri genel sekreterliklerine bildirilecek.

YEŞİL PASAPORT NEDİR?

Yeşil Pasaport; Türkiye Büyük Millet Meclisi eski üyeleri, eski Bakanlar ile birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu kadrolar karşılık gösterilmek veya T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri bu derecelerden kesilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalıştırılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlilerine; diplomatik pasaport verilmesini gerektiren vazifelerden başka herhangi bir resmi vazife ile veya kendi hesaplarına yabancı ülkelere gittikleri zaman verilir.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu üyeleri için, T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilme ve emekli keseneklerinin bu derecelerden kesilmesi şartı aranmaz. Bunlardan emeklilik veya çekilme sebepleri ile vazifelerinden ayrılmış olanlara da bu tür pasaport verilir. İl ve ilçe belediye başkanlarına, görevleri süresince hususi pasaport verilir. Hususi pasaport alabilecek durumda bulunanların eşlerine de aynı tür pasaport verilir. Hususi pasaport almaya hakkı bulunduğu sırada vefat edenlerin dul eşlerine başkası ile evlenmemiş ise aynı türden pasaport verilmesi mümkündür.

Hususi damgalı pasaport alabilecek durumda bulunanların ergin olmayan veya ergin olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan öğrenimi devam eden çocuklarına 25 yaşının ikmaline kadar, yine ergin olsalar dahi evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan, aynı zamanda bedensel, zihinsel veya ruhsal özürlerinden en az biri nedeniyle sürekli bakıma muhtaç durumda olduğu resmi sağlık kurumlarının düzenlediği sağlık kurulu raporu ile belgelenen çocuklarına da hususi damgalı pasaport verilir. Hak sahibi ebeveynin vefatı durumunda vefat eden ebeveynden dolayı emekli aylığı (yetim maaşı) bağlanan çocuklar iş sahibi olarak değerlendirilmeyip yukarıda belirtilen diğer şartları taşımaları halinde hususi pasaport verilebilecektir.

"SORUNLAR ORTADAN KALKACAK"

İstanbul Demir ve Demir Dışı Metallar İhracatçıları Birliği Başkanı Rıdvan Mertöz, ihracatçıya yeşil pasaport verilecek olmasını büyük bir sevinçle karşıladıklarını söyledi. Bu kapsamda 450 firmanın şu an için yeşil pasaport alabileceğini söyleyen İDDMİB Başkanı Rıdvan Mertöz, üyelerinin ihracatı artırma gayretleri kapsamında çok önemli bir adım olarak nitelendirdi. Mertöz, Türkiye'ye vize uygulayan birçok ülkeye daha rahat gideceklerini, bu pazarlarda yeni müşteriler edinerek ticari ilişkiler kuracaklarını ifade etti. Mertöz; "İhracatçılar olarak dünyanın çok farklı coğrafyalarına gidiyoruz. Kimi zaman aynı seyahatte birkaç ülkeye gitmemiz gerekiyor. Vize ihracatçıya en çok da zamandan kaybettiriyor. Vizede yaşanan gecikmeden dolayı ticari kayıplar yaşayan ihracatçılarımızın sayısı da azımsanmayacak kadar çok. Dolayısıyla dünyanın pek çok ülkesine vizesiz seyahat anlamına gelen yeşil pasaport hakkının belirlenen şartlarını sağlayan ihracatçılarımıza da tanınması çok önemli bir adım olmuştur. İhracatçılar açısından vize olsa dahi bazı ülkelere girişte yaşanan sorunlar da ortadan kalkacak." dedi. 

"BÜYÜK AVANTAJ"

İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Selçuk Çevik ise yeşil pasaport uygulamasıyla ilgili olarak şunları söyledi:

“İhracatçılar olarak yeşil pasaport haberini bekliyorduk, herkes bu haberi sevinçle karşıladı. Mermer ve maden sektörünün ana pazarı olan Avrupa ve Çin’e vizesiz gidebilecek olmamız bizler için çok büyük bir avantaj. Özellikle Çin’e vize alırken zaman zaman sorunlar yaşıyorduk. Zamanlama açısından bazı aksaklıklar oluyordu. Yeşil pasaport uygulamasıyla bu sorunların önüne geçilmiş oldu. Rahat iş seyahati yapabilmenin, bizi birçok yeni pazara daha ulaştıracağını düşünüyorum.”

"İHRACATA BÜYÜK KATKISI OLACAK"

İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Şenocak, "Deri ihracatçıları olarak yaklaşık 200 firmamız yeşil pasaportlardan faydalanabilecek. Yeşil pasaport biz ihracatçıların çok uzun yıllardan beri talep ettiği bir konuydu. Gerçekleştiği için tüm ihracatçılar olarak çok mutluyuz. Hükümetimize ve TİM Başkanımız Mehmet Büyükekşi’ye çok teşekkür ediyoruz. İhracatçıların vize alamama veya uzun sürelerde vize alma sorunu büyük ölçüde ortadan kalkacaktır. İhracatçılar vize sorunu yaşamadan müşterilerine bir an önce ulaşacağı için ihracata büyük katkısı olacaktır. Bazı ülkeler vize verme konusunda zorluk çıkarıyordu veya pasaportlarımız uzun süreler konsolosluklarda kalıyordu. Yeşil pasaportlar ile bu sorunlar büyük ölçüde ortadan kalkmış olacak. Hızlı bir şekilde müşterilerimize ulaşacağız. Özellikle Asya bölgesindeki bazı büyük ülkeler çok kısa süreli vizeler veriyordu, hatta bazen konjonktürel nedenleri bahane ederek hiç vize vermiyordu. Yeşil pasaportların veriliş süreci ise öncelikle Ekonomi Bakanlığımız firma isimlerini belirliyor. Daha sonrasında ismi açıklanmış olan ihracatçı firmalarımız bağlı bulunduğu ihracatçı birliklerine gelerek başvurularını yapıyor. Bağlı bulunduğu ihracatçı birlikleri son kontrollerini yapıyor ve ilgili ihracatçı birliği başkanı başvuru formunu imzalıyor. En son Ekonomi Bakanlığımızın bölge müdürlüğünden gelen son onayla firma, bağlı olduğu ilin Emniyet Müdürlüklerinde başvurusunu yaparak süreci tamamlıyor. İhracatçılar olarak bölge müdürlüklerinden verilecek son onaya ihtiyaç olmadığını düşünüyoruz. Zaten tüm kontroller TİM bünyesindeki ihracatçı birliklerinin çatısı altında yapılacak. Ekonomi Bakanlığımızın bölge müdürlüklerinden gelecek son onay ile ilgili bir değişiklik yapacağını umuyoruz." dedi.