'Yeşil Kartlı' işadamları

Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan edindiği bilgiye göre, beyannameli gelir vergisi mükellefleri, 2004 yılı gelirleri için bu yıl Mart ayında 1 milyon 241 bin 653 adet beyanname verdi. Beyannamelerde devlete bildirilen toplam gelir miktarı da 8 milyar 369 milyon 579 bin 741 YTL, bir başka ifadeyle 8 katrilyon 369 trilyon 579 milyar 741 milyon lira olarak belirlendi.

Söz konusu tutarın 562 milyon 673 bin YTL'lik bölümünü 28 bin 774 yeminli mali müşavir ve muhasebeci, 561 milyon 760 bin YTL'lik bölümünü 16 bin 543 eczacı, 278 milyon 289 bin YTL'lik bölümünü de 26 bin 685 müteahhit beyan etti. Bu dönemde 6 bin 913 akaryakıt bayii 70 milyon 884 bin, 80 bin 466 bakkal ve süpermarket 262 milyon 795 bin, 27 bin 814 avukat 375 milyon 99 bin, 909 noter de 222 milyon 181 bin YTL kazanç bildirdi.

KAZANÇLARI DÜŞENLER DE VAR

Beyanlarına göre, eczane ve ilaç depoları, diş protez ve laboratuvarları, toprak sanayicileri, un imalatçıları ve satıcıları, mensucat sanayicileri ve konfeksiyon imalatçılarının 2004 yılı ortalama gelirleri, bir önceki yılın da altına indi. Seyahat ve turizm acentaları, otel ve moteller, deri ticareti yapanlar, deriden mamul eşya imal eden ve satanlar ile mobilyacıların kazançları ise hemen hemen aynı seviyelerde kaldı.

2.5 MİLYAR VERGİ

Vergi daireleri beyan edilen gelir karşılığı 1.2 milyon mükellefe 2 milyar 557 milyon 35 bin 540 YTL (2.5 katrilyon lira) vergi tahakkuk ettirdi. İhracat ve ithalatçıların toplam vergisi 13 milyon 209 bin, noterlerin 90 milyon 277 bin, eczanelerin 172 milyon 10 bin, avukatların 117 milyon 878 bin, süpermarketlerin de 58 milyon 223 bin YTL olarak hesaplandı.

BU KAZANÇLA APARTMAN AİDATI BİLE ÖDENMEZ

Bu tablo içerisinde beyannameli gelir vergisi mükelleflerinin ortalama kazançları çok düşük seviyelerde kaldı. Devlete verdikleri gelir vergisi beyanlarına göre, 1 milyon 241 bin mükellefin yıllık ortalama geliri 6 bin 740, aylık ortalama kazancı da 561.7 YTL düzeyinde bulunuyor. Bu tabloya göre, diş protez ve laboratuvarları ayda 147 YTL, kürk imalatçıları ve ticaretini yapanlar 221 YTL, mobilyacılar 260 YTL, ayakkabı imalatçıları 264 YTL, bakkal ve süpermarketler 272 YTL, seyahat ve turizm acentaları 286 YTL, deri imalatçıları 373 YTL, kuyumcular da 414 YTL kazanıyor.

Aylık gelir, bir gecelik konaklama için vatandaşa 150-200 YTL fatura çıkaran otel sahiplerinde 478 YTL, muayene ücretleri 100 ile 150 YTL arasında değişen doktorlarda 931 YTL, mensucat sanayicilerinde 281 YTL, elektrikli ev aleti imal eden sanayicilerde de 542 YTL civarında seyrediyor.

ODACININ DURUMU ÇOK DAHA İYİ

Beyan edilen aylık gelirlere göre, işadamları ve serbest meslek erbabı, devlette odacı olarak görev yapan ilkokul mezunları kadar bile para kazanamıyor. Halen devletteki bir odacıya ayda 525 YTL maaş ödenirken, bu tutar, üniversite mezunu düz bir memur için 528 YTL, işe yeni başlayan bir öğretmen için 670 YTL, 25 yıllık bir öğretmen için 836 YTL, bir hemşire için 617 YTL, bir polis memuru için 882 YTL, bir avukat için de 977 YTL olarak belirleniyor. Kamudaki bir genel müdüre de ayda 2 bin 716 YTL maaş ödeniyor.

Bu tabloya göre, şu kesimlerin aylık ortalama geliri, odacı maaşının dahi altında kalıyor: Kuyumcular, ayakkabı imalatçıları, ayakkabı satıcıları, bakkal ve süpermarketler, otel ve moteller, deterjan sanayi ürünlerinin ticaretini yapanlar, deri imalatçıları ve satıcıları, deriden mamul eşya imal eden ve satanlar, fırınlar, diş hekimleri, diş protez ve laboratuvarları, seyahat ve turizm işletmeleri, un imalatçıları ve satıcıları, mensucat sanayicileri, mobilyacılar, lokantalar, kürk imalatçıları ve satıcıları, inşaat malzemesi satanlar, et ve etten mamul madde imalatçıları ve satıcıları ile konfeksiyon imalatı ve satışıyla uğraşanlar.

SANATÇILARIN AYLIK ORTALAMA GELİRİ 3,273 YTL

Gelir İdaresi Başkanlığı verilerine göre, sanat dünyasının temsilcilerine 22 milyon 231 bin 255 YTL gelir vergisi çıkarıldı. Böylece sanatçıların aylık ortalama geliri 3 bin 273 YTL, bu gelir karşılığı ödeyecekleri aylık ortalama vergi de bin 262 YTL olarak belirlendi.

ASGARİ ÜCRETLİ KADAR VERGİ ÖDEMİYORLAR

Asgari ücretin 488.7 YTL olduğu günümüzde, bir asgari ücretli 62.3 YTL gelir, 2.93 YTL de damga vergisi olmak üzere ücretinden 65 YTL vergi ödüyor.  Buna karşılık diş protez ve laboratuvarlarının ödediği aylık gelir vergisi 31, deterjan sanayi ürünlerinin ticaretiyle uğraşanların 40.7, ayakkabı imalatçılarının 64, deriden mamul eşya imal edenlerin 43.6, mobilyacıların 62.7, lokantaların 55, kürkçülerin de 50 YTL'de kalıyor. 2005 yılı Mart ayında verilen gelir vergisi beyannamelerine göre gelir vergisinde meslek grupları itibariyle aylık ortalama gelir ve ortalama vergi miktarları şöyle: