Yerinde dönüşüm hamlesi: Depremzedeye 500 bin TL hibe, 500 bin TL faizsiz, 2 yıl ödemesiz 10 yıl vadeli kredi

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, dere yatakları gibi yapı yasağı olan yerlerde yasaklara uymayanlar için önümüzdeki günlerde yeni kanunlarla, sert tedbirlerin gündeme gelebileceğini söyledi. Özhaseki, “Bu depremden ders almak gerekir, diyerek ısrarla altını çizerek bahsettiğim konuyu da mutlaka önümüzdeki günlerde gündeme getireceğiz. Yeni kanunlar, yönetmelikler gelecek. Belki de daha sert, güvenlikçi tedbirler gelecek. İnşallah önümüzdeki günlerde herhangi bir sıkıntı olmasın, canlarımız yanmasın diye alacağımız tedbirleri açıklamaya devam edeceğiz” dedi. 11 ilde kendi ev ve işyerini dönüştürmek isteyen afetzedelere hem hibe, hem de faizsiz, 2 yıl ödemesiz, 10 yıl vadeli kredi verileceğini açıklayan Özhaseki, hibe ve kredilerin inşaatın büyüklüğüne göre, hakediş esasıyla verileceğini, başvuruların ise 15 Temmuz’da başlayacağını söyledi.

850 BİN BAĞIMSIZ BÖLÜM İNŞA EDECEĞİZ

Bakan Özhaseki, Yerinde Dönüşüm Projesi’nin detaylarını anlatmak üzere Ankara’da düzenlediği basın toplantısında 6 Şubat depremlerinden 11 ilde 14 milyon vatandaşın etkilendiğini, 680 bin konut ve köy evi, 114 bin 320 dükkân ve 55 bin 680 depo, ahır gibi yapılar olmak üzere toplam 850 bin bağımsız bölümün hasar gördüğünü anımsattı. 319 bin konutu bir yıl içinde vatandaşlara teslim edeceklerini, toplamda 850 bin bağımsız bölüm inşa edeceklerini kaydeden Özhaseki, sözlerini özetle şöyle sürdürdü:

“Şu anda 180 bin civarında konutumuzun ihalelerini tamamladık ve yüzde 90’ında inşaatlar yükselmeye başladı. Bu şehirlerin tarihi, kadim kültürlerinin yanı sıra derin birikimleri, şehir sakinlerinin hatıraları var. Yıllardır bu bölgede yaşayan kardeşlerimiz, afetin sarsıcı etkisine rağmen o hatıralardan kopmak, bulundukları muhitten uzaklaşmak, alıştıkları yerden ayrılmak istemiyorlar. Biz de bu talebe kayıtsız kalmayarak afet dönüşümünde yeni bir projeyi hayata geçiriyoruz.

4 KIRMIZI ÇİZGİ

Burada dört kırmızı çizgimiz var. Birincisi fay hatlarının, fay kırıklarının üzerinde yapılaşma olmayacak. Biliminsanları bu sınırı 60 metre civarında dile getiriyorlar, biz de bilimin ışığında bu kurala uyacağız. İkincisi sıvılaşmanın olduğu zeminlerde yapılaşmaya izin verilmeyecek. Üçüncüsü dere yataklarında imara izin verilmeyecek. Dördüncüsü mimarlık mühendislik hizmetlerinde sıfır tolerans uygulanacak. Yerinde Dönüşüm Projemizi bu dört kırmızı çizgiyi koruyarak uygulayacağız.

BAKANLIK HAZIRLAYACAK

Bu süreçte afetzede vatandaşlarımızı mağdur etmemek adına müteahhitler ve arsa sahiplerine destek olmak için Bakanlığımızca tip sözleşmeler hazırlanacak, sözleşme ekine asgari mahal listesi konulacak. Sözleşmelere ödemelerin yapılması ile işin gecikmesi veya tamamlanamaması durumunda uygulanacak yaptırımlar yazılacak. Vatandaşlarımızın hakları sonuna kadar korunacak.

YARIM KALANI TOKİ BİTİRECEK

Vatandaş 22 yerde açacağımız yapım ve dönüşüm ofislerinden inşaat ruhsatı alıp, kendi evini yapmaya başlayabilecek. Ruhsattan iskana kadar her aşamada kontrol Bakanlığımızda olacak. Olur da müteahhit, yapıyı tamamlayamazsa, TOKİ olarak biz devreye gireceğiz ve vatandaşı mağdur etmeksizin tamamlayacağız. Bakanlığımızın denetiminde belediyelerimizle ve vatandaşlarımızla el ele vererek, 11 şehrimizde afet dönüşümünü hızlı bir şekilde gerçekleştireceğiz.”

İTİRAZ, İNŞAATI DURDURMAYACAK

Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Bakan Özhaseki, ödemelerin hak ediş esasına göre verileceğini, 10 daireli bir apartmanda, 9 kişi anlaşmışken bir kişinin itirazının yapımı durdurmayacağını söyledi. Özhaseki, “5 katlı bir binada 10 kişi oturuyorsa evleri yıkılmışsa, onlar kendi aralarında anlaştıklarında bir müteahhitlik grubuyla bir muvafakat verecekler. O kişiyi muhatap alıp daha sonrasında inşa yapıldıkça o düşündüğümüz kredi ve hibe miktarını ödemeye devam edeceğiz. Ola ki bina içinde bir kişi itiraz etti ve katılmadı. Diğer insanları bekletmeye hakkı yok. O zaman o kişinin de muvafakatı var gibi kabul edip, ortak hesaba onun adına da yatıracağız ve inşaat bitene kadar biz bu miktarı kazandıracağız. Sonrasında kredi miktarını senetlere bölüp, kendilerinden alacağız. 2 sene ödemesiz, 10 yıl vadeli olacak ve faiz de olmayacak. Maliye Bakanımız, İçişleri Bakanımızın katılımıyla Cevdet Yılmaz Bey’in başkanlığında yapılan toplantılarda netleştirdik” dedi. Yerinde dönüşüme ne kadar talep geleceğini bugünden kestirmenin zor olduğunu kaydeden Özhaseki, rezerv alanlara yapılan konutların fay hattı, zemin sıvılaşması, dere yatağı gibi gerekçelerle yapılaşma yasağı getirilen yerlerde arsası olanlara verileceğini vurguladı. Bu kişilere de hibe ve kredinin aynı esaslarla verileceğini söyleyen Özhaseki, bölgede yaşanan nitelikli eleman sorununa dair çözümlerini önümüzdeki günlerde duyuracaklarını belirtti.

OFİSLER NEREDE AÇILACAK?

- Yerinde Dönüşüm sürecini yürütecek olan Yapım ve Dönüşüm Ofisleri ilk olarak 22 noktada açılacak. İhtiyaca göre bunların sayısı artırılacak.

- Hatay- Antakya, Defne, İskenderun, Belen, Kırıkhan, Samandağ ve Hassa’da.

- Kahramanmaraş- Dulkadiroğlu, 12 Şubat, Elbistan, Pazarcık, Türkoğlu ve Afşin’de.

- Malatya- Yeşilyurt, Battalgazi Doğanşehir’de.

- Adıyaman- Merkez, Gölbaşı, Besni ve Kahta’da.

- Gaziantep- İslâhiye ve Nurdağı’nda.

KİM NE KADAR HİBE VE KREDİ ALACAK?

Kendi yapısını yerinde yapmak isteyen afetzedelere konutları için 500 bin, işyerleri için 250 bin lira hibe verilecek. Bu kişiler konutların büyüklüğüne göre 500 ila 800 bin TL aralığında, işyerlerinin büyüklüğüne göre de 250 ila 500 bin TL aralığında; 2 yıl ödemesiz 10 yıl vadeli, faizsiz kredi kullanabilecek. Hibe ve krediler inşaatın ilerleme seviyesine göre yani hakediş esasıyla yapımı üstlenen müteahhitlere ödenecek.

HANGİ KONUTA NE KADAR KREDİ VERİLECEK?

Konut yapımına 500 bin hibenin yanı sıra brüt inşaat alanı 100 metrekareye kadar olan konutlar için 500 bin TL; brüt inşaat alanı 101-150 metrekare olanlara 700 bin TL; brüt inşaat alanı 151 metrekareden büyük olan konutlar 800 bin TL kredi kullandırılacak. Krediler faizsiz, 2 yıl ödemesiz 10 yıl vadeyle ödenecek.

İŞ YERİ KREDİLERİ NASIL OLACAK?

İş yeri yapımına 250 bin TL hibenin yanı sıra brüt inşaat alanı 50 metrekare olanlara 250 bin TL; brüt inşaat alanı 51–100 metrekare olanlara 400 bin TL; brüt inşaat alanı 101 metrekareden büyük olan işyerlerine 500 bin TL kredi verilecek. Bu krediler de faizsiz olacak ve 2 yılı ödemesiz 10 yıl vadeli olarak yine hak ediş esasına göre müteahhitlerine verilecek.

ŞİRKETLER DE YARARLANACAK MI?

Mülkiyeti tüzel kişilere ait olan konut ve işyerleri de hibe ve kredi desteğinden faydalanabilecek.

BAŞVURULAR NE ZAMAN BAŞLAYACAK?

Hibe ve kredi desteklerinden yararlanmak isteyen afetzedeler, 22 noktada kurulacak Dönüşüm Ofislerine, 15 Temmuz’dan itibaren başvurabilecek.

BİRDEN FAZLA DAİRESİ OLANLAR YARARLANACAK MI?

Birden fazla dairesi olup da evli çocukları bu dairelerde oturanlar da hak sahibi sayılacak. Buna göre hibe ve kredi desteklerinden yararlanabilecekler.

APARTMAN SAHİPLERİNE DESTEK NE KADAR OLACAK?

Bütün binaya sahip olan vatandaşlar da bir dairesi için hibe alabilecek. Diğer dairelerin sayısı ne olursa olsun krediyi sadece 3 daire için alabilecek.