‘Yenilenebilir’ hız kesmiyor

Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA), “Yenilenebilir Kapasitesi İstatistikleri 2022” verilerini yayınladı. IRENA araştırması, hızla artan küresel belirsizliklere rağmen yenilenebilir enerjinin büyümeye ve ivme kazanmaya devam ettiğini gösterdi. Açıklanan verilere göre, 2021 yılı sonu itibarıyla küresel yenilenebilir üretim kapasitesi 3.064 Gigawatt’a (GW) ulaştı. Aynı dönemde dünyada yenilenebilir enerji stokunu yüzde 9.1 oranında arttırdı. IRENA raporunda, hidroelektrik santrallerinin 1.230 GW ile küresel toplam yenilenebilir üretim kapasitesinin en büyük payını oluşturması dikkat çekse de, güneş ve rüzgârın yeni üretim kapasitesinde varlığını arttırdığı ortaya koyuldu. 2021 yılında, güneş enerjisinin üretim kapasitesi yüzde 19’luk artış gösterirken, bunu yüzde 13’lük artışla rüzgâr enerjisi izledi.

‘TALEPTEN HIZLI BÜYÜMESİ ŞART’

Raporla ilgili değerlendirmelerde bulunan IRENA’nın Genel Direktörü Francesco La Camera, sürdürülebilir enerji kaynaklarında devam eden büyümenin yenilenebilir enerji dayanıklılığının kanıtı olduğunun altını çizerek, “Geçen yılki güçlü performansı, ülkelerin yenilenebilir enerjilerin çoklu sosyo-ekonomik faydalarından yararlanmaları için daha fazla fırsatı temsil ediyor. Bununla birlikte, cesaret verici küresel eğilime rağmen, yeni Dünya Enerji Geçişleri Görünümümüz, enerji geçişinin iklim değişikliğinin korkunç sonuçlarını önleyecek kadar hızlı veya yaygın olmaktan uzak olduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı. IRENA’ya göre, iklim hedeflerine ulaşmak için yenilenebilir enerjinin enerji talebinden daha hızlı büyümesi gerekiyor. Ancak, elektrik üretimi için yenilenebilir kaynakların kullanımını önemli ölçüde artırmasına rağmen, birçok ülke henüz bu noktaya ulaşamadı.

ÇİN’DEN REKOR KAPASİTE

Raporda, 2021 yılında yeni kapasitenin yüzde 60’nın Asya’dan eklendiği bildirildi. Buradaki aslan payını ise 121 GW yeni kapasiteyle Çin aldı. Bu dönemde, ABD liderliğinde ‘Avrupa ve Kuzey Amerika’ sırasıyla ikinci ve üçüncü sırayı aldı. Rapora göre, Avrupa geçen sene 39 GW, Kuzey Amerika ise 38 GW yenilenebilir enerji kurulumu gerçekleştirdi. Diğer yandan, yenilenebilir enerji kapasitesi Afrika’da yüzde 3.9, Orta Amerika ve Karayipler’de yüzde 3.3 oranında arttı. Bu iki bölgedeki hızın küresel ortalamadan çok daha yavaş olması, elektrik piyasalarını optimize etmek ve bu bölgelerde büyük yatırımları teşvik etmek için daha güçlü uluslararası işbirliğine ihtiyaç olduğunu gösterdiği bildirildi.

TÜRKİYE'DE RÜZGAR VE GÜNEŞ YATIRIMLARI ARTTI

Türkiye’nin 2021 yılında devreye alınan elektrik üretim kapasitesinin yüzde 97’sini yenilenebilir enerji santralleri oluşturdu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de geçen yıl 3.446 MW (Megawatt) lisanslı elektrik üretim kapasitesi devreye girdi. Bu kapasitenin 1.772 MW’yle yüzde 51.5’ini rüzgâr enerjisi santralleri, 498 MW’yle yüzde 14.5’ini güneş enerjisi santralleri oluşturdu. Geçen yıl devreye alınan lisanslı elektrik üretim kapasitesinde biyokütle, atık ısı ve jeotermal santrallerin payı yüzde 16.6 olurken, hidroelektrik santrallerinin payı yüzde 14.5 olarak hesaplandı.