Yeni TTK'da bazı maddelere hapis yerine para cezası

Uzun çalışmalardan sonra son şeklini alarak TBMM'ye sevk edilen TTK Kanun Tasarısı'nda, suç ve cezalara ilişkin detaylar belirlendi. Buna göre 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası öngören bazı maddeler idari para cezasına dönüştürüldü.

 �

Buna göre, cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası olup da 2 bin lira idari para cezasına dönüştürülen fiiller şöyle:

-Tescil ve kayıt için gerçeğe aykırı beyanda bulunmak (38/1)

-Tacirin, ticari işletmesine ilişkin işlemleri, ticaret unvanıyla yapmaması ve işletmesi ile ilgili senetlerle diğer belgeleri bu unvan altında imzalamaması (39/1)

-Tescil edilen ticaret unvanının, ticari işletmenin görülebilecek bir yerine okunaklı bir şekilde yazılmaması (39/2)

-Ticari mektuplarda ve ticari defterlerin dayanağını oluşturan belgelerde ticaret unvanının, işletmenin merkezinin, ticaret sicil numarasının ve şirket internet sitesi oluşturma yükümlülüğüne tabi ise internet sitesi adresinin gösterilmemesi (39/2)

-Belgelerde gösterilecek bilgilerin internet sitesinde yayımlanmaması (39/2)

 -Tacirin, ticari işletmenin açıldığı günden itibaren 15 gün içinde, ticari işletmesinin ve seçtiği ticaret unvanının tescil ve ilan ettirmemesi
(40/1)

-Tacirin kullanacağı ticaret unvanını ve bunun altına atacağı imzayı notere onaylattırdıktan sonra sicil müdürlüğüne vermemesi (40/2)

-Merkezi Türkiye'de bulunan ticari işletmelerin şubelerinin ticaret siciline tescil ve ilan ettirmemesi (40/3)

-Merkezleri Türkiye dışında bulanan ticari işletmelerin Türkiye'deki şubelerinin tescil ettirilmemesi, bu şubeler için yerleşim yeri Türkiye'de bulunan tam yetkili bir ticari mümessil atanmaması (40/4)

-Gerçek kişi tacirin ticaret unvanındaki adının ve soyadının kısaltılarak yazılması (41)

-Kollektif şirketin ticaret unvanında, bütün ortakların veya ortaklardan en az birinin adı ve soyadıyla şirketin ve türünü gösterecek bir ibareye yer verilmemesi (42/1)

-Adi veya sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin ticaret unvanlarında, komandite ortaklardan en az birinin adının ve soyadının, şirketin ve türünün gösterilmemesi, bu şirketlerin ticaret unvanlarında komanditer ortakların adları ve soyadlarına yer verilmesi (42/2)

-Anonim, limited ve kooperatif şirketlerin, ticaret unvanlarında işletme konusunun gösterilmemesi, ticaret unvanlarında, “anonim şirket”, “limited şirket” ve “kooperatif” kelimelerinin bulunmaması, bu şirketlerin ticaret unvanında, gerçek bir kişinin adı veya soyadı yer aldığı takdirde, şirket türünü gösteren ibarelerin, baş harflerle veya başka bir şekilde kısaltma yapılarak yazılması (43)

-Ticari işletmeye sahip olan dernek, vakıf ve diğer tüzel kişilerin ticaret unvanlarında adlarının bulunmaması, donatma iştirakinin ticaret unvanında, ortak donatanlardan en az birinin adı ve soyadının veya deniz ticaretinde kullanılan geminin adının yer almaması, ticaret unvanındaki soyadların ve geminin adının kısaltılması, ticaret unvanında donatma iştirakinin belirtilmemesi (44)

-Bir ticaret unvanına Türkiye;nin herhangi bir sicil dairesinde daha önce tescil edilmiş bulunan diğer bir unvandan ayırt edilmesi için gerekli olduğu takdirde, ek yapılmaması (45)

-Her şubenin, kendi merkezinin ticaret unvanını, şube olduğunu belirterek kullanmaması (48)

-Merkezi yabancı ülkede bulunan bir işletmenin Türkiye;deki şubesinin ticaret unvanında, merkezin ve şubenin bulunduğu yerlerin ve şube olduğunun gösterilmemesi (48)

-İşletme adının tescil ve ilan ettirilmemesi (53)

4 bin liralık idari para cezaları

İki yüz günden az olmamak üzere, adli para cezası olup da 4 bin lira idari para cezasına dönüştürülen fiiller şöyle:

-Ticari işlemleriyle malvarlığı durumunu kanuna göre açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymamak (562/1-A,64/1)

-Defterlerin üçüncü kişi uzmanlara, makul bir süre içinde yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutulmaması(562/1-A, 64/1)

-İşletme faaliyetlerinin oluşumunun ve gelişmesinin defterlerden izlenmemesi (562/1-a, 64/1)

-Tacirin, işletmesi ile ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamaması (562/1-b, 64/2)

-Ticari defterlerin açılış veya kapanış onaylarının yaptırılmaması

-Defterlerin Türkçe tutulmaması

-Kısaltmaların kullanılması halinde bunların anlamlarının açıkça belirtilmemesi

-Bir yazımın veya kaydın, önceki içeriği belirlenemeyecek şekilde çizilmesi ve değiştirilmesi

-Defterlerin ve diğer kayıtların elektronik ortamda tutulması durumunda, bu bilgilerin her zaman kolaylıkla okunmasının temin edilmemiş olması

-Kayıt sırasında mı yoksa daha sonra mı yapıldığı anlaşılmayan değiştirmelerin yapılması

-Defterlere yazımların ve diğer gerekli kayıtların eksiksiz doğru, zamanında ve düzenli olarak yapılmaması

-Hileli envanter çıkarılması (562/1-e, 66)

-Elektronik ortamda saklanan belgelerin ibraz edilememesi (562/1-f, 86)

-Defterlerin muhasebe standartlarına göre tutulmaması, finansal tabloların bu standartlara göre düzenlenmemesi (562/2, 88)

-Diğer adli para cezaları-

Hapis veya adli para cezası gerektiren fiillerin yaptırımlarının sadece adli para cezasına dönüştürüldüğü fiiller şöyle:

-Şirketler topluluğuna dahil bağlı şirketler tarafından hakim şirketle yapılan işlemler hakkında rapor düzenlenmemesi, hakim şirket yönetim kurulunca bağlı şirketlerle olan ilişkilere yönelik raporun düzenlenmemesi (562/3, 199)

Mevcut şekli: İki yıla kadar hapis veya adli para cezası Yapılan değişiklik: İki yüz günden az olmamak üzere adli para cezası

-İnternet sitesi oluşturmamak (562/12)
Mevcut şekli: 6 aya kadar hapis ve 100 günden, 300 güne kadar adli para cezası. Yapılan değişiklik: 100 günden, 300 güne kadar adli para cezası

-Kanunda belirtilen içerikleri internet sitesinde yayımlamamak (562/12)
Mevcut şekli: Üç aya kadar hapis ve 100 güne kadar adli para cezası. Yapılan değişiklik: Yüz güne kadar adli para cezası

-Ayni sermayenin veya devralınacak işletme ile ayınların değerlemesinde emsaline oranla yüksek fiyat biçmek, işletme ve aynın niteliğini veya durumunu farklı göstermek ya da başka bir şekilde yolsuzluk yapmak (562/10, 551)
Mevcut şekli: Üç aydan iki yıla kadar hapis cezası. Yapılan değişiklik: 90 günden az olmamak üzere adli para cezası

-Gümrük ve ticaret bakanlığı denetim elemanlarınca istenilen bilgi ve belgelerin verilmemesi veya denetimin engellenmesi (562/4)
Mevcut şekli: Üç aydan 2 yıla kadar hapis cezası. Yapılan değişiklik: Üç yüz günden az olmamak üzere adli para cezası

-İşlem denetçisinin kanuna aykırı rapor düzenlemesi (562/5-b, 351)
Mevcut şekli: Üç yüz günden az olmamak üzere adli para cezası. Yapılan değişiklik: İşlem denetçileri kaldırıldığı için bu ceza da kaldırıldı

-Sermaye şirketlerinin finansal tablolarını Türkiye ticaret sicili gazetesinde ve internet sitelerinde ilan ettirmemeleri (562/6, 524)
Mevcut şekli: İki yüz günden az olmamak üzere adli para cezası. Yapılan değişiklik: İlan yükümlülüğü kaldırıldığından, bu ceza da kaldırıldı

Cezada değişikliğe gidilmeyen maddeler

Ceza gerektiren fakat herhangi bir değişiklik yapılmayan maddeler şöyle:

-Tacirin ticaret unvanına, kimliği, işletmesinin genişliği, önemi ve finansal durumu hakkında, üçüncü kişilerde yanlış bir görüşün oluşmasına sebep olacak nitelikte, gerçeğe ve kamu düzenine aykırı olarak ekler yapması (46/1)

Mevcut şekli: Üç aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası

-Tek başlarına ticaret yapan gerçek kişilerin ticaret unvanlarına bir şirketin var olduğu izlenimini uyandıracak şekilde ek yapmaları (46/2)
Mevcut şekli: Üç aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası

-“Türk”, “Türkiye”, “Cumhuriyet” ve “Milli” kelimelerinin bir ticaret unvanına bakanlar kurulu kararı olmaksızın ek yapılması (46/3)
Mevcut şekli: Üç aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası

-Ticaret unvanının, işletmeden ayrı olarak başkasına devredilmesi (49)
Mevcut şekli: Üç aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası

-Kurucular tarafından düzenlenen beyanın doğru ve eksiksiz düzenlenmemesi (562/5-a, 349)
Mevcut şekli: Üç yüz günden az olmamak üzere adli para cezası

-Ticari sırların izinsiz kullanılması veya açıklanması (562/7, 527)
Mevcut şekli: Bir yıldan üç yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası

-Sermaye tamamıyla taahhüt olunmamış veya karşılığı kanun veya esas sözleşme hükümleri gereğince ödenmemişken, taahhüt edilmiş veya ödenmiş gibi göstermek (562/9, 550)
Mevcut şekli: Üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası

-Cezası artırılan tek yaptırım-

Düzenlemeyle cezası artırılan tek yaptırım halktan izinsiz para toplamak oldu. Mevcut şekliyle 6 aya kadar hapis cezası olan yaptırım, yapılan değişiklikle, “Bir yıla kadar hapis cezasına” dönüştürüldü.