Güncelleme Tarihi:
1 Temmuz 2012’de yürürlüğe girecek olan Yeni Türk Ticaret Kanunu (TTK) üzerinde bir süredir devam eden eleştiriler masaya yatırıldı ve 25-30 civarında kanun maddesinin değiştirilmesi ya da bazı maddelerin birleştirilmesi yoluyla özellikle hapis cezası öngören yaptırımların azaltılması kararlaştırıldı. İstanbul’da basınla buluşan Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, yaptırımlar arasında yer alan bazı hapis cezalarının idari ya da adli para cezasına dönüştürülerek azaltılacağını söyledi. Yazıcı, en çok itiraz edilen, ‘internette yayınlanacak bilgiler’ konusunda iyileştirme ve netlik sağlanacağını, fatura, perakende fişi gibi belgelere yazılması gereken bilgiler için de sadeleştirme yapılacağını açıkladı.
Kanunun temelini koruyoruz
Bakan Yazıcı şöyle konuştu:
Yeni TTK’yı zaten uygulamayı öteleyerek çıkarmıştık. 2011 Şubat ayında çıktı yıl içinde hiç tartışma olmadı. Ancak bu yılın başından itibaren kanun çok tartışılmaya başlandı. Biz de 13 bölgede TOBB ve TÜRMOB ile birlikte toplantılar yaptık. Bir grup ‘bu kanun ticareti engeller, tüccarın nefesini keser değişmeli’ diyordu. Bir kesim de ‘hiç değişiklik olmasın, yürürlüğe girsin, sonra bakalım’ diyordu. Biz sabırla herkesi dinledik ama ‘değişiklik olabilir’ diye işin ucunu da açmadık. Çalışmalar bitti, hangi maddelerde ne gibi değişiklikler olmalı belirledik. Ama bu değişiklikler kanunun temel direklerini koruyoruz. Çünkü başarılı olası için yaptırımları olmak zorunda. Kanunun temel hedefini ve ana mantığını saptıracak değişiklikler olmayacak.
3 madde 2013’te yürürlüğe girecek
Bu kanunla şirketlerimizin sermayesinin korunması, denetimin rasyonel hale getirilmesi hedeflenmişti. Bundan geri adım yok. Tek kişilik A.Ş., şirketler için holding ya da topluluk hukukunun tesisi gibi önemli değişiklikler getirildi. Şirket genel kurulu ve yönetim kurulu toplantılarının elektronik ortamda yapılması imkanı getirildi. 1535 maddeden, 3’ü hariç tamamı 1 Temmuz 2012’de yürürlüğe giriyor. Şirketlerin internet sitesi kurmasıyla ilgili madde 1 Temmuz 2013’te yürürlüğe girecek. Bağımsız denetimle ilgili madde ve genel kurul ynetim kurullarının elektronik ortamda yapılmasını sağlayan düzenlemeler 1 Temmuz 2013’te yürürlüğe girecek.
Patronun borç alması meselesi
Eleştiriler aslında 5-6 noktada toplanmıştı. Kanunda şirket yönetim kurulu üyelerinin dörtte birinin yüksek tahsilli olmasını şart koşmuşuz ki bu gözden kaçmış. Böyle bir şeye lüzum yok. Diğer bir konu ki şirket ortaklarının şirket cari hesabından borç almalarını önleyen düzenlemedir. Bu madde hem şirketin diğer ortaklarının hem de şirketten alacaklıların hukukunu koruyordu. Biz bu konudaki itirazları yine de dikkate aldık ve ikincil düzenleme ile kâr payı avansına mahsuben para alabilme imkanı sağlayacağız. Ortağın, alabileceği para miktarını, belirli oranlara, sınırlara bağlıyoruz. Sermayesinin yüzde 10’unu 20’sini açmamak ya da 3 ayda geri ödemek gibi.
Rifat Bey’in itiraz ettiği madde de değiştiriliyor
GÜMRÜK ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Yeni TTK’da değiştirecekleri bir önemli maddenin de ‘şirket bilgilerinin internete konulması’yla ilgili olduğunu belirterek, şunları söyledi: “Mesela, ‘bilanço bilgileri, mali tablolar olmasın, ticari sır niteliğinde bilgiler yayınlanmasın’ dendi. Aslında ‘ticari sır yayınlansın’ diye bir şey yok. Ama bu konuda durumu netleştirecek ve bazı bilgileri şart koşmayan bir düzenleme yapılacak, rahatlama olacak. Bu madde için TOBB Başkanımız (Rifat Hisarcıklıoğlu) ‘Sayın bakanım; yayınladık ve paramız olduğu internette görünüyor. Bir dostum da geldi borç para istedi ama vermek istemiyorum. Ne diyeceğim’ diye itiraz etmişti.”
Fatura ve perakende fişinde yer alacak bilgiler azalacak
GÜMRÜK ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, “Bir de kullanılan belgelerde çok detaylı bilgilerin yer alması konusunu yeniden düzenliyoruz. Belgede internet adresi, vergi ve ticaret sicil numarası, telefon ile genel müdür (yetkili kişi) bilgisi olacak sadece” dedi.
Para cezalarını indiriyoruz
GÜMRÜK ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, yeni TTK’da 4 bin TL’den 73 bin TL’ye kadar para cezaları getirdiklerini bunları düşüreceklerini söyledi. Yazıcı şu bilgileri aktardı: “51’inci madde 17 fiil için idari para cezası, 4 fiil için de 3 aydan 2 yıla kadar hapis var. Mesela, ticaret ünvanını gerçeğe aykırı tescil ettirmek gibi eylemlere hapis var. 562’nci madde de yaptırımlar öngörüyor. Orada da bazı fiillerin cezalarını idari ya da adli para cezasına dönüştürüyoruz.”
Ekonomik suçlar için ‘ekonomik ceza’ya tamam ama ekonomik suç hangisi
GÜMRÜK ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, yeni TTK’da fazla cezai yaptırım olduğunun söylendiğini ve “her ticari alanı düzenlerken yaptırım öngören, hapis cesaları geçiren bir kanun” diye eleştirildiğini hatırlatarak, şu görüşleri dile getirdi: “Bu eleştiriyi de haklı bulmuyoruz. Bu kanun 30’u aşkın fiille ilgili yaptırım öngörüyor ama eskisinde de birçoğu zaten vardı. En önemli argüman da ‘ekonomik suça ekonomik ceza olmalı’ sözü ama ekonomik suç ne iyi belirlemek lazım. Şirketin evrakı üzerinde sahtecilik yapılmışsa hapis cezası olacak. İnternet sitesini zamanında kurmamışsa, evrak tescilinin zamanını geçirmişse para cezası getiriyoruz. Hapis cezası olan işlerin sayısını azaltıyoruz. Kanunun uygulanmasına aykırı fiillerin yaptırıma tabi olması gerekli ama yaptırımlar ticaret erbabının ticari faaliyetine de engel teşkil etmemeli. Bu ölçüyü dikkate alarak yaptırımları yeniden düzenliyoruz.”