Yeni nesil akıllı telefonlar afetlerde hayat kurtarabilir

Artık bazı akıllı telefonlar uydular ile doğrudan bağlantı kurabiliyor. İşte bu altyapı, deprem sonrasında oluşan iletişim sorunlarını tamamen ortadan kaldırabilir. Bu alanda çalışmalar yapan Huawei’nin Mate 50 akıllı telefon ailesinin ana modelleri uydu bağlantı desteğine sahip. Huawei Mate 50 kullanıcıları telefonları normal olarak çekmiyor olsa da uydu bağlantısı üzerinden mesaj gönderebiliyor, konum paylaşabiliyor. Burada odak nokta direkt olarak acil durumlar oluyor. Örneğin, telefonların çekmediği yerleşim yerlerinden uzak bir bölgede yaralanarak mahsur kalan bir Mate 50 kullanıcısı, konumunu arkadaşlarına ya da resmi yardım kurumlarına bildirerek yardım alabiliyor.

ACİL MESAJ GÖNDERME

Bu hayat kurtarma özelinde planlanan uydu bağlantı sürecini esas öne çıkaran isim ise teknoloji devi Apple. Şirket, iPhone 14 ailesinde uydu bağlantı desteği sunuyor. Ailenin tüm üyeleri ortak olarak uydu üzerinden Acil SOS özelliğine sahipler. Bu özellik Huawei’nin kurduğu sistem ile benzer bir mantık ve amaç üzerine kuruluyor. Apple’a göre uydu üzerinden Acil SOS özelliği yazılımla derin bir şekilde entegre edilmiş özel bileşenleri bir araya getirerek antenlerin doğrudan uyduya bağlanmasını sağlıyor. Böylece hücresel ağ veya Wi-Fi kapsamı dışındayken acil çağrı merkezine mesaj gönderiliyor. Teknoloji şu anda sadece ABD ve Kanada’da kullanılabiliyor.

ALTERNATİFLER ARTIYOR

- Uydu bağlantı teknolojileri uydularla sağlam bölgelerdeki baz istasyonlarını harmanlayabiliyor, 5G teknolojisiyle temel iletişim ihtiyaçlarının üzerindeki verileri aktarabilir hale geliyor. Aynı zamanda SpaceX Starlink gibi uydudan gerçek zamanlı ve sürekli olarak internet sağlayan sistemler de deprem sonrasındaki iletişim sorunlarını çözmek adına çok sağlam bir alternatif olarak karşımıza çıkıyor. Özet olarak iletişimin temelini topraktan kesmek, devasa depremlerde ve diğer bazı felaketlerde her şeyi değiştirecek bir potansiyel ortaya koyuyor.

NASIL ÇALIŞIYOR

- Sabit uydular deniz seviyesinden ortalama 32 bin kilometre uzaklıkta yörüngede hareket etmeden dururlar. Hareketli olan uydular ise ortalama 750 ile bin 500 kilometre arasında bir uzaklıkta dünyanın etrafında dönerler ve bunu ortalama 1 ila 1.5 saat arasında bir sürede tamamlarlar. Uyduya bağlanma özelliği olan akıllı telefonlar, normal telefonlar gibi baz istasyonları üzerinden değil, doğrudan uydu aracılığıyla bağlantı kuruyor. Ancak, bu telefonlar kapalı alanda çok verimli çalışmıyor. Açık alanlarda uydu ile mutlaka bağlantı kurabiliyor.

BAZ İSTASYONLARI DEVRE DIŞI KALDI

- Telefonları uyduya bağlama konusunda ve uydu üzerinde gerçek zamanlı görüşme konusunda “Samsung”, “MediaTek” ve “Qualcomm” gibi dev isimler de aktif olarak teknolojiler geliştirirken, bu teknolojiler hemen her deprem sonrasında yaşanan ve Türkiye’deki son depremlerde çok büyük sıkıntı yaratan iletişim sorunlarına karşı güçlü bir çözüm olabilir. Yapılan açıklamalara göre, Türkiye’deki GSM şirketlerinin baz istasyonları, nüfusun yoğun olduğu şehir merkezlerinde çok kısıtlı bir alanda (kapsamın çok yoğun yerlerde 200 metreye kadar düştüğü aktarılıyor) hizmet verebiliyor. Eğer üzerine baz istasyonu kurulan binalar yıkılırsa ya da bu binaların olduğu bölgede elektrik kesilirse tüm bağlantı kopuyor. Burada geçici bir çözüm olarak mobil bazı istasyonları devreye giriyor ancak onların da bölgeye götürülmesi zaman alıyor ve mobil baz istasyonlarını çalıştırılacak jeneratörlere sürekli yakıt sağlanması gerekiyor.