Yeni maden güneş paneli

Kullanılmayan güneş panellerinin değeri, hızla artmaya başladı. Kullanılmadığı için daha önce çöpe atılan paneller, teknolojik gelişmeler ve artan ihtiyacın da etkisiyle artık daha düşük maliyetlerle dönüştürülebiliyor. Önümüzdeki dönemde, güneş paneli atıklarının sahip olduğu değer nedeniyle bir çeşit maden olarak görüleceği belirtiliyor. Dünyada 2050 yılına kadar ömrünü tamamlamış güneş panellerinin 80 milyon tona ulaşacağı düşünülüyor. Merkezi Norveç’te bulunan bağımsız bir araştırma şirketi Rystad Energy’ye göre ise geri dönüştürülmüş fotovoltaik (PV) güneş panellerinden elde edilen malzemelerin değeri bu yıl, 170 milyon dolara ulaştı. 2030’da ise bu oranın 2.7 milyar doları aşması; 2050 yılına kadar ise 80 milyar dolara yaklaşması bekleniyor.

ENERJİ DÖNÜŞÜMÜ

Geri dönüştürülmüş güneş panellerine olan talebin, kurulum sayısı arttıkça ve tedarikteki sıkıntılar sürdükçe önümüzdeki yıllarda hızla artacağı düşünülüyor. Rystad Energy analisti Kristin Stuge, yükselen enerji maliyetleri, gelişmiş geri dönüşüm teknolojisi ve düzenlemelerle, kullanılmayan güneş panellerinin çok daha fazla oranda geri dönüşüme gönderilmesinin sağlanabileceğini belirtti. “Enerji dönüşümü hızlanırken farklı hammadde ve madencilik ihtiyaçları ortaya çıkıyor” diyen iklim ve enerji düşünce kuruluşu Ember’ın Türkiye, Ukrayna ve Batı Balkanlar Sorumlusu Ufuk Alparslan, “Dünyada güneş santrali kurulumlarının büyük kısmının daha yakın zamanlarda yapıldığı düşünülünce, henüz ömrünü tamamlamış panel miktarının bugünkü tedarik ihtiyacını giderebilmesi mümkün gözükmüyor. Ancak küresel güneş enerjisi kurulu gücünün geldiği noktada, gelecekte panel geri dönüşümünün devasa bir sektör halini alacağı bir gerçek” açıklamasını yaptı.

EN BÜYÜK HACİM CAMDA

Bu yıl yapılan kurulumlarla, 15 yıl içinde olası bir geri dönüştürme sürecinde en çok hangi bölgelerin ve ülkelerin yararlanacağına yönelik tahminler de bu anlamda dikkat çekici. Çin, bu yıl küresel kurulumların yüzde 40’ını oluşturacak ve bu panellerin 15 yıl içinde, tahmini geri dönüşüm değeri 3.8 milyar dolar olacak. Hindistan ise 800 milyon dolarla ikinci sırada yer alırken bu ülkeyi, 200 milyon dolarla Japonya takip edecek. Bir güneş panelinin bileşenlerinde alüminyum, gümüş, bakır ve polisilikon öne çıkıyor. Gümüş toplam ağırlığın yaklaşık yüzde 0.05’ini oluştursa da malzeme olarak yüzde 14’üne karşılık geliyor. En büyük malzeme hacminin ise yüksek geri dönüşüm oranına sahip olan cam olduğu belirtiliyor.

GES KAPASİTESİ

Ufuk Alparslan, güneş panellerinin geri dönüştürülmesinde AB’nin öne çıktığını belirterek, “Sektörün büyüklüğü henüz mütevazı bir hacme sahip, kararlı adımlar atan herhangi bir ülke hızla öne geçebilir. Bir ülke ne kadar fazla güneş kapasitesine sahipse ve daha çok kapasite eklerse o ülkenin geri dönüşüm potansiyeli o kadar yüksek olacak. Dolayısıyla güneş santrali kurulum planlarıyla geri dönüşüm planları birbirinden bağımsız değerlendirilemez. Güneş paneli gibi değerli atıklar bir nevi maden olarak görülecektir” dedi.