Yeni konutlar geliyor
Güncelleme Tarihi:
Pandemi ve maliyet artışı nedeniyle yeni yatırımlar konusunda bir süredir temkinli davranan konut geliştiricileri kolları sıvadı. Konuta talep canlıyken üretim iştahının azalması nedeniyle sektörde arz-talep dengesi bozulmuştu. Konut satışlarının yükselen fiyatlara ve kredi faizine rağmen her ay artması talebin en net göstergesi olunca üreticiler de harekete geçti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre belediyeler tarafından 2021 yılı ocak-eylül döneminde verilen yapı ruhsatlarında, bir önceki yılın aynı dönemine göre, bina sayısı yüzde 59.5, yüzölçümü yüzde 36.4, değer yüzde 86.3, daire sayısı yüzde 33.4 arttı. Yılın 9 ayında yapı ruhsatı verilen yapıların toplam yüzölçümü 99.2 milyon metrekareyken bunun 57.2 milyon metrekaresi konut, 23.2 milyon metrekaresi konut dışı ve 18.8 milyon metrekaresi ise ortak kullanım alanı olarak gerçekleşti. Kullanma amacına göre 69.3 milyon metrekareyle en yüksek pay, iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binaların oldu. Bunu 7.7 milyon metrekareyle bir daireli ikamet amaçlı binalar yani müstakil yapılar izledi. Ocak-eylülde 94 bin 19 bina ve 480 bin 293 daire inşası için ruhsat alındı.
İSKAN RAKAMLARI
Belediyeler tarafından verilen yapı kullanma izin belgelerinde (iskan) bina sayısı yılın 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 ve değeri yüzde 34.3 artarken, yüzölçümü yüzde 1.3, daire sayısı yüzde 1.5 azaldı. Bu yapıların toplam yüzölçümü 85.2 milyon metrekare olarak hesaplanırken, bunun 47.7 milyon metrekaresini konut, 20.3 milyon metrekaresini konut dışı ve 17.3 milyon metrekaresini ortak kullanım alanları oluşturdu. 9 ayda iskan verilen bina sayısı 61 bin 183, daire sayısı ise 418 bin 221 oldu.
MÜSTAKİL EVLERE TALEP ARTTI
SALGINLA birlikte değişen konut talepleri ruhsatlara da yansıyor. Konut üreticilerinin ruhsat aldığı müstakil yapı sayısı 9 ayda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 101.5, yüzölçümü yüzde 120.5 arttı. 2020 ocak-eylülde yaklaşık 18 bin müstakil yapı için ruhsat alınırken, bu sayı bu yıl 36 bin 205’e çıktı. Geçen yıl ocak-eylül döneminde 3.5 milyon metrekare müstakil yapıya ruhsat verilirken, bu yıl 7.7 milyon metrekareye yükseldi. Tüm yapı tipleri için alınan ruhsat içinde müstakil yapıların payı önemli ölçüde arttı. Ocak-eylül 2020’de müstakil yapıların yüzölçümü payı yüzde 4.8’ken, bu yılın ocak-eylül döneminde yüzde 7.8’e kadar çıktı.
FİYATLARA MALİYET ETKİSİ
TÜKETİCİLER için en önemli sorun fiyatlar, üreticiler için de maliyetler. Tüketici her geçen gün artan fiyatlar nedeniyle konuta erişimde zorlanıyor. Öyle ki Merkez Bankası’nın eylül ayı verilerine göre konut fiyat endeksi yüzde 35.5 ile tüm zamanların rekorunu kırdı ve metrekare fiyatı ilk kez 5 bin lirayı geçti. Dolardaki hareketliliğin maliyetleri doğrudan etkilediğini belirten üreticiler ise fiyat artışının süreceğini dile getiriyor. Kimi sektör temsilcileri yeni projeler için maliyetlerin öngörülebilir seviyeye gelmesini beklediğini belirtiyor. Bu nedenle ruhsatlarını alsa da hemen üretime başlamayanlar da var. İnşaat süresinin de ortalama 1.5-2 yıl olduğunu düşünürsek, bu da konutta arz-talep dengesinin oturmasının zaman alacağını gösteriyor.