Yedi ayın zirvesinde

PETROLÜN varili 2016’da ilk kez 50 doların üzerine çıktı. Brent petrolün varil fiyatı Asya’da 50.07 dolardan işlem gördü. ABD ham petrolünün varil fiyatı da 12 Ekim’den bu yana gördüğü en yüksek seviyesine çıktı. Petroldeki yükseliş, ABD’de petrol envanterinde azalma yaşandığı yönündeki haberleri takip ediyor. Bu azalmada ise Kanada’daki büyük yangının arzda kesintiye neden olmasının etkili olduğu belirtiliyor. Petrolün varil fiyatı 7 aylık bir aranın ardından ilk kez 50 doların üzerinden işlem görmüş oldu. Net petrol ithalatçısı konumunda olması sebebiyle Türkiye ekonomisi, fiyatlardaki oynaklık artışından daha çok etkilenebiliyor. Merkez Bankası, son olarak ham petrol tahminini 2016 yılı için 37 dolardan 40 dolara güncellemişti. Petrol Haziran 2014’te 115 dolara kadar yükselip rekor kırmıştı.

GÖZLER 2 HAZİRAN’DA
Brent petrolün varil fiyatı, ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) tarafından açıklanan stok verilerinin beklentilerin üzerinde düşüş kaydetmesinin ardından yükselişe geçerek önceki günü 49.86 dolardan tamamlarken, dün de 50 doların üzerine çıktı. Böylece Brent petrol, yılın ilk günlerinde son 13 yılın en düşük seviyesi olan varil başı 28 dolara geriledikten sonra, 50 dolar seviyesiyle yüzde 80 artış kaydetmiş oldu. EIA’nın açıkladığı verilere göre, ABD petrol stokları 4.2 milyon varil düştü. ABD’nin en büyük tedarikçisi olan Kanada’nın batısında çıkan büyük yangın, ülkede üretimin günlük bir milyon varil düşmesine neden oldu. Son dönemde petrol fiyatlarındaki toparlanmada, OPEC ve Rusya’nın petrol üretimini dondurmaya yönelik müzakereleri zaten etkili olmuştu. Destek Yatırım Menkul Değerler Araştırma Müdür Yardımcısı Adnan Çekçen, “Petrol fiyatlarındaki toparlanmanın iki önemli sebebinin ön plana çıktığını görüyoruz. Son dönemde, haftalık olarak açıklanan ham petrol stoklarında ciddi bir düşüş söz konusuydu.

Petrolü yukarı taşıyan bir başka etkinin 2 Haziran’da yapılacak kritik OPEC toplantısı beklentileri olduğunu söylemekte fayda var. Piyasa yılbaşından bu yana bir anlaşma olacağını fiyatlamayı tercih etti” diyor.

TÜRKİYE İÇİN ÖNEMLİ
REUTERS’a konuşan CMC Markets Baş Piyasa Analisti Ric Spooner, Kanada’daki arz kesintileri ve Libya ve Nijerya’daki güvenlik sorunlarına rağmen petrolde dünya çapında bir bolluk olduğunu dile getirirken, “Tabii ki 50 dolar bir psikolojik eşik. Bunun da üzerine çıkması için uğraşanlar olacaktır” yorumunu yapıyor. Enerji ithalatçısı Türkiye açısından da petrol fiyatlarının seyri oldukça önemli. Merkez Bankası, 2016 yılı ham petrol fiyat tahminini yıllık ortalama 40 dolar olarak revize etmişti. 2015 yılında Türkiye aylık ortalama 2 milyon ton, günlük ise 500 bin varil petrol ithal etti. Ayrıca doğalgazın fiyatları da petrole endeksli. Doğalgaz fiyatı, ham petrol fiyatlarındaki değişimler dikkate alınarak 3 ayda bir yeniden belirleniyor. 2015’te Türkiye’nin ham petrol ithalatı yaklaşık 25 milyon 66 bin ton oldu. Petrol fiyatı 2015 yılında ise ortalama 52.5 dolar seviyesindeydi.