Güncelleme Tarihi:
TİCARİ gayrimenkul danışmanlık pazarında faaliyet gösteren Cushman&Wakefield, global gayrimenkul yatırımlarına yön veren ‘Yatırım Atlası 2018’ raporunun sonuçlarını açıkladı. Küresel ticari gayrimenkul piyasalarının 2017 sonuçlarının değerlendirildiği, 2018 ve sonrası öngörülerinin yer aldığı rapora göre gayrimenkul sektöründe yatırım bölgeleri de yatırım alanları da değişiyor.
BATIDAN DOĞUYA YÖNELME
Gayrimenkul yatırım seviyesinin 2017’de rekor kırdığını belirten Cushman&Wakefield Yönetici Ortağı Tuğra Gönden, “Küresel gayrimenkul yatırım seviyesi 2017’de 1.62 trilyon doları geçti. 2015 seviyesi 1.45 trilyon dolardı. Zirvenin aşılmasının en önemli sebeplerinden biri Asya’daki yükselen performans. 2018 ve sonrasında da yatırımlar batıdan doğuya yönelecek” dedi. Rapora göre Türkiye, ofis yatırımlarında yüzde 7.25, perakendede yüzde 6.5 ve sanayide yüzde 9’luk yıllık yatırım getirisine sahip. Gönden, bu oranın gelişmekte olan ülkeler arasında düşük seviyede olduğunu kaydetti.
FIRSATLAR VAR
2017 yılında ülkeler arası ticari gayrimenkul yatırım hacminin 158.1 milyar dolar olduğunu ve bunun yaklaşık yüzde 75’inin sadece Avrupa bölgesine gerçekleştiğini belirten Tuğra Gönden, “Türkiye’nin payı ne yazık ki kısıtlı kaldı. Türkiye, küresel ticari gayrimenkul pastasından 2016’da 206 milyon dolar, 2017’de ise 355 milyon dolar pay aldı. Yatırımdan aldığımız pay düşük ama önümüzde örneğin yurt ve veri merkezleri alanında çok büyük fırsatlar var” diye konuştu.
TRUMP ETKİSİ
POLİTİK faktörlerin İngiltere, İspanya, İtalya, Rusya ve Türkiye dahil birçok ülkede etkili olacağını belirten Gönden “Fransa ise, 2024 Olimpiyatları nedeniyle farklı bir şekilde takip edilecek. Amerika’da Başkan Trump’ın politikaları gayrimenkul yatırımlarını olumsuz etkilemeye başladı. Yıllık yüzde 96 artış gösteren Asya kaynaklı yatırımların Kuzey Amerika’nın kaybı, Avrupa’nın kazancı haline dönüşeceği düşünülüyor” dedi.
YÜKSELEN 5 TREND
Rapora göre, değişen tek konu rotalar değil. Yükselişe geçen paylaşım ekonomisiyle birlikte önümüzdeki yıllarda üreticilerin de yatırımcıların da farklı gayrimenkul konseptlerine ilgi duyacakları vurgulanıyor. Gönden, ofis ve rezidans pazarının tahtına aday alternatifleri şu şekilde sıralıyor:
Öğrenci yurtları: Yatırımcıların alternatif konut faaliyeti alanlarının başında öğrenci konaklaması var. Özellikle küresel çapta popülaritesi artan üniversiteler sayesinde öğrenci konaklamalarının hacmindeki hızlı artış yatırımcıları hem bu konsepte hem de üniversite şehirlerine itiyor.
Oteller: Güçlenen turizm ve global ekonomideki yükseliş, küresel ölçekte otel yatırım hacimlerini koruyor. Bu alternatif yatırım için de en güçlü aday Asya. Avrupa seviyesini korurken, Kuzey Amerika’da hacimler azalıyor.
Otopark: 2016’da bir önceki yıla kıyasla yüzde 1.000’in üzerinde artıştan bahsedilmişti. 2017’de ise otopark alanlarına yapılan yatırım hacmi nispeten sabit bir seyir izlemiş durumda. Teknolojik gelişmelerle bu alandaki yatırımların önemli ölçüde değişmesi bekleniyor.
Sağlık ve bakım evleri: Yaşlanan küresel nüfus ile birlikte yakın gelecekte, yaşlı bakım hizmet yelpazesinde yer alan sağlık ve bakım tesisleri için güçlü talep bekleniyor.
Veri merkezi: Tüm dünyada veri merkezi yatırımları yükselişte. Küresel çapta hacimler yüzde 20 artmış durumda. Verideki artışla birlikte 2018’de, veri merkezleri inşa ve işletmesine talep yükselecek.
ASYA’YA İLGİ BEKLENİYOR
KÜRESEL yatırımlara ışık tutan raporla ilgili açıklama yapan Gönden, “Faiz oranlarının yükselmesiyle gayrimenkulden elde edilen getiri yavaş yavaş düşecek olsa da, devam eden arz sıkıntısı nedeniyle bunun hemen olmasını beklemiyoruz” dedi. Küresel gayrimenkul pazarında yatırımcıların hedeflerini bölgeler arasında değiştireceğini vurgulayan Gönden, “Bu nedenle 2018’de daha dinamik bir pazara tanık olacağız. Asya’ya karşı artan bir sınır ötesi ilgi bekliyoruz. Sektörün gelişmesi durumunda Hindistan da fırsatlar sunacak” diye konuştu. Gönden’in verdiği bilgilere göre Tayland, Vietnam, Filipinler ve Çin dahil tüm Asya fırsatlar konusunda iddialı. Rusya ve Brezilya’nın da tekrar oyunun bir parçası olma yolunda ilerleyeceği düşünülüyor.