OluÅŸturulma Tarihi: Temmuz 18, 2005 00:00
Barter yasa bekliyor. Finansman sorununa çözüm olarak önerilen barter sistemine göre, mal ve hizmet bedelleri yine mal ve hizmet olarak ödeniyor. Yasanın çıkması halinde, Türkiye’de 250 milyon
dolar civarında olan kayıtlı barter ticaretinin yıllık 2 milyar dolara çıkabileceÄŸi belirtiliyor.MAL ve hizmet bedellerinin yine ‘mal ve hizmet’ olarak ödenmesi anlamına gelen çok taraflı takas iÅŸlemi ‘barter’ sistemi yasa bekliyor. Sistem, firmaların finansman sıkıntısına çözüm olacak alternatif ticaret yöntemi olarak öneriliyor. Türkiye’de önemli iÅŸ hacmine sahip barter ÅŸirketlerinden biri olan World Barter Genel Müdürü Ä°brahim Ä°spir, barter sistemini düzenleyen bir yasanın çıkması halinde sektörün katlanarak büyüme potansiyeli olduÄŸunu söyledi. Ä°spir, ‘mal ve hizmet bankası’ ÅŸeklinde çalışan barter konusunda ABD’de 380 sayfadan oluÅŸan özel bir yasa olmasına karşın, Türkiye’de sistemin Türk Ticaret Yasası kapsamında yürütüldüğünü belirtti. Ä°spir, ‘banka’ iÅŸlevi nedeniyle her isteyenin çok düşük sermayelerle barter ÅŸirketi kurmasının sistem açısından bir risk olduÄŸuna dikkat çekti. Ä°spir, ‘Bu gibi konularda, kurallar konulması ÅŸart’ dedi. 2 MÄ°LYAR DOLARA ULAÅžIR: Ä°spir, Türkiye’de 19 barter ÅŸirketinin var olduÄŸunu, ancak bunlardan 7-8 tanesinin faaliyette olduÄŸunu söyledi. Halen 200-250 milyon dolar civarında kayıtlı barter ticareti olduÄŸunu dile getiren Ä°spir, tanıtım ve ilgili yasaların çıkarılması ile bu rakamın yıllık 1-2 milyar dolarlara çok rahat ulaÅŸabileceÄŸini kaydetti. Ä°spir, barter ÅŸirketleriyle yapılan ticaret dışında, firma veya kiÅŸiler arasında tek taraflı yapılan takas iÅŸlemlerinin yıllık hacminin ise 1 milyar doları aÅŸtığını belirtti. ARAZÄ° AL PAY ÖDE: Barter sistemiyle likidite sorunun çözülebileceÄŸine dikkat çeken Ä°spir, Türkiye’de 100 yıllık sanayi geçmiÅŸi olan gruplar dışında bütün ÅŸirketlerde sermaye sorunu olduÄŸunun altını çizdi. Ä°spir, ‘Şirketlerin parası yok ama malları, stokları var. Yatırım yapacak giriÅŸimciye diyoruz ki, ‘Fabrika arazisini ben vereyim, çelik konstrüksiyonunu ben yaptırayım. Ãœretime geçince üretiminin bir kısmını sisteme satarak borcunu öde’. Böylelikle, alternatif bir finans modeli yaratılıyor. Firmalar, reklam için para ayıracağına, ürünlerini sistem içinde satarak stoklarını azaltıyor ve reklam için ayıracağı parayı yatırıma yönlendirebiliyor’ diye konuÅŸtu. Ä°spir, sözlerini şöyle sürdürdü:HERKES KATILABÄ°LÄ°R: ‘Bir ürünü veya arzı olan herkes sisteme katılabilir. Kuaförler, doktorlar, hastaneler, iÅŸ yapan herkes. Hatta iÅŸ yapmayan sadece gayrimenkulü, arabası olanlar da katılabilir. Yurtdışında ÅŸirket barter’ı ve bireysel barter ayrı ayrı yürütülüyor, ancak Türkiye’de henüz ÅŸirketler arası barter ağırlıklı. Özellikle medya kuruluÅŸları reklam karşılığında çalışanlarına tatil yaptırma, giysi ve araba alma, spor kulüpleri de futbolculara transfer parası yerine ev, villa, araba verme yoluna gidiyor.’18 ayda 15 milyon dolara ulaÅŸtıkÄ°STANBUL merkezli World Barter’ın Türk Barter’dan sonra sektörün 2’nci firması olduÄŸunu dile getiren Ä°brahim Ä°spir, ÅŸirketlerinin yaklaşık 18 ay önce faaliyete geçtiÄŸini söylerken, ‘Bu kadar kısa sürede, yıllık 15 milyon dolarlık iÅŸ hacmine ulaÅŸmayı baÅŸardık. 5 yıl içerisinde halka arz planlıyoruz’ dedi. Sektörün en büyük ÅŸirketi olan Türk Barter’in 2 bin, World Barter’ın ise bin üyesi olduÄŸu belirtiliyor.Davana bakarım, otelinde kalırımBARTER sistemine dahil olan bir avukat, avukatlık hizmeti karşılığı tercihine göre, 5 yıldızlı otelde tatil yapabiliyor, kuaförde saçını yaptırabiliyor veya tercüme hizmeti alabiliyor. Gayrimenkulu olan bir kiÅŸi ise, sisteme gayrimenkulünü arz ederek, ihtiyacı olan diÄŸer mal ve hizmetleri alabiliyor. Borç kapanır, kayıtdışı önlenirÄ°BRAHÄ°M Ä°spir, Türkiye’nin borçlarının da uluslararası barter uygulamaları ile kapatılabileceÄŸini ifade etti. Ä°spir, buna karşın Türkiye’nin dış ticaret mevzuatı nedeniyle bazı sorunların oluÅŸtuÄŸunu ve bu sorunlar nedeniyle sistemin iÅŸleyemediÄŸini kaydetti. Ä°spir, söz konusu mevzuatın daha esnek hale getirilmesi gerektiÄŸini vurguladı. Ankara merkezli ARTS Anatolia Barter’ın Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Abdullah Erin de, dünyada takas ekonomisinin ekonomideki payının yüzde 45’lere ulaÅŸtığına iÅŸaret ederek, Türkiye’de ise kayıtdışı ekonominin yüzde 60’a kadar çıktığına dikkat çekti. Erin, barter sisteminin geliÅŸtirilmesinin kayıtdışını ekonominin kayda alınmasında önemli yarar saÄŸlayacağını vurguladı. Erin, ‘Kayıtdışının en az yarısı barter ile ekonomik kayıtlara girer’ dedi.Sisteme ÅŸarkıcı konserle futbolcu villayla girdiÄ°NÅžAATTAN turizme, saÄŸlıktan reklama, avukatlık hizmetlerine kadar her alanda uygulanan barter sistemi kapsamına, Haluk Levent, Ege, Ayhan AÅŸan, Bayhan gibi ÅŸarkıcılar da dahil oldu. Bu kiÅŸiler, konser veya gösteri karşılığında sistemden alım yapıyor. Öte yandan Siirt JETPA Spor’a, Tanju ve Sergen’in transferi barter yöntemiyle yapılırken, Aziz Yıldırım da futbolculara bu yöntemle 22 villa sattı. Dünya ticaretinin yüzde 40’ını oluÅŸturuyorTHE Business Trend Analysts’in yaptığı araÅŸtırmaya göre, dünya ticaretinin yüzde 40’ı barter sistemiyle yapılıyor. Barter, dünyada, özellikle ABD’de 37 yıldan bu yana uygulanırken, bugün 600 binden fazla kuruluÅŸ barter ticareti yapıyor. ABD’de yaklaşık 500 barter firması, tahminen 450 bin üye firmayla yılda 400 milyar dolarlık iç ve dış barter ticareti gerçekleÅŸtiriyor. ABD’de barter ticaretinin her yıl yüzde 16 oranında arttığı belirtiliyor. Öte yandan, The Economist dergisi de 2010 yılında dünya ticaretinin yüzde 50’sinin barter sistemiyle yapılacağını iddia ediyor.Barter’ın ÅŸirketler için avantajlarıStok eritme Atıl kapasiteyi deÄŸerlendirme Yeni pazarlara ulaÅŸma ve yeni müşteriler kazanmaÃœcretsiz ve etkin reklam Ãœyelerin rekabetin zararlı etkilerinden korunmasıTahsilat riskinin ‘yüzde sıfır’ olmasıFaizsiz ürün ve hizmet kredisi Güvenli ve kolay ihracat Sistem nasıl çalışıyor?BARTER sistemi için ÅŸirketlerin öncelikle bir barter ÅŸirketine üye olması gerekiyor. Ãœyelik ücretinde sınır yok. Ãœye firmalara, ‘barter kredisi’ adı altında mal ve hizmet kredisi veriliyor. Barter sisteminin üyeleri, bir mal veya hizmet satın aldıklarında para ve diÄŸer ödeme araçları ile ödeme yapmıyor, onun yerine bedeli karşılığı sisteme borçlanıyor. Borçlanan firma borcunu 10-12 aylık sürede, ürününü diÄŸer bir üye firmaya satarak ödüyor. Bu sürede ödeme yapamaz ise borcunu nakit ödemek durumunda kalıyor. Buna karşılık, barter ÅŸirketi de üye firmaların alım-satım iÅŸlemlerinden komisyon alıyor. Ãœyelik konusunda her ÅŸirket ÅŸartlarını, komisyonlarını kendi belirliyor, ancak Türkiye’de genelde yüzde 2 ila 5 arasında deÄŸiÅŸen komisyon oranlarıyla çalışılıyor. Â
button