Yarın başlıyor... Başınıza gelebilir! Mutlaka şikâyet edin
Güncelleme Tarihi:
Tüm dünyada yarın efsane cuma ancak tüm hafta indirimler de devam ediyor. Kimi şirket efsane cuma öncesi indirime başlarken, kimi sonrasını 'Siber Pazartesi' ile bağlayarak indirimlere devam etmeyi tercih ediyor. Ancak alışverişin bu kadar ön planda olduğu bu günler aynı zamanda dolandırıcılar için de fırsat haline geliyor. Uzmanlar dikkat edilmesi gereken noktaları sıraladı.
11.11'de Bekarlar Günü'nden sonra beklenen 2 alışveriş festivalinden biri efsane cuma yarın başlıyor. Siber pazartesinin de hemen ertesinden başlayacağı alışveriş festivali süreci dolandırıcılar için fırsat olarak da değerlendiriliyor.
Efsane cumanın hem öncesi hem de sonrasında indirimler sürerken uzmanlar hem online alışverişte dikkat edilmesi gerekenleri anlattı hem de sahte ürün tehdidine karşı uyardı.
Kadıköy-Tavşantepe metrosundaki bıçaklı saldırgan yakalandı!BİRÇOK SALDIRICI ÇEŞİDİ MEVCUT
ESET Türkiye Ürün ve Pazarlama Müdürü Can Erginkurban, İndirim günlerinde güvenli online alışveriş yapmanın yollarını açıkladı. Erginkurban, "Ülkemizde; Harika, Şahane, Efsane ya da Muhteşem Cuma gibi başlıklarla sunulan fırsatlardan ne yazık ki siber suçlular da yararlanmaya çalışıyor. Online alışveriş yapanların ve online bankacılık kullananların kimlik veya kredi kartı bilgilerine ulaşarak, gelir elde etme çabası içindeler" derken, "Bu amaçla da arama motoru ve DNS zehirlenmeleri, bankacılık zararlı yazılımları, oltalama atakları, ortadaki adam saldırıları, sahte Android bankacılık uygulamaları gibi çeşitli saldırı yöntemlerini kullanıyorlar" açıklamasında bulundu.
"KREDİ KARTI VEYA SANAL KREDİ KARTI KULLANIN"
Bu tehditlerden korunmanın mümkün olduğunu belirten Erginkurban online alışveriş yaparken, bu tür siber saldırıların hedefi olmamak ve güvenli alışveriş yapabilmek için şu ipuçlarını paylaştı:
"Kredi kartı veya sanal kredi kartı kullanın. Kredi kartı kullanarak yapılan satın alma işlemleri, vadesiz veya tasarruf hesaplarınızda tuttuğunuz paranızı kapsamadığından, daha güvenlidir. Hatta limiti sınırlanmış sanal kredi kartı kullanırsanız, riski minimize etmiş olursunuz."
Ve korkulan oldu... 'Süper varyant' alarmı verildi!"GÜVENLİK YAZILIMINIZ GÜNCEL OLSUN"
Erginkurban, 'Alışverişi kendi cihazlarınızla yapın. Bilgisayar, tablet veya telefon, alışverişte kendi cihazınızı kullanın. Cihazın davranışındaki tuhaflıkları ayırt etmek sizin için çok daha kolay olacaktır. Size ait olmayan cihazlardan finansal işlem yapmaktan mümkün olduğunca uzak durun' derken, "Güvenlik yazılımınız güncel olsun. Birden fazla koruyucu katmana sahip, proaktif ve güncel bir internet güvenliği çözümü yükleyin. Tercihen bu çözüm, e-bankacılık ve online ödemeleriniz için de koruma hizmeti sunsun" açıklamasında bulundu.
"SAYGIN VE GÜVENİLİR E-TİCARET SİTELERİNİ TERCİH EDİN"
Erginkurban e-ticaret siteleri ve sahte indirimlere karşı da uyardı ve "Online adres çubuğunu her zaman kontrol edin. Güvenilir bir alışveriş ortamı sunan ve muhtemel sorunları çözmenize yardımcı olabilecek, saygın ve güvenilir e-ticaret sitelerini tercih edin. Ancak tanınmış bir siteyi gördüğünüzde bile tedbiri elden bırakmayın. Dolandırıcılar orijinal emsalleriyle neredeyse aynı görünen sahte web siteleri oluşturabilirler. Bundan sakınmak için gözünüz URL'nin yani adres çubuğunun üzerinde olsun. Sahte siteler, taklit etmeye çalıştıkları resmi sitelerden farklı internet adresleri kullandıkları için kolayca tespit edilebilirler. Sahte indirim fırsatlarına karşı temkinli olun. Gerçek olamayacak kadar iyi bir indirim teklifi alırsanız, büyük ihtimalle gerçek değildir. Gelen kutunuza sahte indirim fırsatlarının gönderilmesi alışılmış bir durumdur. Bu sahte indirim fırsatları, kullanıcıları kredi kartı numaraları gibi kritik bilgileri toplayan sahte web sitelerine yönlendirirler" dedi.
"ALIŞVERİŞTEN SONRA EKSTRELERİNİZİ KONTROL EDİN"
Erginkurban diğer uyarılarında şu ifadelere yer verdi:
"- Kolay tahmin edilebilecek parolalar kullanmayın. Online bankacılık ve alışveriş sitelerinde kullandığınız parola ve şifreler mümkünse harf ve sayı içersin ve 8 karakterden uzun olsun. Ayrıca aynı şifreyi, başka hesaplarda sakın değerlendirmeyin. Siber suçlu bir şifreyi bulursa, bu şifrenin kullanıldığı başka hesapların kapısını da açmış olur.
- Halka açık Wi-Fi noktalarından alışveriş yapmamaya çalışın. Online alışveriş için çarşı, alışveriş merkezleri ya da başka herhangi bir yerdeki halka açık Wi-Fi noktalarını kullanmayın. Favori e-mağazanıza kişisel bağlantınız yoluyla erişmeniz daha güvenli bir seçenektir.
- Alışverişten sonra ekstrelerinizi kontrol edin. Banka ve kredi kartı hesap bakiyelerini kontrol etmek, özellikle normale göre yoğun alışveriş yapılan dönemlerin ardından her zaman iyidir. Bir tuhaflık varsa, hızlıca müdahale edebilirsiniz."
"HTTPS İLE BAŞLADIĞINI KONTROL EDİN"
Sosyal Medya İtibar Yönetimi Uzmanı Aras Abdullahoğlu konuyla ilgili yaptığı açıklamada "Ürünü göremediğimiz için teslim edilene kadar ne aldığımızı bilemeyiz. İnternetten bir şeyler satın alırken dikkat etmeniz gereken birkaç şey var. Halka açık ağlar, alışveriş merkezleri veya mağazalar aracılığıyla gezinmek ve satın almak rahat ve kolay olsa da gerçek şu ki bu ağlar genellikle güvenilmezdir. Genel bağlantılar üzerinden iletilen bilgi paketleri, bilgisayar korsanları ve siber suçlular tarafından kolayca ele geçirilebilir. Bu nedenle kişisel bilgilerinizi aktardığınız alışveriş veya işlemler için güvenli bir ağdan geçmenizi öneririz. Online alışveriş, daha kişisel ve tehlikeli bilgilerin aktarıldığı süreçlerden biridir. Bu nedenle alışverişe başlamadan önce bilgisayarınızın güvenli, güncel ve iyi bir antivirüs ürünü ile donatılmış olduğundan emin olun. İnternette en iyi teklifleri aramak sizi bilinmeyen ve güvenilmez olana götürebilir. Onlardan uzak durun. Web sitesinin URL'sinin, olduğunu düşündüğünüz yerle eşleştiğini ve adresinin https ile başladığını kontrol edin. Güvenilir ve saygın web sitelerinde alışveriş yapmak, kimlik hırsızlığı veya veri kurbanı olmaktan kaçınmada önemlidir" dedi.
"ÖN BİLGİLENDİRME FORMU VE SATIŞ SÖZLEŞMESİ YOKSA UZAK DURUN"
'Bir çevrimiçi mağazadan satın almadan önce, gizlilik politikasının sitede kolayca bulunduğundan ve güncel olduğundan emin olun' diyen Abdullahoğlu, Ürününüz doğru değilse ne yapacağınızı biliyor musunuz? Nasıl iade edebilirsin? Mesafeli satış sözleşmesi ve ön bilgilendirme formu alışveriş yapacağınız web sitelerinde mevcut olmalı ve eğer yoksa uzak durun. Ayrıca bu sözleşmeleri alışverişi tamamlamadan önce mutlaka okuyun, haklarınızın ne olduğunu bilin. Bunlar aynı zamanda nereden alışveriş yapacağınızı seçerken göz önünde bulundurulması gereken hususlardır. Satın alma işlemini gerçekleştirmek için sizden bazı kişisel bilgilerinizi (cep telefonu, akrabanızın adı, doğum yeri…) istemeleri sizi şaşırtıyorsa, yapmayın ve doğru yerde olup olmadığınızı kontrol edin. Ek olarak, güvenlik hizmeti sağlayan ürünlerin sanal klavyesi gibi araçlar, bilgisayarınıza bazı casus yazılımlar bulaşmışsa veri hırsızlığını önleyebilir. Ayrıca online ödeme konusunda güven problemi yaşıyorsanız artık birçok web mağazasında alışverişi yaptıktan sonra kapıda ödeme seçeneği mevcut" açıklamasında bulundu.
E-POSTA VE REKLAMLARA DİKKAT!
'Bir e-postayla aldığınız teklif gerçek olamayacak kadar iyi görünebilir ve cezbedici olabilir aman dikkat' açıklamasında bulunan Abdullahoğlu, "Yılın bu zamanında, teklifler ve büyük indirimler içeren e-postalar ve reklamlar, siber suçlular tarafından yaygın olarak kullanılan bir araçtır. Kimlik avından kaçının. Çevrimiçi olarak birkaç satın alma işlemi yaptıktan sonra, hesabınızdaki tüm ücretlerin bilindiğini ve miktarını kontrol edin. Herhangi bir şüpheli etkinlik bulursanız, bankanızla iletişime geçin, belki de kimlik hırsızlığının kurbanı olmuşsunuzdur, çok geçmeden hızlıca hareket edin" dedi.
AMBALAJ ÜZERİNDE YAZILANLAR ÖNEMLİ
Abdullahoğlu sahte ürünlerle ilgili de uyarılarda bulundu ve "Alışveriş sitelerinden alışveriş yaparken mutlaka satıcıyı araştırın. Puanlarını ve satıcının aldığı yorumları kontrol edin. Satıcı için olumsuz bir geri bildirim var mı ve varsa ne hakkında konuşuyorlar? Ayrıca, satıcı geri bildirime veya sorulan sorulara yanıt verdi mi? Sadece satıcıyı değil, aynı zamanda satın almayı planladığınız belirli ürünle ilgili incelemeleri de kontrol edin. Ürünün kalitesi hakkında bir şeyler ortaya çıkarıp çıkarmadıklarını görmek için portallardaki incelemeleri dikkatlice okuyun. Aşırı derecede olumlu veya belirsiz bir inceleme, ürünün gerçekten iyi olduğu anlamına gelmeyebilir. Sahte bir inceleme olabilir. Hiçbir şey bedava gelmiyor. En düşük fiyata mevcut olan o çok arzu edilen markalı ürünü satın almak cazip gelebilir, ancak bunu çok dikkatli yapın. Birkaç web sitesinde fiyatları karşılaştırmaktan çekinmeyin ve her zaman toplam fiyatı, nakliye ücretini, vergileri vb. dikkate alın, ayrıca ürünün orijinalliğini doğrulamak için fiyat ve diğer bilgiler için üreticinin web sitesini kontrol edin" dedi.
BaşlıkAbdullahoğlu açıklamasının devamında "Ambalaj ayrıca sahte olabilir. Ambalajda üretici bilgileri, son kullanma tarihleri yoksa veya bazı yazım hataları varsa, bu ürünün sahte olduğu anlamına gelebilir. Logoyu, detayların ambalaj üzerindeki yerleşimini karşılaştırmak için web sitesini kontrol edin. Ürün iade ve geri ödeme politikaları açıkça tanımlandığında, satın almayla ilgili riskinizi sınırlayabilirsiniz. Bu politikalar tam olarak görüntüleneni alacağınızı ve memnun kalmazsanız paranızı geri alabileceğinizi gösterir" ifadesinde bulundu.
"TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE BAŞVURUN"
Abdullahoğlu sözlerine şu şekilde devam etti: "Ürünü aldıktan sonra 14 gün içerisinde cayma hakkına sahipsiniz ama bazı ürünlerde (bu ürünleri kolayca öğrenebilirsiniz internet üzerinden) iade hakkınız bulunmamaktadır. Ardından 10 gün içerisinde paranız iade edilecektir. Ayrıca ürününüz kapınıza geldiğinde mutlaka size ürünü getiren yetkili ile kontrol edin, herhangi bir hasar, kusur veya ayıplı ürün olması ihtimaline karşın. Eğer problemler devam ederse tüketici hakem heyetine başvurabilirsiniz, tabi aldığınız ürünün fiyatı en fazla 8.480 TL olmalı. Eğer aldığınız ürünün fiyatı bu miktarın üzerinde ise çözüm için tüketici mahkemesine başvurabilirsiniz."
BİRÇOK ÜLKEDE UYARILARDA BULUNUYOR
ABD’deki çevrimiçi satışların 207 milyar dolara ulaşması beklenirken dünyada alışveriş çılgınlığına karşı dolandırıcılık uyarıları da yapılıyor.
Daha fazla tüketici dijital alışverişe yönlenirken, siber dolandırıcılıklar da arka arkaya geliyor. Dünyada yılın bu zamanlarında beklenen üç yaygın dolandırıcılık şöyle açıklandı:
- Sahte Perakendeciler
Çevrimiçi bir güvenlik sitesi olan Social Catfish’e göre, sahte web siteleri kullanan sahte perakendeciler, stokta olmayan veya başka bir yerde bulması zor olan popüler hediyelerle ilgili büyük indirim reklamlarıyla tüketicileri cezbederek dolandırıyor.
- Sosyal Medya Dolandırıcılığı
Federal Ticaret Komisyonu’na göre Facebook, Instagram, Twitter ve YouTube gibi sosyal medya platformları “dolandırıcılık merkezi” haline geldi.
Social Catfish’e göre, dolandırıcılar bir tatil ödülü kazanma şansının reklamını yapabilir, ancak Instagram gönderilerine kötü niyetli bağlantılar ekleyebilir ve tüketicilerin kişisel verilerini çalabilir. AARP’ye göre ABD'de tüketicilerin yaklaşık yüzde 38′i son 12 ay içinde bir sosyal medya reklamına tıklayarak satın alma işlemi gerçekleştirdiğini bildirdi.
- Kargo Dolandırıcılığı
Social Catfish’e göre dolandırıcılar, kargo paketini izlemeniz için bağlantı içeren bir metin veya e-posta göndererek bir kargo firmasındanmış gibi davranabilir. Ancak bağlantıya tıklamak, dolandırıcıların tüketicinin kişisel ve finansal bilgilerini çalmasına olanak tanır.
Efsane cuma nasıl ortaya çıktı?
ABD'de başlayıp tüm dünyaya yayılan efsane cuma aslında Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) Şükran günü olan kasımın dördüncü perşembesini takip eden cuma gününü ifade ediyor.
1960'lar başlayan 90'larda ve 2000'lerde tüm ABD'ye yayılan alışveriş günü artık tüm dünyada indirimlerin odağı haline geldi.
Tabii alışveriş festivali ABD'de birçok ölüme yaralanmaya hatta hırsızlık ve gasp gibi suçlara da neden oldu.