Yabancılara mülk satışına sınırlama

Yabancılara mülk satışını düzenleyen tasarıda, yabancı uyruklu kişinin ülke genelinde edinebileceği taşınmaz büyüklüğü 10 bin metrekare ile sınırlandırılıyor. Bakanlar Kurulu, stratejik yerlerde ülke güvenliği bakımından yabancıların taşınmaz alamayacağı yerleri belirleyebilecek.

 Alanya oldu Almanya / ARŞİV
 Yabancılara mülk satışı durdu / ARŞİV 

Anayasa Mahkemesi'nin 14 Mart 2005 tarihinde Tapu Kanunu'nun yabancılara mülk satışının önündeki engelleri kaldıran hükmünü iptal etmesinin ardından hazırlanan kanun taslağı, Bakanlar Kurulu'nda imzada bulunuyor.

YABANCILAR NASIL MÜLK EDİNECEK?

Tasarıya göre yabancı uyruklu gerçek kişiler, Türkiye'de işyeri veya mesken olarak kullanmak üzere, uygulama imar planı veya mevzii imar planı içinde bu amaçlarla ayrılan taşınmazları edinebilecek.

Yabancı uyruklu bir gerçek kişinin ülke genelinde edinebileceği taşınmazların ve sınırlı ayni hakların toplam yüzölçümü, 10 bin metrekareyi geçemeyecek. Bakanlar Kurulu, bu miktarı 3 katına kadar artırabilecek.

Yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri ise karşılıklı olmak ve kanuni sınırlamalara uyma koşulunun yanı sıra, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının uygun görüşünün de alınması kaydıyla Türkiye'de mülk sahibi olabilecek. Ticaret şirketleri 50 bin metrekare yüzölçümlü taşınmaz edinebilecek.

Bu şirketler, karşılık aranmaksızın, aynı koşullarla ve miktarda, belirtilen taşınmazların üzerinde 49 yıla kadar ayni hak tesis ettirebilecek. Bakanlar Kurulu, ticaret şirketlerinin edinebileceği taşınmazlarla ilgili 50 bin metrekare sınırını da 3 katına kadar artırabilecek.

DİĞER SINIRLAMALAR

Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülke kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri dışındakiler, Türkiye'de taşınmaz edinemeyecek ve lehlerine sınırlı ayni hak tesis ettiremeyecek.

Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ticaret şirketlerinin sulama, enerji, tarım, maden, sit, inanç ve kültürel özellikleri nedeniyle korunması gereken alanlar ile özel koruma alanları, flora ve fauna özelliği nedeniyle korunması gereken hassas alanlar ve stratejik yerlerde ülke güvenliği bakımından taşınmaz ve sınırlı ayni hak edemeyecekleri alanlar, ilgili kamu kuruluşlarının tescile esas koordinatlı harita ve planları içeren teklifi üzerine, Bakanlar Kurulu'nca belirlenecek.

Bakanlar Kurulu, yabancı uyruklu gerçek kişilerin il bazında edinebilecekleri taşınmazlar için illere ve il yüzölçümüne göre binde 5'i geçmemek üzere bir oran tespit de edebilecek.

KOMİSYON KURULACAK

Yabancılara mülk satışı ile ilgili bir komisyon oluşturulacak. Komisyon, Bakanlar Kurulu'na verilen yetkiler konusunda çalışmalar yapacak, teklifleri inceleyip değerlendirecek ve bunları Bakanlar Kurulu'na sunacak.

Yeni düzenleme hükümlerine aykırı edinilen ya da kanuni zorunluluk dışında edinim amacına aykırı kullanıldığı tespit edilen taşınmazlar ve sınırlı ayni haklar, Maliye Bakanlığı'nca verilecek süre içinde maliki tarafından tasfiye edilmediği takdirde, tasfiye edilerek, bedele çevrilecek, bu bedel de hak sahibine ödenecek.

UNAKITAN'IN ÇEKİNCESİ

Yabancılara mülk satışına ilişkin yasa tasarısının halen Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın imzasını beklediği öğrenildi. Maliye Bakanı'nın yeni düzenleme ile yabancı fonların Türkiye'den taşınmaz almasını engellediği yönündeki iddialar konusunda araştırma istediği belirtildi.

YABANCILARA MÜLK SATIŞI

Türkiye'de yabancıların mülk edinmeye başladığı 1934 yılından, yabancılara mülk satışının önündeki engelleri büyük ölçüde kaldıran yasanın yürürlüğe girdiği 19 Temmuz 2003 tarihine kadar, yabancı gerçek kişiler Türkiye'de 37 bin 342 adet taşınmaz aldı.

19 Temmuz 2003 tarihinden, Anayasa Mahkemesi'nin verdiği iptal kararının yürürlüğe girdiği 25 Temmuz akşamına kadar geçen sürede ise Türkiye'de mülk satın alan yabancı uyruklu gerçek kişi sayısı 18 bin 959, bunların edindiği mülk adedi ise 15 bin 842 olarak belirlendi.

Böylece, Türkiye'de mülk sahibi olan yabancıların yüzde 30'u, yeni kanunun ardından ülkemize gelmiş oldu.

Bu dönemde yabancıların edindiği arsa adedi 2 bin 931, bina veya meskenli arsa ve arazi adedi 811, bağımsız bölüm miktarı da 12 bin 100 olarak gerçekleşti.

Sözkonusu arsa, arazi ve bağımsız bölümlerin toplam büyüklüğü ise 9 milyon 584 bin 54 metrekare olarak ölçüldü. Bir diğer ifade ile yabancılar İstanbul'un Adalar İlçesi'nin toplam yüzölçümüne yakın miktarda bir alan satın aldılar.

EN FAZLA İNGİLİZLER MÜLK SATIN ALIYOR

Türkiye'de mülk satın alan yabancıların mensup olduğu ülke sayısı 58'i buldu. Bunlar arasında da ilk sırada İngilizler yer aldı. İngilizleri, sırasıyla Almanlar, İrlandalı, Hollandalılar, Danimarkalılar, Norveçliler ve Yunanlılar izledi.

Yabancılara mülk satışını kolaylaştıran yasanın ardından Türkiye'de taşınmaz edinen yabancı uyruklu gerçek kişilere ilişkin bilgiler şöyle: