Yabancı kredilerin maliyeti artacak

Böylece bankalar yurtdışı şubeleri aracılığıyla kullandırdıkları krediler için yüzde 9 oranında karşılık ayırmak zorunda kalacaklar. Bankacılar yeni uygulamanın kredi maliyetlerini artıracağına dikkat çektiler.

Bankalar, Merkez Bankası’nın, 8 Ocak tarihli Zorunlu Karşılık Tebliği ile şaşkına döndüler. Banka, Zorunlu Karşılık Tebliği’nde yaptığı değişiklikle, bankaların yurt dışı şubelerinden kabul ettikleri mevduat ve katılım fonunun yanı sıra bankalarca temin edilip yurtdışı şubeleri nezdinde izlenen kredileri de kapsama aldı. Böylece bankalar, 8 Ocak tarihinden itibaren yurtdışından temin ettikleri sendikasyon kredileri için de yüzde 9 oranında karşılık ayıracaklar.

40 milyar dolarlık yabancı kredi

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre Eylül 2009 tarihi itibariyle bankalar, 67.4 milyar dolarlık yabancı para kredisi kullandırdılar. Bu tutarın yüzde 57’sini yani 39.7 milyar dolarını yurtdışı şubelerden reel sektöre kullandırdılar. Ancak kullandırılan bu kredinin yüzde 80’ini yani 31.5 milyar dolarlık bölümünu off-shore şubeler aracılığıyla verdiler.

3.6 milyar dolarlık fren!

Merkez Bankası kapsam genişlemesini geçen yıl yapmış olsaydı bankalar, yurtdışından kullandırdığı 40 milyar dolarlık kredi için yüzde 9 oranında yani 3.6 milyar dolar karşılık ayırarak, Merkez Bankası hesaplarında tutacaktı. Ancak uygulama 8 Ocak 2010 tarihi itibariyle başladığı için sektör, bundan sonraki krediler için bu karşılığı ayırmak zorunda kalacak.

Her yanımızdan döviz fışkırıyor!

Bir banka genel müdürü, şuanda piyasadaki döviz bolluğuna işaret ederek, “Ağzımızdan burnumuzdan döviz fışkırıyor. Merkez bu uygulamasıyla yurtdışı yerine yurtiçinden kredi temin edilmesini hedeflemiş olmalı” yorumunu yaptı. Uygulamanın sendikasyon kredilerinde maliyetleri artıracağını belirten bir başka banka yöneticisi; sektörün bu maliyeti kredilere yansıtmak zorunda kalacağını söyledi.

Bir başka bankacı ise yurtdışı sendikasyon kredilerinin maliyetinin artmasıyla birlikte bankaların, TL kredilere ağırlık vereceğini belirtti.

İstisnalar var!

Bu arada Zorunlu Karşılık tebliğine eklenen geçici maddeyle, 30 Haziran 2009 tarihinden önce, bir sözleşmeye dayalı konsorsiyum ya da sendikasyon kredileri gibi, doğrudan banka yönetim kurulu ve genel müdürlük üst düzey yetkililerinin imzaları ile alınanlar kapsam dışı bırakıldı. Aynı şekilde 30 Haziran 2009 – 8 Ocak 2010 tarihleri arasında temin edilenler de vadeleri sonuna kadar zorunlu karşılığa tabi olmayacak.

Merkez’in silahlarından biri!

Zorunlu karşılıklar, Merkez Bankası’nın para politikası araçlarından birini oluşturuyor.
Piyasadaki likidite koşulları ve kredi piyasası gelişmelerinin seyrine göre zorunlu karşılık oranlarını indiriyor veya yükseltebiliyor.

Merkez Bankası yabancı para yükümlülüklerde zorunlu karşılık oranını, 5 Aralık 2008’de kriz tedbiri olarak yüzde 11’den yüzde 9’a indirmişti. Bu hamlesiyle piyasada yaşanan döviz sıkıntısını aşmayı hedeflemişti. Yine kredi koşullarındaki sıkılığı azaltmak için de16 Ekim 2009 tarihinde Türk parası yükümlülüklerde zorunlu karşılık oranını yüzde 6’dan yüzde 5’e indirdi. Banka, bu indirimle bankacılık  sistemine 3.3 milyar TL’lik likidite sağlamıştı. Yeni kararının ise dövizde yaşanan artışı frenleyeceği ve kredilerde TL’ye dönüşü sağlayacağı ifade ediliyor.