Güncelleme Tarihi:
FİKRİ mülkiyet hakları konusunda uzmanlığıyla bilinen Slovenyalı Prof. Bojan Pretnar, fikri mülkiyet haklarının doğrudan yabancı yatırımları çekmekteki önemine vurgu yaptı. Türkiye’de 10 milyar dolara ulaşan korsancılığın ve sahte ürünlerin fikri mülkiyetin gelişmesiyle son bulacağını belirten Pretnar, bunun ekonomik büyümede doğrudan etkili olduğunu savundu. “Türkiye’de Fikri Hak Değerlerinin En Üst Seviyeye Çıkarılması Konferansı” için Ankara’da bulunan Prof. Pretnar, fikri mülkiyetin gelişmekte olan ülkeler için önemine değinerek, şunları söyledi:
Yabancı yatırımı teşvik eder
Fikri mülkiyetin yerli yatırımcı için önemini vurgulamakta yarar var. Fikri mülkiyet yabancı yatırımı teşvik için önemli. Yerli firmalar tarafından üretilen ürünler patentli teknolojiyi kullanmazlar. Türkiye bu anlamda ileri noktaya gelmiş durumda. Ünlü markaları taklit etmek daha kolaydır. Taklit ürünü satarak kar elde etmek kolaydır. İlk başta bütün ilginin kendi markasını üretmeye yönelik olması gerekir. Bunun neticesinde daha iyi teknolojinin geliştirilmesine yönelik teşvik sağlamış olur. Bunun sonrasında da patent gelir.
Yerli sermaye marka yaratmalı
Bu tarz yabancı yatırımcılar kendi markalarını kullanacaktır. Ama öte yandan birtakım yerli sermaye kendi teknolojilerini ve markalarını yaratmaya dönük bir girişimde bulunmalıdır. Kendi markanızı yaratmaya çalışmak önemlidir. Bu zaman alacaktır. Ancak eğer siz ayakta kalmak istiyorsanız bu markayla o zaman devamlı şekilde teknolojiyi geliştirmeniz gerekir.
Fikri mülkiyet yatırım demek
Ne kadar yüksek standartta fikri mülkiyet o kadar fazla yatırım demektir. Eldeki tüm kanıtlar şunu gösteriyor. Tüm yabancı ciddi yatırımcılar gelme konusunda arzuya sahipler, şu şartla; eğer o ülkede fikri mülkiyet koruma kanunu ve bu kanunların uygulanması söz konusuysa. Benim tavsiyem firki mülkiyette kesinlikle Avrupa yolu izlenmelidir. AB içinde fikri mülkeyit haklarının uygulanmasına ilişkin bir direktif var. Bunun uygulanması sahtecilik ve korsan ürünlerle mücadele anlamına geliyor.
Polisler baskın yapmamalı
Polislerin gelip baskın yapması herşeyi ele geçirmesi taraftarı değilim ben. İnsanlar bilmiyorlar, onları eğitmeye çalışmak, yardım etmek gerekir. Burada Türk Patent Enstitüsü diye bir kurum var. Oraya markanızın başvurusunu yapın ve bununla gurur duyun. Bu tarz bir yaklaşım çok olumlu sonuçları çok kısa vadede beraberinde getirebilir. Çok sert bir müdahaleyi hemen yapmamak gerekir. Birtakım bilgilendirme kampanyaları tüketeciler için oluşturulabilir.
Sahte ürünlerin zararlı yönlerini anlatmak gerek
PROF. Bojan Pretnar, “İnsanlar sahte ürünlerin zarar veren yönleri hakkında bilince sahip olmalı. Mantalite nihayetinde değişecektir. Özellikle ilaç ve tıbbi ürünlerle ilgili patentler veya telif hakkıyla ilgili süreç çok uzun. Bu konuda AB yolunu takip ettiğiniz sürece sıkıntı yok. Ancak müzakerelerde daha dikkatli olmanız gerekiyor. Kuralların uygulanması gelişmişlik sevyesiyle bağlantılıdır. Aşırı bir önlem zarar verecektir” dedi.
Türkiye’ye ‘kara paket’ uyarısı
PROF. Bojan Pretnar, hazırlıkları başlayan sigarada kara paket uygulamasıyla ilgili de Türkiye’ye “bekleyi gör” uyarısında bulundu. Kara paket uygulamasının sahteciliği yasal hale getirdiğini söyleyen Pretnar, bu konuda şunları söyledi: “Bu yanlış bir uygulamadır. Sigara ve tütün ürünlerini azaltma çabası iyi bir çabadır. Ancak kara paket, tek tip, düz paket uygulaması bir anlamda sahteciliğin yasal hale getirilmesidir. Eğer bir marka yoksa sadece kara bir paketse böyle sunulursa o zaman sahte zararlı ve tehlikeli madde imalatçıları bu durumda yasadışı sahte ürün imalatı yapmamış olacaklar. Yaptıkları imalat sahte olmayacak. Marka yoksa hiçbir şey ihlal edilmemiş oluyor. Sahte ürün imal eden kişiler hakkında da suç duyurusunda bulunamayacaksınız. Çünkü hangisi sahte hangisi gerçek anlayamayacağız. Yani yasal bir faaliyet söz konusu olacak. Düz paket uygulaması tehlikeli bir yol. Öngörülemeyen bu iyi niyetin neticesinde tam ters sonuçlar elde edilecek. Tütün ürünleri insanları cezbediyor. Bunun neticesinde kara paket fikri gelişti. Kara paket fikri gerçekten sorgulanması gereken bir fikirdir. Türk hükümetine naçizane tavsiyem bir iki yıl bekleyerek ne olacağını gördükten sonra uygulamayı gözönünde bulundurmaları.”